|
گروه شهرستان: روانه‌ای، لاک‌پشتی، پیازی، آبشاری، فیتیله‌ای و بی‌خطر اینها اسامی برخی از ترقه‌هایی است که این روزها در بساط ترقه‌فروشان حوالی میدان امام(ره) و پیاده‌راه بوعلی به وفور پیدا می‌شود همان‌هایی که در جعبه‌های مقوایی مدل‌های به‌روزشده جا خوش کرده‌اند و کودکی نیست که از کنار آنها بگذرد و چشمش از خوشحالی برق نزند.
اما آنچه نتیجه این زرق و برق‌هاست این است که چهارشنبه آخر سال محال است بدون کشته یا زخمی شدن افراد در استان سپری شده باشد، جشنی کوچک که سالیان دور با سنت‌های ایرانی مانند پختن آش و مراسم قاشق‌زنی همراه بوده، جای خود را به ترکاندن بمب و ترقه داده است و خسارت‌های جبران‌ناپذیری به خانواده‌ها وارد کرده است.
بنا بر آمار پزشکی قانونی و دانشگاه علوم پزشکی همدان در سال گذشته 62 نفر در استان در اثر حوادث چهارشنبه‌سوری مصدوم شده‌اند که 53 نفرشان مرد و 9 نفرشان زن هستند این در حالی است که نیم بیشتر این افراد بین سن 6 تا 18سال هستند و 24 درصدشان 18 تا 29ساله هستند همچنین 19درصد از مصدومان 29 تا 64 ساله گزارش شده‌اند.
با این حال هنوز قدم به قدم در محوطه میدان امام(ره)، بازار سبزه میدان، پیاده‌راه بوعلی، بازار طلافروش‌ها و... مردانی را می‌توان دید که به امید کسب درآمدی به بهانه چهارشنبه آخر سال با جعبه‌ای در دست در شلوغی جمعیت نشسته یا ایستاده مشغول فروش هستند و گناهی هم ندارند!
این روزها که بازار شب عید سرسام‌آور است و به سختی می‌توان بین جمعیتی که راه را بند آورده‌اند، قدم زد، اما در بین این همه شلوغی ترقه‌فروش‌ها دیروز بساطشان پربار بود و مشتریان دلنوازشان بیشتر در بین کودکان بودند.
یکی از فروشندگان می‌گوید: کل بساطم 7 میلیون است و اگر من را بگیرند بیچاره شدم چون خرج شب عید خانواده 4 نفره‌ام را ندارم.
او ادامه می‌دهد: درست است که کار ما درست و اخلاقی نیست، اما خوب سنت آتش‌بازی چهارشنبه‌سوری از خیلی قبل‌تر بوده و حالا این راه برای یکی 2 روزم که شده کسب درآمد افرادی مانند من است که روسیاه خانواده‌ایم از این همه گرانی!
از او درباره ترقه‌هایش می‌پرسم و می‌گوید: ببین به این بلند رنگیه شوتی می‌گن، یعنی می‌ره تا آسمون و شووووت می‌کشه برات، بچه داری؟ بدم یکی براش ببری؟
این در حالی است که متأسفانه گروه سنی 6 تا 18 سال در همدان بیشترین گروه آسیب‌پذیر از حوادث چهارشنبه‌سوری هستند و طبیعی است که زرق و برق مواد محترقه برایشان جلب توجه کند.
اما مشکل اصلی ماجرای چهارشنبه سوری این است که اطلاعات و آگاهی‌ها آنگونه که باید به دست مردم نمی‌رسد و نهاد و دستگاه‌های مرتبط به نشاط اجتماعی فکری برای برگزاری گروهی و جمعی این آیین در سطح استان تا به امروز نکرده‌اند.
این است که در گوشه و کنار شهر در گروه‌های خانوادگی و دوستانه چند نفره هرساله با برگزاری این آیین که ممکن است از فلسفه اصلی آن هم فاصله گرفته باشد شاهد بروز حوادث و مصدومیت‌هایی هستیم که سال گذشته 58 درصد از مصدومان را از ناحیه دست دچار مشکل کرده است و 30 درصد هم چشم‌هایشان آسیب دیده است.
اصالت جشن باستانی چهارشنبه سوری باید حفظ شود
در این‌باره شهردار کبودراهنگ در گفت‌وگو با همدان‌پیام، گفت: این جشن باستانی قدمت بسیار زیادی دارد، اما متأسفانه در چند سال اخیر چهارشنبه سوری تبدیل به یک جشن خطرناک شده است که انواع مواد محترقه و بمب‌های آتش‌زا موجب شده که این جشن از اصالت خود فاصله بگیرد، بنابراین همه باید تلاش کنند تا اصالت این جشن باستانی حفظ شود.
علی فلاح ادامه داد: تلاش شهرداری کبودراهنگ با همکاری نیروی انتظامی و دیگر مسئولان برپایی این جشن بر مبنای ایمنی مناسب و به دور از حاشیه است که امیدواریم امسال این جشن باستانی در کبودراهنگ جشنی به یادماندنی برای مردم باشد.
وی افزود: در چهارشنبه آخر سال ممکن است اتفاقات ناخوشایندی رخ دهد که موجب بروز آتش‌سوزی، آلودگی هوا، از بین رفتن گیاهان، شکسته شدن شاخه درختان، آلودگی صوتی و مجروح شدن برخی از افراد که با مواد محترقه و خطرناک سرو کار دارند شود، بنابراین باید این موضوع از سوی خانواده‌ها بسیار جدی گرفته شود تا مشکلات این‌چنینی پیش نیاید.
فلاح بیان کرد: خانواده‌ها نقش بسیار مهمی در پیشگیری از حوادث چهارشنبه‌سوری دارند و والدین باید مراقب رفتار فرزندان خود باشند چراکه استفاده از مواد محترقه می‌تواند این جشن را به یک مراسم پرمخاطره تبدیل کند و حتی جان فرزندانشان را هم تهدید کند.
با آتش‌نشانی تماس بگیرید
به منظور جلوگیری از حوادث ناگوار و آتش‌سوزی در چهارشنبه سوری از شهروندان بهاری تقاضا می‌شود با رعایت توصیه‌های لازم و نکات ایمنی این آیین دیرینه را پاس داشته و از رفتارهای پرخطر بپرهیزند.
شهردار بهار با بیان این مطلب گفت: شهروندان عزیز در حد امکان از مواد آتش‌بازی استفاده نکنید چراکه بیشترین افراد آسیب‌پذیر کودکان و نوجوانان هستند پس مواظب آنها باشید و در صورت اتفاق ناگوار ضمن حفظ خونسردی خود مراتب را با عوامل آتش‌نشانی در میان گذارید.
با برگزاری موسیقی محلی آیین سنتی چهارشنبه‌سوری را برگزار می‌کنیم
برگزاری موسیقی محلی زنده، نورافشانی و انجام بازی‌های بومی محلی بخشی از عناوین برنامه چهارشنبه آخر سال است.
مدیر اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اسدآباد از برپایی آیین چهارشنبه‌سوری در این شهر خبر داد و گفت: با همکاری شهرداری و شورای شهر اسدآباد آیین چهارشنبه‌سوری از ساعت 18 در آخرین چهارشنبه سال در ابتدای جاده سلامت برگزار خواهد شد.
اکبری‌شایگان افزود: ما باید گونه‌ها و روش‌های اصیل چهارشنبه‌سوری و سایر جشن‌ها را برگزار کنیم تا نسل جوان ما با اجرای صحیح این جشن‌ها آشنا شوند.
وی با تأکید بر اینکه شادی و نشاط نیاز اساسی امروز جامعه ما است، ادامه داد: همچنین ما باید فرزندان خود را با آیین‌های اجتماعی آشتی دهیم و نسل جوان امروزی باید متوجه شوند که این رسم و جشن‌های ملی با چه اهدافی برگزار می‌شد که به‌طور حتم یکی از اهداف مهم این جشن‌ها ایجاد شادی و نشاط در جامعه است.
با احتیاط و پرهیز از رفتارهای پر خطر، زندگی را برای خود و دیگران تلخ نکنیم
رئیس اورژانس پیش بیمارستانی اسدآباد گفت: قطع عضو ضایعه‌ای جبران‌ناپذیر است که با احتیاط و پرهیز از رفتارهای پر خطر زندگی را برای خود و دیگران تلخ نکنیم اصابت ترکش‌های ناشی از انفجار مواد محترقه به چشم موجب بروز آسیب‌هایی در ناحیه پلک و چشم می‌شود و گاهی حتی به نابینایی می‌انجامد.
بهمن اشرفیان درباره ارائه کمک‌های اورژانسی به افراد آسیب دیده ادامه داد: محل سوختگی فرد مصدوم را با آب سرد و تمیز حداقل به مدت ۱۰ دقیقه بشوییم و کمربند و زیورآلات و وسایل تنگ و فشارنده را خارج کنید در صورت مواجهه با فردی که دچار سوختگی شده ضمن حفظ خونسردی از مالیدن مواد غیر بهداشتی مثل خمیر دندان، سیب‌زمینی، روغن و گذاشتن یخ بر روی محل سوختگی خودداری کنید. وی یادآور شد: در صورت بروز هرگونه حریق و یا حادثه ضمن حفظ خونسردی در اسرع‌وقت با تلفن ۱۲۵و ۱۱۵ تماس گرفته و مراتب را با ذکر نوع حادثه و نشانی دقیق اطلاع دهیم.
پیشگیری از سوانح و حوادث مراسم چهارشنبه سوری سال 1400
چهارشنبه‌سوری یکی از سنت‌های قدیمی ما ایرانیان است که در زمان‌های گذشته در حد یک آتش‌بازی مختصر در نقاط از پیش تعیین شده اجرا می‌شد و هدف نهایی آن پاک‌سازی محیط زندگی و برطرف کردن کدورت‌های فی مابین اقوام بود تا به هنگام فرا رسیدن عید نوروز با دلی پاک و دور از هر گونه کینه‌توزی و خصومت آغاز سال جدید را جشن بگیرند.
متأسفانه در سال‌های اخیر مراسم سنتی و زیبای این شب، رنگ دیگری به خود گرفته و تبدیل به بازی‌های خطرناک با مواد منفجره و محترقه شده است. آتش زدن بوته‌های خشک و پریدن از روی آتش، به تجمع جوانان در خیابان‌ها، آتش زدن فشفشه و منفجر کردن ترقه و پرتاب سیگارت تبدیل شده است که می‌تواند خطرات متعددی را برای بسیاری از هموطنان عزیزمان به دنبال داشته باشد. آمارها نشان می‌دهند که 48 درصد آسیب‌دیدگان چهارشنبه‌سوری در گروه سنی 10 تا 20سال قرار دارند و بیشترین گروه (بیش از 34 درصد آسیب‌دیدگان) دانش‌آموزان بوده‌اند. بنابراین آسیب‌های ناشی از مواد محترقه و منفجره یا آتش‌افروزی چهاشنبه سوری، تهدیدی جدی برای سلامتی افراد (به خصوص کودکان و نوجوانان) است.
پیشگیری از حوادث تلخ چهارشنبه‌سوری مستلزم ارتقای فرهنگ ایمنی است و فرهنگ ایمنی نیز بر 3 اصل استوار است اصل نخست: آگاهی، اصل دوم: آموزش، اصل سوم: الزام.
چهارشنبه‌سوری و خطر سوختگی
شایع‌ترین حادثه‌ای که در چهارشنبه سوری رخ می‌دهد سوختگی است. بیشترین موارد سوختگی را سوختگی‌های درجه یک (سطحی) به خود اختصاص می‌دهند، ولی سوختگی درجه 2 (شدید) و درجه 3 (شدیدترین نوع سوختگی) نیز زیاد دیده می‌شود.
درد، تورم، تاول و قرمزی پوست از مهمترین نشانه‌های سوختگی است.
1: مصدوم را از منبع سوختگی دور کنید و او را آرام کنید و از باز بودن راه‌های هوایی و تنفس طبیعی او مطمئن شوید.
2 : محل سوختگی را با آب سرد و تمیز حداقل به مدت 10 دقیقه بشویید و انگشتر، النگو، کمربند، ساعت و زیورآلات و وسایل تنگ و فشارنده را خارج کنید.
3: اگر لباس مصدوم روی عضو سوخته را پوشانده آن را از بدنش خارج کنید و اگر لباسش به پوست ناحیه سوخته چسبیده است دور تا دور آن را تا محل چسبیده به بدن قیچی کنید.
4: تاول‌ها را نترکانید چون آنها مانند پانسمانی مناسب در محل سوختگی عمل می‌کنند.
5: با گاز استریل یا یک پارچه تمیز محل سوختگی را آرام بپوشانید و هرگز از خمیر دندان، ماست، سیب‌زمینی و... برای تسکین درد و بهبودی زخم استفاده نکنید.
6: برای درمان و پانسمان سوختگی به نزدیکترین مرکز بهداشتی و یا درمانگاه مراجعه کنید.
7: اگر منشأ سوختگی مواد نیمه جامد یا مایع است برای پاک کردن مواد تلاش نکنید، زیرا موجب صدمه بیشتر به بافت‌ها می‌شود.
چند پیام مربوط به چهارشنبه‌سوری که باید جدی گرفت:
1: بیایید شور و شادی چهارشنبه‌سوری را با یک عمر غم و افسوس عوض نکنیم.
2: هرگز سلامتی خود و خانواده را به آتش نسپاریم.
3:یک لحظه شادی پر خطر به یک عمر نگرانی «مادر» نمی‌ارزد.
4: ما نباید برای شاد بودنمان، آسایش دیگران را سلب کنیم و حقوق انسانی دیگران را زیر پا بگذاریم.
*حسین فرداد،
کارشناس بیماری‌های مرکز بهداشت شهرستان ملایر»
|
