■ اینجا شگفتانگیزترین غار آبی جهان جا خوش کرده است.
■ 55سال از بهرهبرداری از علیصدر که یک پدیده طبیعی و نعمت خدادادی است، میگذرد.
■ بسیاری از گردشگران تنها برای بازدید از علیصدر راهی این روستا نمیشوند.
■ اینجا چند برند رستورانی، کافیشاپ و تجاری جا خوش کرده است.
■ حالا غار بهانه است تا بسیاری از مردم برای سپری کردن وقت در هایپرمارکتهای تجاری، راهی علیصدر شوند.
■ برای رسیدن به علیصدر راههای بسیاری از سطح شهر همدان پیشبینی شده است، کافی است به یکی از مراکز شهر دسترسی داشته باشید، آنجا ایستگاههای علیصدر با تاکسیهای وی.آی.پی و راهنمایان گردشگری انتظار شما را میکشند.
■ اگر به هر دلیلی بازدید از علیصدر برای گردشگران ممنوع شود، فروش فرآوردههای تبدیلی کشاورزی و بهانههای دیگر تکاپو را از علیصدر نمیگیرد.
■ مردم بومی علیصدر سالهاست راه پول درآوردن از گردشگر را یاد گرفتهاند.
■ معماری خانههای علیصدر با شیروانیهای رنگی و کوچههای سنگی با بوی کلوچههای سنتی مردم را از هر منطقهای به علیصدر میکشاند تا دمی را در روستای گردشگری سپری کنند.
■ آمار خانههای بومگردی در علیصدر از خانههای مسکونی بیشتر است و مسافران برای رزرو اقامت مدتها در پیکهای سفری در انتظارند.
قصه ما به سر رسید! چشمهایتان را باز کنید.
اینجا علیصدر است، روستایی که حالا 180 پرسنل مشغول در غار بهدلیل بحران کرونا و بیکار شدن انتظار دریافت بیمه بیکاری را میکشند.
در پیشانی گردشگری ایران، استان همدان و شهرستان کبودراهنگ که رد پای عنوان بزرگترین غار آبی جهان خودنمایی میکند، اثری از درآمد پایدار نیست.
هر گردشگر با شنیدن توصیفات علیصدر فکر میکند کیف اهالی روستایی که علیصدر از میان کوههای آن سر در آورده است کوک است و حتی حال اقتصادی مناطق پیرامون آن هم خوب است.
اما حقیقت چیز دیگری است، حقیقت این است که اگر ابر و باد و مه و خورشید و فلک مانند عقربههای ساعت دقیق در کار باشند، کیف همه به واسطه حقوق دریافتی از شرکت سیاحتی علیصدر کوک است، اما خدا نکند یکی از عقربههای این ساعت از کار بیفتد و یا باتری ساعت خالی شود، آن وقت همه باید دست روی دست بگذارند و انتظار یک معجزه را بکشند تا کسی بیاید و ناجی روزهای تعطیل کاری و علاج بیکاری آنها شود.
راه دوری نرویم همین روزهای کرونایی شوک بزرگی را به برنامهریزان شرکت علیصدر و مردم بومی منطقه وارد کرد.
55 سال پیش غار علیصدر بهعنوان یک پدیده طبیعی و نعمت خدادادی وسط یک روستایی که 75 کیلومتر با مرکز استان همدان فاصله داشت، سر از خاک بیرون آورد و ناجی اقتصاد محلی شد.
این ظرفیت غنی میتوانست امروز روستای علیصدر را در همان حد و اندازه روستا به یک دهکده خوشنام توریستی در ردیف مقاصد پرتردد گردشگری جای دهد، اما به واسطه خلاقیت نداشتن و وابسطه شدن مردم بومی به درآمد شرکت سیاحتی از غار، چنین نشد.
بزرگترین غار قابل قایقرانی جهان در این 5 دهه که فرصت بهرهبرداری داشت، میتوانست آنقدر مدلهای متعدد سرمایهگذاری داشته باشد که حتی گردشگران نه به هدف بازدید از غار علیصدر بلکه خوردن یک ناهار از یک رستوران برند یا مشاهده یک مسابقه ورزشی خاص یا بودن در یک باغ داروهای گیاهی و یا خرید البسه از یک هایپرمارکت و هر هدف دیگری راهی علیصدر شوند.
بر این اساس حتی علیصدر میتوانست به یک منبع درآمد برای مردم بومی روستا و شرکت سیاحتی تبدیل شود، اما هرگز چنین اتفاقی رقم نخورد.
طلای گردشگری همدان رنگ باخت
پس از کشف غار و تبدیل آن به یک مقصد گردشگری راه همه خلاقیتها و جذب برندهای تجاری برای رستورانداری و هتلداری و تبدیل به احسن شدن منطقه بسته شد که شد.
اگر غار مسافر داشت، مردم بومی هم در جایگاه قایقران و پرسنل علیصدر مشغول به کار شدند و اگر به هر دلیل فصلی یا حوادث غیرمترقبه راه ورود گردشگر به غار بسته شد همه بیکار شدند و این شد سرنوشت منطقهای که معدنی از طلای فرصتهای گردشگری در آن جای خوش کرده است.
نتیجه، نبود خلاقیت در درآمدزایی چه از سوی متولیان امور در شرکت سیاحتی علیصدر و چه از سوی مردم منطقه این شده است که حالا اگر ورودی غار تعطیل شود سایه بیکاری و چه کنم چه کنم، بر سر علیصدر سنگینی خواهد کرد.
این روزها که همه مجموعههای اقتصادی با چالش تعدیل نیروی کار و پرسنل دست و پنجه نرم میکنند، شرکت سیاحتی علیصدر هم از این قاعده مستثنی نیست. و از آنجا که همه زنجیره اشتغال مردم بومی روستای علیصدر به فعال و غیرفعال بودن غار در پذیرش مسافر متصل است، شیرازه روزمرگیهای مردم علیصدر و مدیریت مدیران شرکت سیاحتی بر هم خورده است.
سهام تقسیم شده مدیریت دولتی
شرکت سیاحتی علیصدر ابتدای دهه 70 در اختیار بخش خصوصی قرار گرفت، آن زمان تنها نقش میراث فرهنگی نرخگذاری برای این مجموعه طبیعی و ملی و نظارت بر کارکرد بخش خصوصی بود.
25 سال پیش بر اساس اصل 44 قانون اساسی، غار علیصدر از طرف دولت با بخش عمومی غیردولتی به صورت مشارکتی اداره میشد. 40 درصد سهام این شرکت مربوط به دولت شامل سازمان ایرانگردی و جهانگردی بوده است و 40 درصد سازمان همیاری شهرداریها و 20 درصد شهرداری همدان در سهام شرکت سهیم بودند.
در دیماه سال 1387 نیز غار علیصدر بهعنوان یک اثر طبیعی و ملی در فهرست میراث طبیعی ملی به ثبت رسید و از آن پس در چارچوب ضوابط مشخص میراث فرهنگی ادامه فعالیت آن رقم خورد. به این ترتیب میراث فرهنگی استان متولی نظارت و نرخگذاری ورودی غار شد و غار علیصدر که از نفایس ملی محسوب میشود امکان بهرهبرداری آن بهعنوان یک اثر طبیعی بر اساس ضوابط قانونی واگذار شد و اینگونه شد که غار علیصدر به یک منبع درآمد و اشتغالزایی برای مردم روستای علیصدر هم تبدیل شد و از آن پس اشتغال ثابت و فصلی برای علیصدر رقم خورد.
اشتغالزایی به برکت غار
امروز شرکت سیاحتی علیصدر به برکت پدیده طبیعی غار آبی قابل قایقرانی و توریستی که در دل یک روستا با همین نام جای خوش کرده است، 260 پرسنل مشغول به کار دارد.
پس از آنکه روزهای بحرانی کرونایی رخ نمایان کرد و بیکاری بیش از هر کجا دامان گردشگری را گرفت، تبعات منفی آن به بخشهای گردشگری همچون علیصدر هم رسید.
نخستین نوروز بیمسافر
و مدیرعامل تازه از راه رسیده
اینگونه شد که غار علیصدر برای نخستین بار پس از 55 سال که از بهرهبرداری آن زمان میرفت نوروز بیمسافر را تجربه کرد و همه پرسنل با قرارداد ثابت یا موقت بیکار شدند.
تصمیم هیأتمدیره شرکت سیاحتی علیصدر که حالا مدیرعامل تازهنفس آن هم از راه نرسیده است، چالش بحران کرونا با تقدیر فعالیتش گره خورد، به این ترتیب شد که تدابیری خاص بیندیشند.
بنابر گفته مدیرعامل شرکت سیاحتی علیصدر پس از تعطیلی غار به ناچار بیمه بیکاری نیرو و حذف اضافه کارها از فروردین 1399 برای همه پرسنل اعمال شد و قرار بر این شد به صورت موقت تصمیم بیمه بیکاری برای نیروهای پیمانی و قراردادی اتخاذ شود تا در آینده نزدیک شرایط بهتری ایجاد و نیروهای کاری به جایگاههای خود بازگردند.
مهدی مجیدی در گفتوگو با همدانپیام گفت: پس از این تصمیم پرسنل برای مشمول بیمه بیکاری شدن اقدام کردند و از سوی دیگر شرکت سیاحتی علیصدر هم به تعریف بسترهای کمکمعیشتی اقدام کرد.
مدیرعامل شرکت سیاحتی علیصدر گفت: راهکار بیمه بیکاری که البته شامل همه نیروهای انسانی کشوری میشد از یک سو و اختصاص بسته کمک معیشتی 500 هزار تومانی از سوی شرکت سیاحتی علیصدر به پرسنل علیصدر از سوی دیگر در قدم نخست رقم خورد.
وی گفت: پس شرکت سیاحتی علیصدر مبلغی را در یکی از بانکها سپردهگذاری کرد تا به واسطه سود آن به 100 پرسنل بیکار شده غار علیصدر وام قرضالحسنه 2 میلیون تومانی با سود 4 درصد اختصاص پیدا کند که این مهم هم انجام شد.
وی ادامه داد: البته بر طبق قانون کار بیمه بیکاری برای پرسنلی که دارای قرارداد یک ساله هستند منظور میشود و امروز البته ما پیگیر حل و فصل مشکل اختصاص بیمه بیکاری به پرسنل دارای قرارداد زیر یک سال شرکت سیاحتی علیصدر از طریق اداره کار و استانداری هستیم و مکاتبات متعددی نیز با تهران برای حل و فصل مشکلات آنها شده است.
وی گفت: البته که تلاش شرکت سیاحتی علیصدر در حل مشکل دریافت بیمه بیکاری پرسنل فصلی و دائمی علیصدر جدی است، اما ارسال پیامک تأیید دریافت بیمه بیکاری توسط اداره کار و سازمان تأمیناجتماعی بر اساس ضوابط و مقررات کشوری است و علیصدر دخل و تصرفی در آن ندارد و پرسنل علیصدر در جریان باشند که مسأله آنها به صورت مجزا از طریق هیأت مدیره پیگیری میشود.
باعنایت به پیگیریها و مکاتبات مدیریت شرکت سیاحتی علیصدر با اداره کل تعاون و رفاه اجتماعی تا پنجشنبه ۴اردیبهشت ۹۸نفر از کارکنانی که سابقه پرداخت بیمه داشته اند مورد پذیرش قرار گرفته و مقرر شده است موارد اصلاحی و مورد تایید استان، در سامانه مجدد بررسی شود.
برای سایر کارکنان نیز پیگیریها ادامه دارد که هرگونه نتیجه اقدامات اطلاع رسانی خواهد شد.
پرسنل علیصدر میتوانند بیمه بیکاری استفاده کنند
در این زمینه مدیرکل سازمان تأمیناجتماعی استان همدان نیز عنوان کرده است: کارگرانی که بهدلیل ویروس کرونا از کار تعدیل شدهاند تا اردیبهشت 1399 میتوانند از بیمه بیکاری استفاده کنند و باید از خرداد ماه البته به کارشان بازگردانده شوند. مگر آنکه از سوی ستاد ملی مبارزه با کرونا دستورالعمل دیگری صادر شود.
اسمعیل نبوی افزود: در شرایط فعلی کشور، افرادی که از اسفند ماه سال 1398 بیکار شدند دولت برای 3 ماه اسفند، فروردین و اردیبهشت این افراد بیمه بیکاری در نظر گرفته است.
وی درباره بیمه بیکاری نیرو شرکت سیاحتی علیصدر نیز اظهار کرد: کارکنان شرکت علیصدر جزو 10 گروه شغلی هستند که میتوانند بیمه بیکاری استفاده کنند و بر این اساس قرار شد تا در سامانه بیمه بیکاری ثبتنام کنند.
براساس شیوهنامهای که توسط وزارت رفاه و سازمان تأمیناجتماعی تنظیم شده است و بنابر تشخیص ستاد ملی مبارزه با کرونا مشمول بیمه بیکاری بوده و پس از کرونا نیز باید به کار برگردانده شوند.
گردشگری و بیشترین بیمههای بیکاری
مدیرکل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان همدان نیز در این زمینه گفت: بیشترین فراوانی متقاضیان بیمه بیکاری شامل مراکز تولید و توزیع غذاهای آماده مراکز مربوط به گردشگری، هتلها و مجتمعهای جهانگردی میهمانپذیرها و... بود.
سیداحمد توصیفیان گفت: با این قبیل متقاضیان طبق قانون سایر مقررات مربوطه برخورد میشود و طبق قانون اگر کارگر دارای قرارداد کار مکتوب باشد و کارفرما نخواهد با او ادامه همکاری دهد مشروط به دارا بودن یک سال سابقه کار در کارگاه و واریز بیمه او به تأمین اجتماعی و مراجعه ظرف 30 روز از تاریخ بیکاری انجام میشود.
و ختم و جان کلام اینکه بنابر اظهار نظر قریببهاتفاق کارشناسان گردشگری عوامل زیر از جمله اشتباهات شرکت سیاحتی علیصدر برای دستیابی به یک موقعیت ثابت درآمدی در سالهای اخیر بوده است:
-تکمحور بودن درآمد علیصدر از فروش بلیت ورودی غار
-استفاده نکردن از ظرفیتهای تحت اختیار شرکت سیاحتی علیصدر همچون (سایت تفریحی توریستی عباسآباد و 40 درصد سهام تلهکابین گنجنامه)
-تعریف نکردن منابع درآمدزای جانبی همچون رستوران بدنه یا مراکز تجاری بدنه در مسیرهای دسترسی به غار و سایت عباسآباد.
-نبودن برنامه برای نگهداشتن گردشگر در زمان اضافی در مقصد علیصدر
-بهرهمند نبودن ساختار معماری خانههای روستای علیصدر از استانداردهای روستاهای هدف گردشگری
- خلاق نبودن مردم بومی منطقه برای کسب درآمد از گردشگران به واسطه فروش محصولات کشاورزی یا حتی دادن خدمات اقامتی و پذیرایی به گردشگران
-فعال نبودن تورهای علیصدرگردی برای مردم شهرهای استان همدان و حتی شهرهای همجوار
یکی پس از دیگری روزگاری را برای شرکت سیاحتی علیصدر و مردم بومی روستا رقم زده است که اگر غار علیصدر بنابر هر دلیلی روزگاری غیرقابل بهرهبرداری باشد فقط به جای درآمد پایدار دامان خانوادههای علیصدرنشین را خواهد گرفت.
مردم روستا حتی بدون حمایت و توجه دولتیها میتوانستند به واسطه راهانداختن کافیشاپ، قهوهخانه ایستگاههای خدماترسان به گردشگران مراکز خرید طبق استانداردهای گردشگری واحدهای اقامتی و بومگردی یکی پس از دیگری علیصدر همدان را به یک منطقه توریستی پردرآمد و پرگردشگر تبدیل کنند.
چه بسا گردشگران بسیاری که برای صرف یک غذای شما راهی پیچ و خمهای کوههای جنگلی میشوند تا نه به بهانه بازدید از یک جاذبه گردشگری بلکه صرف یک ناهار در رستورانی با بدنه غذایی دلچسب روزگار بگذرانند، اما همین هم در علیصدر با آن همه برو و بیا مغفول مانده است. امید آنکه بحران کرونا راهکارهای اجرایی و منطقی را برای بهبود حال علیصدر و دیگر مناطق گردشگری در هرجای استان و ایران پیدا کند و در آیندهای نزدیک شاهد روزهای آفتابی در این آسمان ابری باشیم.
|