در روانشناسی، اعتماد بهنفس بهعنوان ارزیابی ذهنی یک فرد درباره خودش تعریف میشود. بهعبارت سادهتر، اعتماد بهنفس آن چیزی است که درباره خود فکر میکنیم. کودکان با اعتماد بهنفس سالم، حس مثبتی نسبت به خود و اطمینان بیشتری دارند، برخلاف کودکان با اعتماد بهنفس پایین که میتواند تأثیری منفی بر انتخابهای آنها در زندگی داشته باشد. با اینکه درجه اعتماد بهنفس ممکن است بر موفقیت کودک در تحصیلات تأثیرگذار باشد یا نباشد، اما در میزان شادی و رضایت آنها بدون شک مؤثر است.
ایجاد اعتماد به نفس در کودکان
اعتماد بهنفس در کودکان خیلی زود آغاز به رشد میکند و والدین در ساخت آن نقشی کلیدی بازی میکنند. از آنجا که والدین تأثیرگذارترین افراد در زندگی کودک هستند، چیزهایی که میگویند یا کارهایی که انجام میدهند و حسی که به کودک میدهند بر روند فکری او تأثیر میگذارد. در زیر روشهایی را برای کمک به کودک خود در ایجاد اعتماد بهنفس سالم میخوانید:
*کودکان را دوست بدارید: کودکانی که احساس میکنند دوستشان دارند و مقبول هستند، خود را بیشتر دوست دارند و در کالبد خود احساس راحتی بیشتری دارند. وقتی با آنها با مهربانی رفتار میکنید، آنها را بغل میکنید یا میبوسید، کودکان احساس محبوبیت میکنند و احساس خوبی نسبت به خود مییابند. گاهی یک لبخند ساده میتواند برای اینکه کودک بفهمد او را دوست دارید کافی باشد.
*بر تواناییهای کودک تمرکز کنید نه نقاط ضعف او: آنها را تشویق کنید از استعداد خود بدون خجالت استفاده کنند. در همان زمان، کمک کنید تا ضعفهای خود را بشناسند و راههایی برای کار روی آنها پیدا کنند.
*تشویق کودکان به موفقیت خوب است؛ ولی همیشه موفق نیستیم: بگذارید کودک شما بفهمد که اشکالی ندارد گاهی برنده نشود. به فرزند خود بیاموزید که شکست را بپذیرد و بگذارید یاد بگیرد که موفقیت مقیاس ارزش نیست.
*یادگیری مهارتهای جدید نیروبخش است: یاد دادن مهارتهای جدید به کودک، حتی مهارتهای سادهای مثل باغبانی، ظرف شستن، درست کردن کاردستی یا کمک در عوض کردن لاستیک ماشین میتواند حس اعتماد بهنفس در آنها را تا اندازهای بالا ببرد.
*داشتن قدرت انتخاب حس خوبی است: قدرت انتخاب را به کودک خود بدهید، بگذارید هرازچند گاهی خودشان انتخاب کنند. نهتنها حال آنها را خوب میکند، بلکه درباره مسئولیت و مخاطرات همراه آن به آنها میآموزاند. اما پیش از دادن مسئولیت به آنها برای انتخابهای بزرگ در زندگی، کمکم و با انتخابهای ساده برای لباس، غذا، اسباببازی و این قبیل موارد آغاز کنید.
*حل مشکلات و احساس موفقیت: وقتی مشکلی را حل میکنید، چه بزرگ، چه کوچک، نوعی احساس موفقیت را تجربه میکنید؛ بنابراین دفعه بعدی که کودک شما با مشکلی مواجه شد، آن را برایش حل نکنید. به آنها یاد بدهید که خودشان آن مشکل را حل کنند. انجام این کار اطمینان و اعتماد بهنفس آنها را بالا میبرد.
*به فرزندتان یاد بدهید خودش و دیگران را دوست بدارد: با آنها درباره اهمیت شیوه زندگی سالم و مراقبت از خودشان حرف بزنید. همچنین میتوانید درباره بهداشت فردی و هنر لباس خوب پوشیدن که هر 2 تأثیر مثبتی بر اعتماد بهنفس فردی میگذارد به آنها یاد بدهید.
*بچهها کنجکاو هستند و میخواهند چیزهای جدید را امتحان کنند: اگر کودک شما به یک فعالیت، ورزش یا یادگیری مهارتی جدید علاقه نشان میدهد، رأی آنها را نزنید. تشویقشان کنید که آن را امتحان و تجربه کنند و به آنها یاد بدهید که ممکن است چه مخاطرات یا نتایجی داشته باشد. بهعنوان مثال، اگر کودک میخواهد هنرهای رزمی بیاموزد او را تشویق کنید، ولی به او بگویید که این کار نیاز به تمرین و انضباط دارد که بهمعنای زود از خواب بیدار شدن، تمرینهای قدرتی و تمرینهای طولانی است.
تشویق کردن خوب است، اما ستایش زیاد از حد میتواند بیشتر از فایده، ضرر داشته باشد. استفاده زیاد از کلماتی مانند «آفرین» یا «عالی بود» برای ستایش از کودک میتواند تأثیر عکس داشته باشد. کارشناسان میگویند: ستایش و جایزه میتواند بر رشد استقلال کودک تأثیر بگذارد. برخی کودکان ممکن است با ستایش زیاد از حد، احساس ناراحتی کنند و کارهایی انجام بدهند که ثابت کنند والدین در اشتباهند.
ممکن است تعریف و تمجید چندان برای انگیزه درونذاتی کودک شما خوب نباشد، اما آن را با فعالیتها و بازیهایی که اعتماد بهنفس آنها را تقویت میکند ترکیب کنید و جادو اتفاق میافتد.
|