|
■ خورزنه کوهی که گردشگر می پذیرد
غار جدیدی در محوطه باستانی خورزنه در استان همدان شناسایی شد. این خبر از انتشار ویدئویی که مدیر پروژه تبدیل خورزنه به سایت موزه تاریخ طبیعت و ورزش در صفحه شخصی خود منتشر کرد به دست آمد.
در ویدئویی که توسط صاحب محمدیان‌منصور تهیه شده بخش‌هایی از داخل این غار تازه شناسایی شده نشان داده می‌شود.
عضو هیأت‌علمی دانشگاه بوعلی‌سینا و مدیر پروژه تبدیل خورزنه به سایت موزه تاریخ طبیعت و ورزش که از نزدیک این غار را بررسی کرده است، گفت: پس از مطالعات روی تپه خورزنه که توسط دانشگاه بوعلی‌سینا و کارفرمای پروژه که سازمان میراث‌فرهنگی همدان است، انجام شد، 4 غار در خورزنه شناسایی شد که 2غار دستکند بود و 2غار دیگر طبیعی بود. اهالی آن منطقه به تازگی از یک غار دیگر خبرهایی دادند که ابتدا تصور می‌کردیم یکی از آن 4 غار باشد، اما با اطلاعاتی که اهالی دادند، کنجکاوی در ما ایجاد شد و این غار را از نزدیک بررسی کردیم.
محمدیان منصور افزود: در غار با مسیر صعب‌العبور و تونل‌های متعددی مواجه شدیم، بلورهای سیلیس درون غار فراوان بود. به سختی حدود ۴۰ – ۳۰ متر پایین رفتیم. به گفته یکی از بومی‌های اهل روستای تفریجان این مسیر تا ۵۰۰ متر هم ادامه دارد و وارد فضاهای بزرگتری می‌شود. ویژگی جالب این غار تازه شناسایی شده، برخلاف دیگر غارهای خورزنه، طبیعی بودن آن است. بومی‌ها در بخش‌هایی از غار آب مشاهده کرده‌اند، ولی در بخش‌هایی که ما بررسی کردیم نشانه‌ای از آب نبود. تقاضا دارم از کارشناسان سازمان محیط‌زیست و میراث‌فرهنگی سریع‌تر برای حفاظت از این غار اقدام کنند، مسیر شناسایی شود و اگر قابل بازدید است مطالعات و اقدامات بعدی انجام شود.
خورزنه در 3 کیلومتری شرق همدان، میان 4 روستای حصار آقاشمسعلی(غرب)، مزدقینه(شمال)، چشین(جنوب) و تفریجان (شمال‌شرقی) واقع شده است. واژۀ خور از ریشۀ پهلوی و مشتق از «هور» به معنی خورشید، «آفتاب»، فرشتۀ موکل بر خورشید است و روز یازدهم از هر ماه خورشیدی را خورروز می‌گویند. خورزنه را محل طلوع خورشید دانسته‌اند. در این منطقه تعدادی غار شناسایی شده که در یکی از این غارهای دستکند و بخش‌هایی از کوه و محوطه خورزنه، حکاکی‌هایی مشاهده شده است.
در بین علامت‌ها و نوشته‌های موجود در غار دستکند و کوه خورزنه، حکاکی و برآمدگی‌هایی به صورت دایره دیده می‌شود؛ خورشیدواره‌هایی در قطرهای مختلف از ۱۰سانتیمتر تا 5/1 متر. این محوطه با وجود تپه و گورستان تاریخی آن هنوز ثبت ملی نشده و اطلاعات زیادی هم از آن در دسترس نیست.
در خورزنه تاکنون چند غار شناسایی شده است، اما غار جدیدی شناسایی شده که البته اهالی از وجود آن خبر داشتند که با همراهی محمدیان‌منصور که پرونده ثبت خورزنه را نیز پیگیری می‌کند، بازدیدی از این غار داشتند. غارهایی که در گذشته یافته شده بیشتر دستکند بوده‌اند، اما غاری که اخیراً شناسایی شده طبیعی است و زوایای پنهان زیادی دارد.
در برخی پژوهش‌ها آمده است که «کوه خورزنه همدان، معدن مناسبی در دوره تاریخی برای ایجاد بناهای سنگی شهر در دوره هخامنشیان بود، ولی برخی معتقدند به دلیل پوکی و تردی سنگ‌ها مواد موجود در این کوه نمی‌توانسته برای ساخت‌وساز مناسب باشد. یاقوت حموی‌بغدادی در قرن هفتم قمری در کتابش به نام «معجم البلدان» آورده که «خورزنه کوهی است به همدان، به دروازه همدان که شیرسنگی همدان که به گمان مردم آنجا، طلسم ایشان است و آفت‌ها را از ایشان بازمی‌دارد از این کوه کنده شده است.»
|
