|
جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا که به‌تازگی به جای دونالد ترامپ وارد کاخ سفید شده، همواره بر زنده نگه داشتن و بازگشت به برجام و رفع تحریم‌ها علیه کشورمان تأکید کرده است.
با این‌حال در دنیای سیاست هیچ چیز قابل پیش‌بینی و قطعی نیست، از این‌رو برخی از کارشناسان مواضع بایدن را از این‌رو می‌دانستند که درحال‌حاضر و در جوامع و سازمان‌های بین‌المللی دست بالا و برتر در اختیار ایران بوده و این موضوع سبب شده که بایدن در این‌باره موضع‌گیری کند.
این کارشناسان اعتقاد دارند که وی به‌دنبال این است که توپ را در زمین کشورمان انداخته و با اتخاذ برخی سیاست‌ها مقصر بازنگشتن آمریکا به برجام را تندروها در ایران معرفی کند.
با این‌حال این رئیس جمهور دموکرات در این روزها و پس از مراسم تحلیف خود، برخی اقداماتی را انجام داده است که کفه ترازو به سمت پیش‌بینی صحیح آن‌دسته از کارشناسان سنگینی می‌کند که اعتقاد دارند بایدن همچون اوباما به‌دنبال توافق با ایران است.چند روزی است که در میان مقامات و فعالان سیاسی ایالات متحده گمانه‌زنی‌هایی مبنی‌بر انتخاب رابرت مالی به‌عنوان رئیس میز ایران در وزارت خارجه آمریکا به گوش می‌رسد.
که این مسأله واکنش شدید تندروها در ایالات متحده نسبت به دولت بایدن را به‌دنبال داشته است.
تام کاتن سناتور و چهره ضدایرانی، در واکنش به احتمال انتصاب رابرت مالی در پیامی نوشت: مالی سابقه‌ای طولانی در همدردی با ایران و دشمنی با اسرائیل دارد. اگر او انتخاب شود تهران نمی‌داند که چه شانسی نصیبش شده است.
حسام‌الدین آشنا مشاور ارشد رئیس جمهوری در واکنش به انتخاب رابرت مالی به‌عنوان نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران در توئیتی نوشت: انتخاب احتمالی رابرت مالی حامل پیامی روشن در مورد یک رویکرد کارآمد برای حل سریع و مؤثر مناقشه است.
رابرت مالی کیست؟
رابت مالی در دولت باراک اوباما دستیار ویژه او و هماهنگ‌کننده خاورمیانه، آفریقای شمالی و منطقه خلیج فارس بود. او همچنین یکی از اعضای گروه مذاکره‌کننده هسته‌ای با ایران بوده و از هواداران احیای برجام به حساب می‌آید و به گفته کارشناسان مالی اعتقادی به اثربخش بودن سیاست فشار حداکثری ندارد. مالی اردیبهشت‌ماه سال گذشته در مصاحبه‌ای با بی.بی.سی گفته بود که گروه بین‌المللی بحران که وی ریاست آن را بر عهده دارد طی گزارش مفصلی که منتشر کرده، نشان داده است که هیچ‌گونه رابطه‌ای میان افزایش فشار اقتصادی بر ایران و رفتار کشورمان وجود ندارد.
او در این مصاحبه گفته است: شما(دولت ترامپ) صرف افزایش فشار بر ایران نمی‌توانید رفتار مقابل(ایران) را تغییر دهید. حتی تجربه ثابت کرده است که کشورهای تحت فشار در مواردی رفتار تندتری از خود نشان داده‌اند.
به گفته برخی از کارشناسان داخلی، رابرت مالی گروگان گرفتن برجام تا حل و فصل مسائل منطقه‌ای و موشکی را واقع‌بینانه نمی‌داند.
این سیاستمدار آمریکایی در مصاحبه و یک سال پس از خروج ایالات متحده آمریکا در دولت ترامپ از برجام در رابطه با لزوم بازگشت بدون شرط آمریکا به برجام گفته بود که «می‌باست اول ایالات متحده به برجام بازگردد، چون بازگشت به برجام و تعلیق تحریم‌ها ما(ایالات متحده آمریکا) را در موقعیتی قرار می‌دهد که می‌توانیم با ایران گفت‌وگو کنیم. چون اگر اول و بدون شرط به توافق پایبند نشویم، دولت ایران انگیزه‌ای برای گفت‌وگو نخواهد داشت، زیرا دلیلی برای مذاکره با نقض‌کننده برجام وجود ندارد. وی در ادامه مصاحبه خود تأکید کرده بود که «ایران خواستار لغو کامل تحریم‌ها بوده و ما تمدید محدودیت‌های موجود بر روی برنامه هسته‌ای را خواستاریم.
اگر به برجام بازگردیم دست‌کم این شانس را خواهیم داشت که بتوانیم موانع و نگرانی‌های موجود در ذهن هر دو طرف را رفع کنیم.»
احتمال لغو برخی تحریم‌ها در زمینه مقابله با ویروس کرونا
از سوی دیگر اوایل هفته جاری رئیس‌جمهور آمریکا در سندی جدید دستور داده اثر تحریم‌های یکجانبه و چندجانبه روی مبارزه کشورها با ویروس کرونا مورد بررسی قرار گیرد.
یکی از بخش‌های این سند به «کاهش تحریم‌ها»، در ارتباط با کووید-۱۹ اختصاص یافته است. بایدن دستور داده وزارتخانه‌های خارجه، خزانه‌داری و بازرگانی و نهادهای زیرمجموعه وزارت بهداشت و همچنین «نمایندگی آمریکا برای توسعه بین‌المللی» (USAID) به بررسی تحریم‌های یکجانبه آمریکا و تحریم‌های چندجانبه پرداخته و ارزیابی‌خود را درباره اینکه آیا این تحریم‌ها مانع مبارزه با کرونا می‌شوند یا خیر، به او ارائه دهند.
وزیران اروپایی امروز
درباره برجام رایزنی می‌کنند
به گزارش رویترز، امیلی هورن سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا جمعه گذشته در بیانیه‌ای اعلام کرد که جیک سالیوان مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن رئیس جمهور آمریکا تماس‌های تلفنی با مقامات فرانسه، آلمان، انگلیس و ژاپن درباره موضوع ایران داشته است.
این درحالی است که خبرنگار روزنامه آمریکایی وال‌استریت ژورنال در پیامی توئیتری خبر داد که امروز (دوشنبه) وزیران خارجه کشورهای اروپایی درباره چگونگی تعامل با کشورهای عربی همزمان با تلاش‌ها برای احیای برجام، رایزنی می‌کنند.
این درحالی است فیصل بن فرحان وزیر خارجه عربستان سعودی در مصابحه‌ای با شبکه سعودی العربیه در تغییر لحن و موضعی آشکار گفته است که ریاض از صلح با ایران استقبال می‌کند؛ اما این تهران است که به توافقات خود پایبند نیست. این درحالی است که وزیر خارجه ایران بارها اعلام کرده که آماده مذاکره با عربستان است اما هیچ واکنش مثبتی دریافت نکرده است.
این اظهارات مقامات سعودی و تغییر موضع آنها حتی در مسأله یمن را می‌توان در پی تغییر قدرت در ایالات متحده آمریکا ارزیابی کرد.
مخالفان دولت می‌خواهند اعتبار برجام را به نام خود بزنند
جلال ساداتیان در گفت‌وگو با انتخاب، در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است بازگشت ایران و آمریکا به برجام پیش از انتخابات ۱۴۰۰ عملیاتی شود، تصریح کرد: واقعیت این است که دولت بعدی احتمالا متشکل از همین افرادی است که اکثریت مجلس را در دست دارند. آنان دوست دارند که دولت بعدی از خودشان باشد و از حالا نیز تبلیغات را برای نامزد‌های مطلوب خودشان آغاز کرده‌اند. آنان امیدوار هستند که اگر اعتبارd از طریق برجام و مذاکره با آمریکا ایجاد می‌شود، این اعتبار برای آنان باشد.
سفیر پیشین ایران در انگلیس، در ادامه گفت: آنان به‌خو بی‌می‌دانند که اگر روحانی و دولتش بتوانند دوباره برجام را موفق نشان بدهند، امکان موفقیت نامزد مطلوب آنان کمتر خواهد شد و چه‌بسا در انتخابات ۱۴۰۰ افرادی مانند آقای ظریف و امثالهم پیروز انتخابات شود؛ بنابراین آنان تمایلی ندارند که این اتفاق تا پیش از انتخابات ۱۴۰۰ و در زمان دولت روحانی رخ بدهد و بر همین اساس به‌دنبال وقت‌کشی و مانع‌تراشی هستند.
این درحالی است که معلوم نیست شرایط امروز و امکان بازگشت به برجام همچنان تا پس از انتخابات ۱۴۰۰ پایدار بماند تا بعدا همین افراد بتوانند از این فرصت برای کاهش تنش‌های حداقلی بین ایران و آمریکا استفاده کنند.
نماینده پیشین همدان در مجلس شورای اسلامی همچنین افزود: آنان فکر می‌کنند که همیشه این فرصت وجود دارد و یا حداقل اگر فرصت محدودی هم وجود دارد، نباید این فرصت به دولت کنونی واگذار شود. این درحالی است که منافع ملی ایجاب می‌کند از کوچک‌ترین فرصت‌ها برای تأمین منافع ملی استفاده شود. رهبری هم دقیقا بر همین مسأله تأکید کردند که نباید حتی یک ساعت در تأمین منافع ملی تأخیر ایجاد شود؛ بنابراین من اعتقاد دارم که در همین عمر چندماه دولت فرصت‌های خوبی برای بازگشت به برجام و بسیاری از اقدامات دیگر وجود دارد و ما باید از همه این فرصت‌ها استفاده کنیم.
|
