■ مدیر کل صدا و سیمای مرکز همدان در گفتوگو با همدانپیام: یکی از شاخصهها، موسیقی خوب مستند است
تا قبل از ساخت مستند 61 دقیقهای «سفر به آمادای» شاید کمتر کسی میتوانست فکر کند مستندی از حیات وحش استان همدان هم میتوان ساخت. آنهم مستندی که با داشتن جذابیتهای تصویری ویژه و موسیقی مناسب توانسته روی دست اغلب مستندهای موجود بزند.
تصاویر و اطلاعدهی ویژه در این مستند، زندگی گونههای جانوری و پرندگان مختلف را طوری نشان داده که با نریشن «داود نماینده» هر بینندهای را به خود جذب میکند.
در این مستند به کارگردانی و تصویربرداری، فرشاد افشینپور دوربینهای بسیار پیشرفته و متعددی در لانههای پرندگان و حیوانات به مدت 18 ماه گذاشته شده و تصاویر از لحظه تخمگذاری، شکار، خواب زمستانی، نحوه زندگی و بچههای آنها تا زمان بزرگ شدن و مستقل شدنشان گرفته شده است؛ شهر سنجابها و تونلهای تو در تویشان، شکار گرگها و نحوه به قدرت رسیدن عقاب طلایی به تصویر کشیده شده است.
به طوری که میبینیم 2 جوجه گونه نادر «عقاب طلایی» یا «ملوسان تویسرکان» تا حدی بزرگ میشوند و حالا باید بچه عقاب قویتر، ضعیفتر را بکشد و به حاکمیت 90 کیلومتر قلمرو خود دست یابد و این کار را با نظارت عقاب مادر انجام میدهد؛ این شیوه زندگی گونه عقابهای طلایی است. «پری شاهرخی»، پرنده زیبایی که در سوئد زندگی میکند و فقط حدود 2 ماه از تابستان را برای زاد و ولد به «گیان نهاوند» مهاجرت میکند و دوباره برمیگردد.
کوچکترین پرنده شکاری ایران در حال تخمگذاری و «چخریسک پشت بلوطی» یا «بافنده جنگل» و فعالترین پرنده با لانههای شگفتانگیزش که در روز 70 بار به جوجههایش غذا میدهد در این مستند به تصویر درآمده است. «سفر به آمادای» حول گرگهای خاکستری یا سلاطین این سرزمین (همدان) ساخته شده است. در حال حاضر گرگها در این منطقه قدرتمندترین موجودات هستند. در این مستند، بچههای سیاه رنگ آنها که هیچ شباهتی به گرگ ندارند را میبینیم. گرگهای قویتر سرگله میشوند و به نسبت قدرتشان تعداد گلهشان از 3 تا 21 قلاده متغیر است. هر کدام از آنها قلمروی دارند و نحوه علامتگذاری قلمروشان به خوبی نشان داده شده است.
مستند «سفر به آمادای» در جشنواره فیلم فجر امسال سیمرغ بلورین بهترین تصویربرداری را گرفت. هر چند در بخشهای پژوهش، نگارش و همچنین بهترین کارگردانی نیز کاندیداي دریافت سیمرغ بلورین شده بود. این مستند از تولیدات صداوسیمای مرکز همدان و تنها تولید از این سازمان است که امسال در جشنواره فیلم فجر حايز رتبه شد و سیمرغ بلورین را دریافت کرد.
مدیرکل صداوسیمای مرکز همدان که به گفته خود با عشق به تصاویر این حیوانات 2 سال با آنها زندگی کرده است، میگوید: «این مستند حول گرگها، قدرتمندترین موجودات استان، ساخته شده است، ولی گونه جانوری «سیاهگوش» در شهرستان رزن به سمت آوج دیده شده که به دنبالش هستیم. این گونه جانوری قدرتمندتر از گرگها هستند ولی به دليل نادر بودنشان پیدا کردن آنها کار مشکلی است. اما بدون حضور آنها گرگها عملاً حاکمان مقتدر در گونه جانوری استان هستند.»
حسین میسر ميافزايد: «من به عنوان یک همدانی احساس میکردم این استان به لحاظ پوشش تصویری در بحث حیات وحش مغفول مانده است و هم مردم همدان نیاز داشتند تا صداوسیما کاری فاخر در این زمینه برای لذت بردن آنها عرضه کند. به خاطر همین از یک کارگردان حرفهای خواستیم این کار را انجام دهد.»
وي ادامه میدهد: یکی از شاخصهای آن به جز فیلمبرداری و تحقیق و پژوهش، انتخاب موسیقی خوب است.
به گفته ميسر، 2 سال پیش کلید این مستند زده شد و 18 ماه دوربینهای کوچک و پیشرفته مختلف داخل لانههای گرگها، سنجابها، پرندگان و در مکانهای مختلف برای داشتن تصاویر از شکار و علامتگذاری قلمرو آنها گذاشته شد، چون برای داشتن تصاویر از زاد و ولد آنها باید یک اکوسیستم فصلی و زمان را طی و زندگی آنها را در فصلهای مختلف سال ثبت میکردیم.
وی در ادامه صحبتهایش میگوید: «ساخت این مستند کار پرمشقتی بود به طوری که یکبار محاسبات کارگردان برای برگشت گرگها به لانهشان اشتباه از آب درآمده و کم مانده بود طعمه گرگها شود که با زحمت از دست آنها فرار کرده بود.»
وی ساخت مستند از حیات وحش را سختترین نوع ساخت فیلم عنوان میکند و ميافزايد: «تصویربرداری این فیلم با آخرین تجهیزات روز با کیفیت فوقالعاده بالای "HD" انجام شده و برای مستند 61 دقیقهای حدود 1500 دقیقه «راش» موجود است.
میسر که برای ارائه صحبتهایش همزمان این مستند را در لپتاپ شخصیاش نیز برای خبرنگار همدانپیام نمایش میدهد و موقع تماشای آن انگار بار اولی است که «سفر به آمادای» را تماشا میکند، میگوید: «از وقتی تصمیم بر ساخت این مستند گرفتیم هدفمان ساخت کاری فاخر برای تلویزیون و مردم بود و میخواستیم در جشنواره سینما حقیقت و فیلم فجر مقام بیاوریم که الحمدا... نتیجه بخش بود و تندیس ویژه سینما حقیقت و سیمرغ بلورین بهترین تصویربرداری جشنواره فیلم فجر امسال را به دست آوردیم. به طوری که این مستند تنها تولیدی بود که از این سازمان مقام آورد آنهم مربوط به مرکز صداوسیمای همدان بود.»
وي ادامه ميدهد: این مستند چون کار فاخری است؛ بنابراین ابتدا در یکی از شبکههای سراسری و پس از آن در شبکه همدان پخش میشود. اما با هماهنگی با تهران بزودی آن را در یکی از سینماهای همدان رونمایی خواهیم کرد.
میسر درباره نام این مستند میگوید: در ابتدا کارگردان تصمیم داشت نام آن را «سفر به سرزمین گرگها» بگذارد ولی به نظر من این اسم جالبی نبود که تصمیم گرفتیم نخستين نام همدان را که آمادای است را بر روی آن بگذاریم. وی درباره بودجه «سفر به آمادای» هم میگوید: هر دقیقه از مستند یک میلیون و در مجموع 60 میلیون تومان هزینه فیلم شده است. ميسر يادآور ميشود: بخشی از این مستند به سنجابها و زندگی با مزه آنها پرداخته که برهمین اساس تصمیم گرفتیم مستندی مجزا در شهرستان به «اسم امپراتوری سنجابها» بسازیم و این یکی از برنامههای آینده ماست.
وی همچنین به مستندهایی که در حال ساخت هستند، اشاره میکند و میگوید. «سرابهای همدان» و مستند روستاهای خاص گردشگری به نام «13 خانه» مراحل پایانی کار را میگذرانند. در این مستندها به معرفی مناطق طبیعی و گردشگری همدان پرداختهایم که در آینده پخش خواهند شد.
«آمادای» نخستین نام همدان است که در کتیبه پیلسر سوم پادشاه آشور، به محل تجمع و زندگی مادها به عنوان نخستین قوم آریایی اشاره شده است. «سفر به آمادای» که روایتی محض از حیات وحش استان در مناطق حفاظت شده و بخصوص تالاب شیرینسو و سراب گیان نهاوند است. از 2 سال پیش کلید آن زده شده و در ساختار زمانی 4 فصلی و در بازه مکانی 20 هزار کیلومتر مربعی، بیش از 30 گونه جانوری مختلف ایرانی را به تصویر کشیده است و اطلاعات زیادی نیز از زندگی موجودات به بیننده میدهد.
|