|
پیشینه حفاریهای علمی در سایت تاریخی هگمتانه ، به سال ۱۹۱۳ میلادی باز مي‌گردد، زمانی که هیأتی فرانسوی از طرف موزه لوور پاریس به سرپرستی شارل فوسی، کاوش‌‌هایی در تپه هگمتانه انجام داد. ولی نتایج این کاوشها هیچ گاه منتشر نشد. اما آنچه از آن دوران به جا ماند گودالی مقابل موزه هگمتانه است که نام فرانسوی‌ها بر آن نهاده شده است.
حاصل کاوش‌های فرانسوی‌ها در زمان رضاخان امروز شکل گیری 4 سالن در موزه لوور فرانسه شد که حالا بخش عظیمی از آثار تاریخی و باستانی ایران را در دل خود جای داده است و توجه بیشتر بازدیدکنندگان را به خود جلب می‌کند. چیزی حدود 2500 اثر تاریخی که مربوط به ایران است در موزه لوور فرانسه وجود دارد که در سالن‌های 12 تا 20 جانمایی شده‌اند. در بین این سالن‌ها بخش هگمتانه از ایران بخشی با یافته‌های بسیار با ارزش است که رد پایی از اطلاعات آنها در همدان نیست.
حال که قفل تحریم‌ها باز شده است و برجام رقم خورده قرار است مراودات ایران با کشورهای اروپایی در زمینه‌های متعدد از جمله حوزه مطالعات و باستان شناسی توسعه پیدا کند. در این زمینه یک رسانه هنری با اشاره به امضای توافق تاریخی بین ایران و مسئولان موزه لوور پاریس، از احتمال از سرگیری فعالیت یک تیم تحقیقاتی فرهنگی در یکی از سایت‌های باستانی ایران خبر داد كه می‌تواند نویدی باشد برای همدان ، همدانی که ردپای کاوش‌های فرانسوی‌ها بر تاریخی‌ترین سایت ایران در هگمتانه همچنان هویداست . این فرصتی است که با توجه به باز شدن راه جهانی شدن هگمتانه از سوی همدان باید مغتنم شمرده شود.
پایگاه اینترنی ماهنامه «آرت» لندن در زمينه آغاز همکاری‌های فرانسوی ها در ایران نوشت: مسئولان موزه لوور پاریس و ایران در روزهای اخیر توافقی تاریخی امضا کردند که راه را برای از سرگیری همکاری‌های فرهنگی و علمی بین دو کشور هموار می‌کند.
این توافق که هنوز اعلام عمومی نشده است در جریان دیدار رسمی «حسن روحانی» رئیس جمهوری ایران از فرانسه انجام شد که مذاکرات درباره توافقات اقتصادی محور اصلی آن را تشکیل می داد.
توافق امضا شده در کاخ الیزه، چارچوب همکاری دو کشور را تا سال 2019 تعیین می‌کند که شامل برنامه‌هایی برای همکاری در زمینه برگزاری نمایشگاه، نشریات، دیدار علمی و نشست‌های آموزشی و نیز حفاریهای باستان شناسی است. دو کشور همچنین در زمینه توقف غارت و قاچاق آثار باستانی همکاری خواهند کرد.
به نوشته این پایگاه اینترنتی، این توافق به دنبال سیاست دیپلماتیک عمومی فرانسه برای حفظ توازن در روابطش با کشورهای خاورمیانه امضا شده است.
به عنوان نمونه می‌توان به این نکته اشاره کرد که، موزه لورو پاریس تاکنون متعهد شده به عراق و سوریه برای حفظ میراث فرهنگی شان کمک و موزه‌ای را در ابوظبی احداث کند.
برگزاری نمایشگاهی درباره «خاندان قاجار»(1925-1789) نخستین پروژه در این طرح خواهد بود که قرار است بهار 2018 (1397) در موزه ماهواره‌ای شهر «لان» در شمال فرانسه برگزار شود.
«یانیک لینتز» رئیس دپارتمان هنر اسلامی موزه لوور و کارشناس مسائل تاریخ ایرانی که تابستان گذشته از تهران دیدن کرد، گفت: ایران مجموعه منحصر بفردی از تصاویر و فیلم‌های آن عصر را در اختیار دارد که به تازگی احیا شده است.
موزه لوور همچنین ممکن است به فعالیت‌های تحقیقات باستان شناسی در نیشابور واقع در شمال شرق استان خراسان، ملحق شود که می‌تواند به حفاریهای نخست تحت هدایت موزه شهر بخارا در ازبکستان یا سایر سایت‌ها در امتداد جاده ابریشم که بخشی از امپراتوری ساسانی بوده است، وصل شود.
این شرایط می‌طلبد همدان نیز از این برنامه‌ریزی‌ها بی بهره نماند و امید آن می‌رود حوزه باستان شناسی و تاریخ همدان با برقراری ارتباط و رایزنی‌هایی با موزه لوور بتواند شرایط را برای برگزاری نمایشگاه‌های موقت از یافته‌های هگمتانه در لوور و برگزاری همایش و سمینارهای آموزشی در زمینه ادامه کاوش‌های هگمتانه برگزار کنند
پس از فرانسوی‌ها در سال‌های متعدد ، در طی ۱۰ فصل حفاری انجام شده از سال ۱۳۶۲ تا ۱۳۷۸، که حدود 14 هزار متر مربع از بقایای این شهر مورد کاوش قرار گرفت، یکی از کهن‌ترین دوره‌‌های تمدّن بشری نمایان شده است. همچنین یک حصار طولانی به ارتفاع ۹ متر و دو برج عظیم و کم نظیر در درون آن کشف شده است. از جمله کاوش‌های علمی سال ۱۳۶۲ تا کنون که به سرپرستی محمد رحیم صراف به انجام رسیده، منجر به شناسایی شهر بزرگی در دل تپه هگمتانه شده است.
همچنین ادامه کاوشها، بخش‌‌هایی از حصار عظیم شهر به قطر ۹ متر و ارتفاع ۸ متر را آشکار ساخته است. این حصار در فواصل معین، دارای بر جهان عظیم بوده، که هگمتانه قدیم را در بر می‌گرفته است. به طور کلی این تپه در طول صد سال اخیر بارها مورد حفاری باستان شناسان داخلی و خارجی قرار گرفته است. ضمناً در طول حفاریهای انجام شده، آثار ارزشمند و بی نظیری کشف شده ، که اغلب متعلق به دوران هخامنشیان و نیاکان آنهاست. اما آنچه برای هگمتانه ضروری است ادامه علمی‌تر کاوشها و جهانی شدن این سایت تاریخی است که نیازمند تعاملات متعدد نیز با فرانسوی‌ها است.
|
