|
با اجرای طرح هادی روستایی، در چند سال گذشته شاید روستاها رنگ تازه‌ای به خود گرفته باشند اما باید بپذیریم که هویت سنتی و بافت قدیمی روستاها به مرور از بین رفته و در آینده‌ای نزدیک چیزی از شکل روستایی باقی نمی‌ماند زیرا معماری اصیل روستا جای خود را به ساخت‌وسازهای بی‌هویت داده‌است.
بر همین اساس، اجرای طرح هادی در روستاها سبب شده تا خیابان‌کشی‌ها و منازل مسکونی ساخته‌شده هیچ تناسبی با بافت روستا نداشته‌باشد زیرا این طرح بدون مطالعه و غیرکارشناسی و بدون اطلاعاتی از بافت روستا اجرا شده است.
از طرفی انجام این طرح با هدف نوسازی و مقاوم‌سازی روستاها بوده اما بی‌توجهی به ساماندهی نمای بیرونی ساختمان‌ها از ضعف‌های محسوس این طرح است.
همچنین قرار نبود هویت روستایی در این طرح از بین رود بلکه بافت اصیل باید در روستاها حفظ می‌شد تا روستانشین حس زندگی شهری با ایجاد فضای جدید نداشته باشد. با تغییر ذائقه مردم، شکل ساخت‌وسازدر روستاها تغییرکرده و بافت قدیمی خود را از دست داده‌است.
با اجرای طرح هادی روستاها را بی هویت کردیم
عضو هیأت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی همدان با بیان اینکه ما در اجرای طرح هادی به روستا خدمت نکردیم بلکه روستاهارا بیشتر بی‌هویت کردیم،گفت: در شهرهای بی‌هویت ساخته شده در کار خودمان مانده‌ایم حالا آمده‌ایم با اجرای طرح غیرکارشناسی، سبک معماری روستایی که چندین سال به همان شیوه قدیمی بوده‌است را به‌هم ریخته‌ایم.
محمد‌مهدی سروش با اشاره به اینکه روستا یک مجموعه واقعی از انسان‌های با هویت است که اقتصاد و معیشت خود را در کنار هم به دست می‌آورند، گفت: روستاها در وضعیت مناسبی قرار داشتند، ولی هنگامی که با تصمیمات اشتباه، پروژه‌های بدون مطالعه و نیمه کاره روی دست آنها گذاشتیم و سبب تغییرات در سنت‌ها و آداب و رسوم و مهاجرت‌های نادرست شدیم،اوضاع تغییر کرد.
سروش در ادامه افزود: مسئولان نتوانستند مشکل مرکز استان را حل‌کنند حالا در روستاها به دنبال حل مشکل هستند.
وی اظهار کرد: در طرح هادی و دخالت در بافت روستایی فکر کردیم می‌توانیم برای هر کسی تصمیم بگیریم در صورتی که سال‌های سال روستانشینان بهتر صلاح خود را می‌دانستند، ما با این کار هویت روستاها را گرفتیم.
این کارشناس معماری با بیان اینکه باید بررسی شود از ابتدای انقلاب چقدر برای روستاها هزینه شده، چند مدرسه ساخته شده، چند خانه بهداشت ایجاد شده، گفت: حالا باید ببینیم چند درصد از مکان‌های ساخته شده به خاطر خالی شدن روستاها رها شده و از طرف دیگر سیل جمعیتی وارد شهر شده و ما نمی‌توانیم برای آنها مدرسه و خانه بهداشت در نظر بگیریم و همدان ظرفیت این تعداد افراد را ندارد و سبب قفل شدن خیابان‌ها شده است.
سروش در ادامه گفت: یک مجموعه که زمانی روی پای خودش بود و محصولات برای خودشان بود،رفته رفته خودکفایی خود را از دست داد و نیازهایش متناسب با شهرنشینان پیشرفت کرد تا برای گذران زندگی مانند شهروندان مصرف‌کننده شود، با اجرای طرح‌های ناقص در روستاها یک مجتمع زیستی خودکفا از بین رفته است.
مهندسان ناظر اهمیتی به معماری بنا نمی‌دهند
به گفته یک کارشناس مرمت و احیای بناهای تاریخی، مهندسان ناظری که ساخت خانه را تأیید می‌کنند اهمیتی به نوع معماری آن نمی‌دهند.
طاهره مهدیانی حضور مشاوران متخصص در کنار مجریان طرح هادی را بسیار مؤثر در حفظ بافت قدیمی روستا دانست و تصریح کرد: وجود کارشناسان متخصص به عنوان مشاور در کنار دهیاران و مردم برای ساخت روستا بسیار اهمیت دارد.
مهدیانی افزود: ایرادی که به طرح‌های هادی گرفته می‌شود، نداشتن صلاحیت لازم برای کارشناسانی است که تهیه این طرح‌ها را بر عهده دارند، زیرا این افراد توجهی به قدمت منطقه نکرده و اصول معماری تاریخی و بافت اصیل روستا را در طرح‌های خود مد نظر قرار نمی‌دهند.
وی با بیان اینکه توجه به بافت تاریخی یک محل، گواه تاریخچه و زندگی جاری در آن محل است،گفت: توجه نکردن به هویت سنتی موجب نابودی تاریخ و پیشنیه یک منطقه شده و علاوه بر تخریب وجه و ظاهر محل، از نظر فرهنگی نیزتأثیرات منفی می‌گذارد.
هدف از اجرای طرح احیای بافت روستایی است
رئیس بنیاد مسکن استان در گفت‌وگو با همدان پیام برخلاف نظر کارشناسان معتقد است: اجرای طرح هادی با هدف احیای بافت روستایی بوده و روستاهایی که قابلیت سکونت داشته‌اند بعد از اجرای این طرح، با مهاجرت معکوس مواجه شده‌اند، و برخی از مردم که از زندگی شهری بهره‌ای نداشتند مجدد به سمت روستاهای خود برگشتند.
رضایی با تأکید بر اینکه با اجرای این طرح به دنبال حفظ جمعیت مولد در روستاها بودیم، اظهار کرد: برای تهیه طرح از مشاوران بهره گرفتیم، اما برای اجرای آن متناسب با نیاز‌ها از پیمانکارهای بخش خصوصی استفاده کردیم و درنهایت وظیفه نظارت بر عهده بنیاد مسکن استان بوده است.
وی در ادامه گفت: اجرا و نوسازی روستاها، حفظ بافت با ارزش تاریخی و روستاهای هدف گردشگری، از جمله مهمترین اقدامات ما برای حفظ بافت روستایی استان همدان است.
رئیس بنیاد مسکن استان اظهار کرد: استان همدان 200 هزار خانوار روستایی در قالب 165 هزار واحد مسکن روستایی دارد.
مسعود رضایی با بیان اینکه طرح هادی برای روستاهایی با بالای 20 خانوار است، که در استان همدان از 1042 روستا، 920 روستا بالای 20 خانوار داریم که وارد این طرح شده‌اند، علاوه بر آن،25 روستا دیگر که زیر 20 خانوار هستند وارد این طرح شده‌اند.
رضایی با اشاره به اینکه 40 درصد روستاهایی که در طرح هادی قرار دارند، بازنگری شده‌اند، گفت: در سال 1401 نیز بازنگری 143 روستا نیز که افق 10 ساله آنها به پایان رسیده در دستور کار قرار گرفته است.
|
