از همدان تا پاریس با یک پرونده جهانی در یک میدان رقابت
موضوع پرونده ثبت جهانی همدان با هر عنوان و مشمولیتی بین جامعه محلی، متولیان و مسئولان شهری از اهمیت خاصی برخوردار است.
سابقه پرداختن به تحقق رویای همدان جهانی حالا به بیش از 20 سال میرسد. زمانی که این مهم مطرح شد اهمیت موضوع به شکل امروز نبود. آنروز طرح موضوع به 4 دیوار سالن جلسات مدیران محدود میشد اما چرخ روزگار چرخید و این موضوع، جامه مطالبه عمومی بر تن کرد و به مرور مردم همدان داشته های تاریخی و گردشگری خود را در قیاس با شهرها و استانهای دیگر قرار دادند و دریافتند آنچه خوبان همه داشتن همدان با پیشینه تاریخ و تمدن غنی یکجا دارد.
قرار گرفتن سایت تاریخی 40 هکتاری هگمتانه در بطن شهر، حسنی است که در کمتر دیاری شبیه آن پیدا می شود اینکه هنوز رد پای بخشی از تاریخ چندهزار ساله در شهر باقی است و این محدوده واجد ارزش در دسترس گردشگر و مردم محلی است، ویژگی است که شاید به ندرت در هر شهر و دیاری یافت شود.
به مرور در سالهای متمادی محتوای پرونده همدان جهانی که قرار بود با هگمتانه تاریخی به ثمر برسد تغییر محتوا داده و همزمان با برگزاری همایش جاده ابریشم پرونده از تک موضوع بودن هگمتانه خارج شد و یک محتوای کلی را به خود اختصاص داد و عنوان «منظر تاریخی هگمتانه تا همدان» برای آن مطرح شد.این محتوا پیشنهاد کارشناسان یونسکو به مدیران همدانی بود که بر اساس آن قرار شد فرایند زندگی تاریخ و فرهنگ همدان از دوره پیدایش هگمتانه تا همدان امروز در آن تعریف شود و این پرونده همدان جهانی از تک نقطه بودن هگمتانه خارج و مسیری مشخص در شهر را به خود اختصاص دهد.
حالا پس از فراز و فرودهای متعدد پرونده ( هگمتانه و مرکز تاریخی همدان ) که پیش از این عنوان ( منظر فرهنگی و تاریخی از هگمتانه تا همدان) را در بر داشت از ایران به فرانسه و از همدان به پاریس محل استقرار یونسکو رسید تا گوی سبقت را از رقیبان خود برای دریافت عنوان اثر جهانی برباید.
مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان همدان از به ثمر رسیدن تلاش استان در زمینه تکمیل و ارسال پرونده (هگمتانه مرکز تاریخی همدان) به یونسکو خبر داد.
محسن معصوم علیزاده به قدمت 5 دهه کاوش در هگمتانه اشاره کرد و گفت: از آن زمان تا امروز هر آنچه از یافتههای باستان شناسی برای استان باقی ماند راهی موزه و مستندات نوشتاری شد.اما تلاش برای شناساندن این سایت تاریخی به کاوشها ختم نشد و رویای جهانی شدن هگمتانه از 20 سال پیش در اذهان کارشناسان، برنامهریزان و مسئولان استانی نقش بست.
معصوم علیزاده تأکید کرد : در سالهای متمادی تشکیل و تکمیل این پرونده فرایندی قابل توجه و پرتکاپو را به خود اختصاص داد. هم زمان با این فرایند رقبای متعددی از سراسر ایران برای جهانی شدن کاندیدا شدن تا آنکه پرونده هگمتانه با محتویات تکامل یافتهای با نظارت و دقت نظر کارشناسانه برای جهانی کردن همدان در سالهای اخیر تشکیل و مورد پیگیری قرار گرفت.
وی همچنین عنوان کرد: پرونده جهانی شدن همدان ابتدا با عنوان «منظر فرهنگی و تاریخی از هگمتانه تا همدان» روزهایی را کلید زد و پشت سر گذاشت و هر قدم که کار پیش میرفت و به درجه تکامل نزدیک میشد عنوان هم کامل شد تا آنکه 11 بهمن ماه سال 1401 این پرونده با عنوان، به یونسکو رسید.
مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان همدان در زمینه تشکیل و تکمیل پرونده (هگمتانه مرکز تاریخی همدان) گفت: با تلاش و پیگیری وزارتخانه میراث فرهنگی و استانداری همدان پرونده جهانی شدن همدان پس از پشت سر گذاشتن مراحل متعدد روز گذشته 11 بهمن ماه 1401 تا مورد بررسی یونسکو برای تأییدشدن محتویات قرار گیرد.
محسن معصومعلیزاده با تأکید بر اهیمت جایگاه ویژه در عرصه ملی گفت: بنا بر اظهار نظر مسئولان کشوری پرونده ثبت جهانی هگمتانه و مرکز تاریخی همدان یکی از جذابترین پروندههای برای بررسی است و این بیانگر راهی هموار پیش روی همدان است.
وی گفت: این پرونده یکی از ارزشمندترین میراث بشری و فرهنگی را در خود جای داده است و از سوی دیگر این محور فرهنگی تاریخی مسیر تحول معماری و شهرسازی کشور را نمایان میکند.
معصوم علیزاده به سابقه انجام مطالعات در پرونده اشاره کرد و گفت: از سال 1399 تکمیل پرونده به مرحله جدیتر وارد شد و هدفگذاری به این ترتیب بود که سال 1401 در یونسکو به نتیجه برنامهریزی شده دست پیدا کنیم.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان گفت: پس از ورود نام و نشان هگمتانه در عرصه جهانی همدان دیگر موقعیت امروز خود را نخواهد داشت بلکه به گزینه حتمی برای سفر، مطالعه و پژوهش گردشگران و کارشناسان تاریخ و باستانشناسی در عرصه بینالمللی تبدیل خواهد شد.
محسن معصوم علیزاده عنوان کرد: وسعت منطقه مورد مطالعه و کاندیدای ثبت جهانی از استان همدان در پرونده 100 هکتاری است، که شامل تپه هگمتانه، بازار و 140 اثر تاریخی خواهد بود.
وی گفت این منطقه گسترهای از بافت تاریخی همدان با فرهنگ پویا، زنده و قدمت با ارزش را شامل میشود یعنی یک ویژگی متمایز که هر منطقهای آن را نخواهد داشت.
این مقام مسئول به جایگاه ویژه استان پس از جهانی شدن هگمتانه اشاره کرد و گفت: تخصیص اعتبارات جهانی و ملی از جمله اتفاقات خاصی است که میتواند موجب حفظ میراث غنی فرهنگی استان برای نسلهای آتی به گونهای متمایز باشد.
وی همچنین گفت: پس از به نتیجه رسیدن پرونده «هگمتانه و مرکز تاریخی همدان» در فرایند بررسیهای یونسکو نام همدان به سایت یونسکو به واسطه این اثر جهانی افزوده خواهد شد و از آن پس مسیر سفر گردشگران خارجی در ایران را تغییر خواهد داد.
مدیر کل میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی همدان در ادامه بر نقش کلیدی همراهی جامعه محلی، راهنمایان گردشگری انجمنهای فرهنگی و مردمی و رسانهها در به ثمر ریسدن پرونده تأکید کرد و گفت: بیشک از زمان تشکیل تا تکمیل و به نتیجه رسیدن پرونده، استان بلکه کشور چشم امید را به ثمر رسیدن تنها کاندیدای ثبت جهانی کشور دوختهاند.
وی در این زمینه اما نقش و تأثیرگذاری رسانهها را به عنوان حلقه واسط بین مردم و مسئولان در این زمینه کاملاً متمایز تشریح کرد و گفت: قدرت و تأثیرگذاری رسانه میتواند اهمیت موضوع جهانی شدن همدان را به جامعه محلی نمایان کند.
و حتی پس از به ثمر رسیدن این پرونده رسانهها هستند که میتوانند با آگاهی بخشی، ایجاد انگیزه و تمایل و تشویق موجب تغییر نگاه مردم جهان به استان همدان باشند. رسانهها با رویکرد تأثیرگذاری مثبت در عرصه جهانی موجب رقم خوردن تمایلات سفر برای گردشگران خارجی میشوند.
معصوم علیزاده در پایان نقش مؤثر رسانه در به ثمر رسیدن پرونده ثبت جهانی همدان را غیرقابل انکار و با اهمیت دانست و گفت: در حال حاضر پس از رسیدن پرونده (هگمتانه و مرکز تاریخی همدان) به یونسکو برای هموار شدن راه در مسیر پیگیریها در تلاش هستیم و امیدوارخواهیم بود در آینده نه چندان دور خبر خوش جهانی شدن همدان را به مردم ایران و استان اعلام کنیم.
|