|
صبح روز شنبه ناگهان باز هم خبری دردناک آمد؛ خبر رفتن، خبر درگذشت، خبر سفر. در صبح شنبه کاربران ایرانی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی از این فقدان نوشتند؛ از این داغی که برای ایران رخ داده بود. هرکس از دریچه‌ای درباره‌اش نوشت و گفت و افسوس خورد، مریم میرزاخانی که بسیاری حتی نمی‌دانند چه مسأله‌ای را در جهان ریاضی کشف کرده و حل کرده است، اما می‌دانند او افتخار ایران و جهان است.
مریم میرزاخانی، نمونه زن ایرانی بود که توانايی‌هایش در وطنش ايران دیده نشد. باید این اتفاق تلخ را به نظاره می‌نشستیم تا باور کنیم و به یاد بیاوریم که یک زن ایرانی توانست نابغه ریاضی جهان باشد و بعد از بیماری و مرگ ناباورانه‌اش انگشت حسرت بر دهان بگیریم و بگوییم کاش تا بود قدر او را می‌دانستیم.
او در 13 اردیبهشت 1356 در تهران به دنیا آمد. پدرش مهندس برق بود و مادرش مشوق اصلی زندگی علمی‌اش. پدرش رئیس هیأت مدیره خیریه رعد است. مریم سومین فرزند پدر و مادر بود. آنطور که پدرش نقل کرده از کودکی عاشق ریاضی بود
میرزاخانی چهار سال پیش دچار سرطان سینه شد اما توانست بر این بیماری غلبه کند تا اینکه تیرماه امسال خبر رسید که سرطان عود کرده و به استخوانش رسیده است.فاصله زمان انتشار خبر بیماری تا اعلام خبر رفتن همیشگی اش زمان بسیار کوتاهی بود... مرگ، نابغه ریاضی را از جهان و ایران ربود.
موفقیت‌های نابغه ریاضی دنیا
مریم میرزاخانی در سال 2004 با اخذ مدرک دکترای هاروارد به سرپرستی «کورتیس مک مولن»، از برندگان مشهور جایزه فیلدز، در دانشگاه‌های پرینستون و استنفورد به تدریس مشغول شد. یک سال بعد در سال 2005 نشریه پاپیولار ساینس امریکا او را به عنوان یکی از 10 ذهن جوان جهان برگزید و از او تجلیل کرد.
میرزاخانی مدتی در پرینستون مشغول به تدریس بود ولی بعد از مدتی به استنفورد رفت و کار تدریس و پژوهش را به صورت حرفه‌ای‌تر آنجا ادامه داد. او در شهریور 1387 (اول سپتامبر 2008) و در 31 سالگی به درجه استادی این دانشگاه رسید. میرزاخانی در سال 1999 میلادی موفق شد راه حلی برای یک مشکل بزرگ ریاضی پیدا کند. ریاضیدانان مدت‌های طولانی است که به دنبال یافتن راه عملی برای محاسبه حجم رمزهای جایگزین فرم‌های هندسی هذلولی بوده‌اند و در این میان مریم میرزاخانی جوان در دانشگاه پرینستون نشان داد که با استفاده از ریاضیات شاید بتوان بهترین راه را به سوی دست یافتن به راه حلی روشن در اختیار داشت.
او به همراه 9 محقق برجسته دیگر در چهارمین نشست 10 استعداد درخشان نشریه پاپیولار ساینس در امریکا مورد تقدیر قرار گرفت. به نوشته USA Today این فهرست 10 نفره، شامل محققان و نخبگان جوانی است که در حوزه‌های ابتکاری مشغول به فعالیت هستند و با این حال معمولاً از چشم عموم پنهان مانده‌اند. این فهرست براساس پیشنهادهای ارائه شده از سوی سازمان‌های گوناگون، رؤسای دانشگاه‌ها و ناشران انتشارات علمی برگزیده شده‌اند. این محققان برجسته جوان در حوزه‌های گوناگونی از گرافیک رایانه‌ای تا ریاضیات و علوم روباتیک، افق‌های تازه‌ای در مرزهای جهان اطراف ما گشوده‌اند که مریم میرزاخانی ریاضیدان ایرانی یکی از آنها است.
میرزاخانی در سال 2009 به خاطر دستاوردهایش در ریاضیات برنده جایزه بلومنتال شد. در اعلامیه‌ای که انجمن ریاضی امریکا به مناسبت برنده شدن این جایزه برای میرزاخانی منتشر کرد، دلیل گرفتن این جایزه مهم ریاضی، «خلاقیت استثنایی، و تز (دکترای) مبتکرانه که در آن، ابزارهای گوناگونی از هندسه هذلولی گرفته تا روش‌های کلاسیک فرم‌های اتومورفیک و تقلیل سیمپلکتیک برای به دست آوردن نتایجی در سه مسأله مهم ترکیب شده‌اند» عنوان شد.
حوزه فعالیت او به طور خاص روی فضاهای هندسی و همچنین نظریه ارگودیک متمرکز شده است. پرداختن به جزئیات فعالیت‌های علمی او فراتر از این متن است، اما او در مرزهای دانش ریاضیات به جست و جو می‌پردازد و دامنه آگاهی ما را از جهان شگفت انگیز ریاضیات توسعه می‌دهد.
او نابغه‌ای بی‌حاشیه و به قول فیروز نادری قبل از هرچیز دختر، مادر و یک زن بود، اما اکنون و پس از مرگ او بسیاری از ما افسوس می‌خوریم كه چقدر کم از او گفت‌وگو، تصویر یا فیلم وجود دارد تا بتوانیم با شخصیتش که بی‌تردید الگوی بسیاری از دختران عاشق ریاضی است، آشنا شویم.
|
