|
نگاهي اجمالي به آمار ارائه شده در خصوص ميزان علاقمندي به سفرهاي ايرانيان نشان مي‌دهد كه در ايام تعطيل بخصوص «نوروز» حجم سفرها رو به افزايش است. سفرهايي كه مي‌توان ادعا نمود تا قبل از افزايش نرخ ارز خروج از كشور بيشتر به بسته‌هاي سفري خارجي كه در رأس آنها تركيه و كشورهاي خاورميانه قرار داشت، متمايل بود.
بررسي قيمت تورهاي خارجي در تعطيلات نوروز پيش رو و مقايسه آن با قيمت اين تورها در سال گذشته به روشني نشان مي‌دهد كه اين حوزه به شكل چشمگيري تحت تأثير نوسانات ارزي قرار گرفته و بنا بر اظهارنظر برخي از فعالان گردشگري بايد انتظار داشت در تعداد گردشگران خروجي از كشور در نوروز 97 نزول قابل محسوسي صورت گيرد تا جايي كه ممكن است ريزشي حدود 50 درصد را تجربه كند.
از طرف ديگر ثابت ماندن قيمت حامل‌هاي انرژي هم چون بنزين و اعمال سياست‌هايي از طرف دولت مانند نرخ‌گذاري دستوري هتل‌ها و مراكز اقامتي كه تحت تأثير آن در اين حوزه و در مقايسه با سال گذشته افزايش چنداني صورت نگرفته، نشان مي‌دهد كه برخلاف سفرهاي خارجي، امسال حجم بالايي از گردشگران داخلي كه به مقاصد مختلف در داخل كشور سفر خواهند كرد را شاهد هستيم. اين امر، پيش‌بيني قابل قبولي است كه حتي باعث شده رئيس سازمان ميراث فرهنگي كشور در اظهارنظرهاي اخير خود از افزايش حداكثري در تعداد سفرهاي داخلي خبر دهد.
سهم همدان در كجاي اين معادله قرار دارد؟
وسعت فعاليت‌هايي كه به بهانه توسعه گردشگري در همدان صورت مي‌گيرد اين روزها بر كسي پوشيده نيست؛ چراكه همگان باور دارند اين ديار با دارا بودن سبقه تاريخي بلندبالا و مزيت‌هاي طبيعي و جغرافيايي بكر مي‌تواند يكي از پرتردترين مقاصد سفر در ايام تعطيلات نوروزي به شمار رود، اما مسأله‌اي كه در اين ميان هنوز نتوانسته توجيهات قابل قبولي را براي همداني‌ها و كارشناسان فعال در حوزه گردشگري ارائه كند، ميزان بي‌توجهي‌ها و كج‌سليقگي مديران اجرايي در حوزه‌هاي مختلف سازمان‌هايي است كه به نوعي فعاليت آنها به گردشگري گره خورده است.نبود برنامه‌ريزي‌هاي هدفمند، حركت بر مسير تكرر در اجراي برنامه‌هاي پيش‌بيني شده، بي‌توجهي به نگاه جوان و نوگرايانه، فاصله بين تخصص تا اجرا همواره از معضلاتي بوده كه تا امروز سبب شده گردشگري همدان در «همدان» باقي بماند و نتواند به جايگاه حقيقي خود در صنعت گردشگري كشور دست يابد.
فاصله كوتاه همدان به تهران مزيت يا نقص صنعت سفيد مادستان!
اتفاقات ناخوشايند ماه‌هاي اخير از زلزله در نواحي غربي كشور تا سقوط هواپيماي مسافربري اثر منفي را بر انگيزه‌هاي خريد مسافران بر جاي گذاشته تا جايي كه به جرأت مي‌توان گفت پس از سانحه هوايي تهران ـ ياسوج ميزان ضريب اعتماد مردم به سفرهاي هوايي با كاهش چشمگيري روبه‌رو شد. يادآوري اين اتفاق اگرچه تلخ است اما با نگاهي بر محور سياست مي‌تواند تجربه جديدي را در گردشگري همدان رقم زند. حال كه ميزان سفرهاي هوايي كاهش پيدا كرده و حالا كه همدان از نزديك‌ترين مقاصد دست پر از تاريخ، فرهنگ، جغرافياي طبيعي، هويت و آب‌وهواي دلپذير به مركز كشور است، كافي است با تشكيل اتاق فكرهايي كه با ايده‌هاي خلاق و نو پا به عرصه گردشگري مي‌گذارند، برنامه و نقشه راهي را تبيين كرد كه نوروز 97 را از حجم حضور گردشگران داخلي در حافظه صنعت سفيد مادستان به ثبت رسانده و مسيري را باز نمود كه چرخ گردشگري به روي ريل توسعه در اين استان دوران كند.
جاي خالي «همدان» در تورهاي ارزان‌قيمت آژانس‌هاي مسافرتي
وضعيت افزايش نرخ تورهاي داخلي اگرچه به اندازه تورهاي خارجي در آژانس‌هاي مسافري وخيم نيست، اما متأسفانه خواب غفلت سياستگذاران عرصه گردشگري همدان كماكان تأثيرات سوء خود را بر جاي گذاشته تا جايي كه امروز با حدود تقريبي يك هفته به آغاز اولين دوره سفرهاي نوروزي جاي همدان در ميان بسته‌هاي ويژه سفر، در آژانس‌هاي مسافرتي خالي است، در حالي كه اين استان پتانسيل‌هاي فراواني براي جذب گردشگري دارد از مسير كوتاه به مركز كشور گرفته تا مناطق نمونه گردشگري چون عليصدر، گنجنامه، سراب‌هاي زيبا چون گاماسياب و... كه هر يك به تنهايي مي‌تواند محركي براي حضور مسافران باشد.
ضريب اشغال هتل‌ها در نوروز كمتر از 50 درصد!
بررسي‌هاي اجمالي نشان مي‌دهد اگرچه در برهه‌هايي از سال مانند تعطيلات نوروز ممكن است شاهد ترافيك سفر گردشگران به برخي نقاط از همدان باشيم اما ميزان ماندگاري مسافر در اين شهر به قدري كوتاه است كه داد از نهاد مكان‌هايي كه وظيفه اسكان و خدمت‌رساني را بر عهده دارند، برآورده تا جايي كه شاهد هستيم بيشتر مسافران بعد از بازديد از مناطق نمونه گردشگری از جمله غار عليصدر مسير بعدي سفر خود را انتخاب نموده و كمتر پيش آمده كه در همدان اقامت داشته باشند.
اين همان درد مشترك بين رسانه‌ها و فعالان صنعت گردشگري است؛ يعني آنچنان كه بايد نتوانستيم همدان را به غيرهمداني‌ها معرفی كنيم و چه كسي بيشتر از مجموعه ميراث فرهنگي استان مي‌تواند در اين ناشناسي سهم داشته باشد؟! متأسفانه در سال‌هاي اخير بدنه اجرايي اين سازمان در همدان به قدري ضعيف شده كه اغلب برنامه‌ها حالت روتين اداري پيدا كرده و بيشتر مي‌توان مدعي بود كه ميراث همدان در باغ نظري به كما رفته است.
در حالي كه اگر نگاه‌ها و تفكر خلاقانه در اين مجموعه مديريتي وجود داشت با كمترين رايزني‌ها با بدنه دانشگاهيان شهر مي‌توانست از تخصص‌ها بهره گرفته و با حمايت از نيروهاي جوان طرح‌هاي جديد و قابل اجراي تازه‌تري را براي فصول سفر همدان در نظر گيرد.
فعاليت ميراثي‌ها در 2018 هم چنگي به دل نمي‌زند
حالا كه بعد از چندين دهه افتخار ميزباني از كشورهاي مختلف دنيا در قالب دو رويداد مهم پايتختي گردشگري آسيا 2018 و unwto شامل حال همدان شده متأسفانه بازهم شاهد كهولت سن ميراث در ارائه برنامه‌هاي اجرايي در اين دو رويداد هستيم و اغراق نيست اگر عنوان شود كه اگر پاشنه آشيل كشيده شركت سياحتي عليصدر و چند فعال گردشگري ديگر در بخش خصوصي نبود حتي خبري از 2018 را در همدان هم نمي‌توانيم پيگيري كنيم و اطلاعاتي از آن داشته باشيم.
زخم‌هاي عميق ندانم‌كاري بر پيكرده گردشگري همدان!
متأسفانه در امور اجرايي مربوط به حوزه گردشگري همدان شاهد انتخاب انتصاب‌هاي سليقگي هستيم و افرادي را در قامت‌هاي مسئوليتي مختلف بر سر كار مي‌آوريم كه نه‌تنها تخصص نداشته و دانش‌آموخته اين حوزه نيستند، بلكه تجربه حضور در فعاليت‌هايي كه به شكل آزمون و خطا و بر مدار تجربه هم باشد، ندارند و اين بلايي شده كه امروزه زخم‌هاي حوزه گردشگري همدان را عميق‌تر مي‌كند!
آيا به راستي حالا كه عنوان پرطمطراق پايتخت گردشگري آسيا 2018 را در تمام برنامه‌ها و پيشنهادات فرهنگي، گردشگري، اجتماعي، اقتصادي و حتي سياسي همدان يدك مي‌كشيم در ارائه برنامه‌هايي كه قابليت اجرا داشته باشند، موفق عمل كرديم؟
آيا همين عنوان نمي‌توانست مستمسكي باشد براي تبليغاتي كه ثمره آن را با توجه به حجم حضور مسافران اقامت‌دار در نوروز پيش رو در همدان ببينيم؟
به هر ترتيب آنچه اهميت دارد اين مسأله است كه دو رويداد مهم گردشگري همدان 2018 در كنار برخي سياست‌هاي كلان در اين صنعت از جمله افزايش نرخ ارز و ثابت ماندن حامل‌هاي انرژي يك فرصت بي‌تكرار براي رونق همدان‌گردي، معرفي بيشتر همدان در بسته‌هاي سفر آژانس‌ها، شناساندن نقاط گردشگري بكر اين استان، افزايش اشتغال در صنعت گردشگري همدان، شكوفايي بنگاه‌هاي گردشگري داخلي و در نهايت توسعه را فراهم آورد كه اين آزمون براي آيندگان اين ديار هويدا خواهد كرد كه مسئولان اجرايي اين شهر تا چه ميزان توانايي بهره‌بردراي از موقعيت‌هاي استثنايي را براي تزريق جان تازه به صنعت‌هاي تازه‌نفسي چون گردشگري دارند.
|
