|
آیا ضرورت وجود نیرویی امدادی متخصص با واکنش سریع برای شرایط بحرانی که همواره در کشور ما به وجود می آید ضروری است؟
جمعیت هلال احمر و سازمان امداد و نجات آن اصلی ترین نهاد برای واکنش به بحرانهای محیطی و بلایای طبیعی می باشند.
در کنار آن سازمان آتش نشانی وابسته به شهرداری ها رکن دیگری در امداد رسانی در حوادث و اتفاق ها هستند. و یکی از وظایف نیروهای مسلح در زمان صلح استفاده از نیروی انسانی و امکانات و تجهیزات لجستیک در این گونه موارد است. هنوز یاد و خاطره امداد رسانان آتش نشانی که برای نجات جان ساکنان پلاسکو جان باختند فراموش نشده است.
امروز هلال احمر جایگاه امنی برای پناه جویان و حامیان آنهاست چرا که هم آسیب دیده و هم امداد رسان خود را در قالب این سازمان به هم می رسانند و امروز نیروهای نظامی در شهرها و روستاهای تخریب شده امدادگران و حافظان جان و مال مردم هستند که موجی از تشکر وقدردانی را برانگیخته است.پس چه گونه است که نیاز به یک سازمان واکنش سریع به عنوان یک ضرورت مطرح می شود؟
به یقین جمعیت هلال احمر و نیروهای نظامی کشور ما یکی از بهترین و قدرتمند ترین نهاد ها در منطقه می باشند. پس علت نارسایی در مقابله با بحران های محیطی در چیست؟
برای پاسخ به این پرسش باید در سه بعد خرد، میانه و کلان به این پرسش پرداخت.
از بعد خرد باید گفت که مرحله اجتماعی شدن افراد در جامعه فعلی ما با مشکلات اساسی مواجه است. افراد در جامعه برای شرایط گوناگون آمادگی های لازم را از لحاظ روحی و روانی ندارند و عافیت طلبی امری پذیرفته شده تلقی می گردد. افرادی که در شرایط بحرانی دست به اقدامات متهورانه می زنند پاداشهای اجتماعی( شامل پاداش های مادی و غیرمادی) مناسب را در یافت نمی کنند.
از بعد میانه علت این امر را باید در سیستم مدیریتی جستجو نمود. مدیریت نا کارآمد و فاقد بهره وری موجب به هدر رفتن بسیاری از فرصت ها و امکانات می شود. در پزشکی و امداد رسانی اصطلاحی با عنوان "زمان طلایی" وجود دارد یکی از نتایج مدیریت ناکارآمد از دست رفتن زمان طلایی و فرصتی است در صورتی که با مدیریت صحیح می توان نتایج نامطلوب بحران ها را به حد اقل ممکن کاهش داد. اقتصاد نفتی و مبتنی بر رانت شرایطی را فراهم نموده که مصرف اعتبارت مهمترین عامل در انجام امور است و مدیریت به عنوان یک علم و یا حتی هنر در اولویت اصلی قرار ندارد همین امر تصمیم گیری درست و سرعت عمل را در شرایط بحرانی با مشکل مواجه می کند. امروز جذب سرمایه به عنوان مهمترین نشانه ی کارآمدی مدیریتی شناخته می شود در حالیکه به تخصیص منابع و افزایش بهره بردای از منابع توجه چندانی نمی شود.
از بعد کلان علت عمده ی دیگر مسئله حقوق و دستمزد هایی است که در جامعه وجود دارد پایین بودن دستمزد و مزایای نهادهای امداد رسان و ارتباط تنگاتنگ آن با بخشهای دولتی که موجب انتقال کندی و لختی فعالیت ها به درون سیستم های امدادی می گردد موضوع بسیار مهمی است. عدم توزیع عادلانه در آمد و بی اهمیت شدن مفهوم کار در جامعه موضوع مهمی است که نتایج بیشماری دارد و یکی از آنها همین لختی و بی تحرکی است است که به سازمانهای امدادی نفوذ می کند. اتلاف وقت و انرژی و سرمایه بطور دائمی در جریان است اما به صورت عادت در آمده و تنها در شرایط خاص است که خود می نمایاند که یکی از شرایط خاص در هنگام بروز بحران ها می باشد.
راهکارها
برای حل ریشه ای همه ی مسائل مهمترین عامل که همیشه باید در هر زمینه به آن پرداخته شود آموزش و پرورش کودکان از نوباوگی است که در این امر نیز باید بدان توجه داشت. مکزی لند صاحب نظر در توسعه می گوید برای توسعه یافتن باید ویروس توسعه را در نوزادی در افراد نهاد. با استفاده از این نظریه که حاصل پژوهشهای فراوان است باید مسئولیت پذیری و کمک به هم نوع از کودکی حتی نوزادی به عنوان یک عادتواره (هبیتاس) در همه ی افراد جامعه نهادینه گردد.حفظ این عادتواره جز با هم سویی شرایط اجتماعی ومحیطی یا میدان (فیلد) ممکن نیست لذا برای تکمیل فرایند باید در ابعاد میانه و کلان نیز بدان پرداخته شود.
انتخاب مدیران عملیاتی و با تجربه و دست پاک در حوزه امداد فارغ از هر ویِگی دیگر راه حل رفع مشکل بطور مقطعی است که درصورت تامین دیگر ضرورت ها دایمی خواهد شد. گر چه در صورت اصلاح ساختار مدیریتی کشور این نقیضه نیز مرتفع خواهد گردید.
در بعد کلان نیز اصلاح ساختار اقتصادی کشور زیربنایی ترین اقدام است و پس از آن در تعیین حق الزحمه افراد سختی و خطرناکی و هر شغل نیز لحاظ گردد. تا هنگامی که دستمزدها در قالب عمومی کم و توزیع ان نیز نابرابر باشد اصلاحات در بعد میانه و خرد مثمثر ثمر و پایا نخواهد بود.
دانش آموخته جامعه شناسی
|
