ترامپ تا بهمنماه همچنان رئیسجمهور قانونی آمریکا است. تا یکم بهمن باید همچنان منتظر باشیم تا ببینیم بایدن چکار میکند. اینکه گفته من به برجام برمیگردم این کار را میکند و فرمان رئیسجمهور پیشین را لغو میکند. چون رئیسجمهور آمریکا این اختیار را دارد که آنچه را با فرمان رئیس جمهور آغاز شده، لغو کند.
خروج ترامپ از برجام در سال ۹۷ آغاز جدی تلخکامیهای دولت روحانی بود. از آن تاریخ با بازگشت تحریمها و افزایش فشارها کشور در تنگنایی قرار گرفت که تا پیش از این کمتر تجربه شده بود.
به گزارش فرارو، از نظر اغلب کارشناسان رفتن ترامپ و آمدن بایدن خود میتواند نوید پایان فشارهای سخت آمریکا بر ایران و پایان تلخکامیهای دولت روحانی باشد؛ اما آیا بهراستی آمدن بایدن میتواند کام تلخ دولت روحانی را شیرین کند؟ چگونه ممکن است؟ و دولت در اینباره چه باید کند؟
بازگشت به مذاکرات دوطرفه است
این یک موضوع دوطرفه است و تنها دست دولت روحانی نیست. آمدن بایدن فقط یک فضای مثبت ایجاد نمیکند. باید ببینیم که بایدن چه سیاستی را اتخاذ میکند. اگروی به وعدهاش که بازگشت به برجام است وفا بکند و دستوراتی را که ترامپ پس از اردیبهشت ۹۷ داد، لغو بکند بهعنوان یک رئیس جمهور میتوان گفت که روحانی میتواند از این فرصت استفاده کرده و فضا را برای همکاری و گفتوگوی جدید فراهم کند؛ اما بایدن بهمنماه کارش را بهعنوان رئیس جمهور آمریکا آغاز میکند، طبق قانون آمریکا ۲۰ ژانویه آغاز دولت جدید است.
گام نخست این است که وقتی بایدن قدرت را در کاخ سفید در دست گرفت بهصراحت دستوری صادر کند که دستورهای پیشین ترامپ را لغو کند یا حداقل به حالت تعلیق دربیاورد. وی باید بهطور رسمی اعلام بکند که من به تعهدات آمریکا در برجام برگشتم. اگر اینکار را بکند به نظر من راه باز میشود که آقای روحانی در پایان دولتش بتواند احیاناً اقدامی انجام بدهد یا مثلاً بابی را برای مذاکره باز کند تا بتواند مشکلاتی که در اجرای برجام بهوجود آمده را برطرف کند.
این موضوع یکطرفه نیست، ولی در ایران طوری صحبت میکنند که اگر بایدن بیاید همه مشکلات حل میشود یا برعکس اگر دولت جدیدی در ایران سر کار بیاید همه مشکلات را میتواند حل کند. درحالیکه واقعاً اینطور نیست. در دولت ایران یا در دولت آمریکا هرکسی میخواهد باشد، بهتنهایی نمیتواند این مشکل را برطرف کند. باید یک خواست دوطرفه باشد. همانطور که در برجام 2 طرف خواستند و از برخی خواستههایشان گذشتند تا به یک توافق رسیدند. اینبارهم باید هر 2 طرف برای حل مشکلات موجود اراده نشان بدهند تا بتوانند مشکلات بهوجود آمده در اثر سیاستهای غلط ترامپ را حل کنند.
توپ در زمین آمریکاست
ترامپ تا بهمنماه همچنان رئیسجمهور قانونی آمریکا است. تا یکم بهمن باید همچنان منتظر باشیم تا ببینیم بایدن چکار میکند. این که گفته من به برجام برمیگردم این کار را میکند و فرمان رئیسجمهور پیشین را لغو میکند، چون رئیسجمهور آمریکا این اختیار را دارد آنچه را با فرمان رئیس جمهور آغاز شده، لغو کند. باید دید آیا در عمل این کار را میکند یا خیر! هر چند احتمال آن زیاد است، زیرا کار ترامپ غلط بود و خود اینها هم از سیاستی که آقای ترامپ در پیش گرفته بود، انتقاد کردند. ترامپ بازی اسرائیلیها و عربستان سعودی را خورد و در میدان آنها بازی کرد و به هیچ جایی هم نرسید.
اینها فکر میکردند که ایران در سال ۹۷، 6 ماهه به زانو درمیآید و کارش تمام است. ولی دیدند اینگونه نبود. گفتند در سال ۹۸ اتفاق میافتد اما نشد، باز گفتند سال ۹۹ کار ایران تمام است، اما حالا تا آبانماه هم طول کشیده است؛ بنابراین ارزیابی غلط کردند و بر این اساس برنامهشان غلط از آب درآمد. بایدن هم به این سیاست غلط انتقاد داشت و احتمال دارد که آن را کنار بگذارد و سیاست دیگری اتخاذ بکند.
اگر واقعاً آمریکا این قدمها را بردارد، همانطور که رهبری در سال ۹۱ مجوز انجام مذاکرات در مسقط را دادند، دوباره این اجازه را خواهند داد. آن موقع چرا مجوز دادند؟ چون اوباما بهصورت کتبی اعلام کرد که میپذیرد ایران غنیسازی را ادامه بدهد. اگر اوباما آن گام بزرگ را قبول نکرده بود این مذاکره صورت نمیگرفت. تا آن زمان دولت بوش پسر و دولت اوباما مرتب تأکید داشتند که ایران باید غنیسازی را متوقف کند تا پس از مذاکرات آغاز شود، ولی وقتی اوباما پذیرفت که غنیسازی ادامه پیدا بکند ولو محدود، مجوز مذاکرات هم صادر شد؛ بنابراین باید بایدن هم با انجام یک کار بزرگ نشان بدهد که دنبال این است که از طریق گفتوگو و مذاکره به نتیجه مثبتی برسد.
طرح مجلس مشکلی را حل نمیکند
طرح مجلس درباره وادار کردن آمریکا به مذاکره درباره بایدها و نبایدهای ایران تا بهمنماه یعنی زمان روی کار آمدن بایدن کمکی به حل مسأله نمیکند که گره هم میاندازد. درواقع با اجرای چنین طرحهایی ایران متحدین خود یعنی روسیه و چین را هم از دست خواهد داد؛ بنابراین اصل را در این 3 ماه بر این بگذاریم که تحریمها را چگونه میشود کاهش داد؟ چگونه میشود از این جو روانی خوبی که پدید آمده است استفاده کرد و اثرات تحریم را در داخل کشور کم کرد؟ در پی سیاستهای خوب اقتصادی بهویژه اصلاح نظام بانکی و بانکداری در کشور باشیم که واقعاً فاجعه است.
این کارها را دنبال کنیم تا در این 3 ماه اثربخشی جو روانی مثبتی که بهدلیل شکست ترامپ به وجود آمده است را تقویت کنیم. برای این هدف از سیاستهای اقتصادی صحیح کمک بگیریم تا این جو تقویت بشود و تداوم پیدا بکند نه اینکه اقداماتی کنیم یا دستورالعملهایی صادر کنیم که اوضاع را خرابتر کند.
|