|
هشتم خردادماه سال ۱۳۹۶ بود که در نامه‌ای از سوی معاون رئیس‌جمهوری مراتب ثبت ملی بافت تاریخی روستای سنگی «ورکانه» به استاندار همدان ابلاغ شد.
در قسمتی از این نامه آمده بود: «این اثر تحت حفاظت و نظارت سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری است و هرگونه دخل و تصرف یا اقدام عملیاتی که به تخریب یا تغییر هویت آن منجر شود، برابر قانون جرم محسوب می‌شود و مرتکب مشمول مجازات‌های قانونی خواهد شد، مرمت و بازسازی اثر هم تنها با تأیید و نظارت این سازمان ممکن خواهد بود؛ بنابراین خواهشمند است دستور فرمایید مراتب جهت اطلاع و اجرا به مقامات و مسئولان ذی‌ربط در استان ابلاغ شود.»
این روستای ۴۰۰ ساله که به‌دلیل بافت سنگی شهرت یافته، جاذبه‌ای منحصربه‌فرد است که هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند و می‌تواند هر گردشگری را به وجد آورد اما امروز بافت سنگی ورکانه درحال از بین رفتن است و اگر ساخت‌وسازهای نامتعارف روستا به همین منوال پیش رود تا چند سال آینده اثری از آن نخواهد بود.
سنگ‌های لاشه‌ای که کوچه‌های روستای «ورکانه» را فراگرفته زیر نور آفتاب به رنگ قهوه‌ای درمی‌آیند که ناخودآگاه افراد آشنا به این جاذبه را به یاد تصاویر زیبای دوره رنسانس اروپا می‌اندازد.
دهیار در ساخت‌وسازهای روستا مجبور به چشم‌پوشی است
مدیرکل بنیاد مسکن استان همدان در این باره گفت: سال ۸۲ مشاوران مجرب و کارآزموده استانی و ملی طرح بافت واجد ارزش روستای ورکانه را مطالعه کردند و به تأیید و تصویب مراجع ملی رسید و سال ۸۵ اجرا و بهسازی بافت واجد ارزش این روستا به اتمام رسید.
حسن ظفری ادامه داد: پس از اتمام طرح آن را به دهیار روستا تحویل دادیم و درخواست کردیم ساخت‌وسازهای خارج از قاعده اتفاق نیفتد و ضوابط، مقررات و قوانین رعایت شود.
وی بیان کرد: وقتی کسی پروانه ساخت‌وساز نمی‌گیرد و یا پروانه می‌گیرد و ضوابط را رعایت نمی‌کند، به سیستم دهن‌کجی می‌کند؛ بنابراین یا سیاست‌ها غلط است و یا مجریان نمی‌توانند به وظایف خود عمل کنند و از انجام وظایفشان طفره می‌روند. ظفری با اشاره به اینکه معماری روستا واجد ارزش است و به‌عنوان یک هویت فرهنگی، تاریخی، معماری باید حفظ شود، گفت: قدرت اجرایی در حفظ و نگهداری این بافت به هر علتی ضعیف است. وی با بیان اینکه دهیار روستا مرجع صدور پروانه ساختمانی در ورکانه است، توضیح داد: دهیار می‌تواند به بستگان اخطار دهد که با این شرایط حق ساخت‌وساز ندارید و باید به دادگاه و پاسگاه بروید؟ بنابراین مجبور به چشم پوشی است؛ زیرا می‌خواهد در روستا زندگی کند و ساختار اجتماعی و بافت اجتماعی این اجازه را به او نمی‌دهد.
ظفری با بیان اینکه ده سال است که این مسأله را می‌گوییم، مطرح کرد: اشتباه رسانه‌ها این است که فکر می‌کنند من وزیر کشور، وزیر راه‌وشهرسازی یا رئیس جمهورم، بنده در حد بنیاد مسکن استان همدان پاسخگو هستم.
بافت سنگی از بین رفته ورکانه باید برگردد
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان نیز به ایسنا گفت: بافت سنگی از بین رفته ورکانه باید برگردد و اگر دهیاری و شورا که مسئول هستند ورود پیدا نکنند، مجبوریم پیگیری حقوقی کنیم.
علی مالمیر با اشاره به اینکه 2 سال گذشته با پیگیری‌های میراث فرهنگی بافت سنگی این روستا ثبت ملی شد، اظهار کرد: پس از ثبت به دهیار و شورا ابلاغ و تأکید کردیم که بافت روستا واجد ارزش است و نباید از بین برود.
وی با بیان اینکه در این راستا جلسه‌ای هم در معاونت عمرانی استانداری برگزار شد، ادامه داد: هر شخصی که مجوز ساخت‌وساز در روستای ورکانه را صادر می‌کند، باید از پیش از اداره میراث فرهنگی استعلام کند و ساخت‌وسازها براساس آن انجام شود.
مالمیر اظهار کرد: اهالی برای ساخت‌وساز ملزم به رعایت ضوابط هستند، ناظر پروژه هم باید بر ساخت‌وسازها نظارت کند که طرح اجرا شود و متناسب با آن پایان کار داده شود.
اهالی روستای ورکانه توانایی اجرای نمای سنگی ندارند
دهیار روستای هدف گردشگری «ورکانه» هم گفت: درحال‌حاضر اهالی روستای ورکانه توانایی اجرای نمای سنگی را ندارند.
داود کزازی اظهار کرد: با توجه به بارندگی‌های سال گذشته بسیاری از ساختمان‌های روستا خسارت دید و اهالی روستا از طرح سیل‌زدگی استفاده کردند و ساخت‌وسازها زیاد شد.
وی ادامه داد: مهرماه سال گذشته مدیرکل میراث فرهنگی، مدیرکل دفتر امور روستایی، استانداری، معاون فرماندار و بخشدار بازدیدی از روستای ورکانه داشتند و مقرر شد تسهیلاتی برای اجرای نمای ساخت‌وسازها درنظر گرفته شود و قرار شد بنیاد مسکن با همکاری میراث فرهنگی طرحی ارائه دهد. کزازی با بیان اینکه در این راستا نامه‌نگاری‌هایی با میراث فرهنگی و بنیاد مسکن انجام داده‌ایم، گفت: امیدواریم اعتباری درنظر گرفته و تسهیلاتی داده شود تا اهالی روستا نماها را اجرا کنند و بافت سنگی روستا هم حفظ شود.
بافت سنگی ورکانه از بین رفته است
مسئول اصطبل «مری لیلی» در روستای هدف گردشگری ورکانه هم گفت: از بین رفتن بافت سنگی ورکانه این روستا را از صف ثبت در یونسکو خارج می‌کند.
حامد کزازی اظهار کرد: کوچه‌های روستای سنگی ورکانه از 4 سال پیش تاکنون نابود شده است، این روستا در صف ثبت یونسکو بود که با شرایط موجود ثبتی وجود نخواهد داشت.
در پایان به نظر می‌رسد هیچ کاری از دست کسی ساخته نیست؛ زیرا مسئولان استان نه وزیر هستند و نه رئیس جمهور، دهیار که مجبور به چشم‌پوشی است و فقط شکایت و پیگیری حقوقی تنها راهکاری است که به ذهن مسئولان می‌رسد و مشخص نیست سرانجام چه کسی قرار است کمک کند تا هزینه‌های نماکاری و حفظ نمای سنگی «ورکانه» تأمین شود و ثبت این روستا از صف ثبت جهانی یونسکو خارج نشود.
|
