|
هنوز در ایران مانند بقیه کشورها خریدهای فیزیکی رونق بیشتری دارد اما چندی نخواهد گذشت که به‌مرور خریدهای مجازی جای خود رابین مردم هرچه بیشتر باز کنند.
اجاره‌بهای سرسام‌آور مغازه و واحدهای تجاری، مالیات‌های سنگین، هزینه گزاف حامل‌های انرژی، هزینه کارگر و بیمه، چیدمان و دکوراسیون واحد تجاری و بسیاری هزینه‌های گزاف دیگر مشاغل را به سمت رویکرد اشتغال با هزینه‌های کمتر سوق می‌دهد ضمن اینکه مشغله بسیار مصرف‌کنندگان و تلاش آن‌ها برای دسترسی به کالایی که نیاز دارند با صرف حداقل زمان و بدون سفرهای شهری صاحبان کسب‌وکارها را به سمت تغییر خدمات‌دهی برده است.
در این میان شیوع ویروس کرونا نیز به روند تغییر خدمات صاحبان کسب‌وکار سرعت بخشید و محدودیت‌های حضور در اجتماع راه آنلاین شدن را پیش پای مشاغل گذاشت تا جایی که حالا کسب‌وکارهای اینترنتی متقاضی زیادی پیداکرده و حتی کاسبانی که به شکل فیزیکی نیز شغل خود را ادامه می‌دهند به این نتیجه رسیده‌اند که بدون حضور در فضای مجازی بازنده عرصه رقابت در بازار خواهند بود.
البته که ایران درزمینه کسب‌وکارهای اینترنتی هنوز فاصله بسیاری با کشوری مثل چین دارد و مشاغل اینترنتی در کشور هنوز به بازار گاه‌های مجازی تبدیل نشده اما همین روند نیز می‌تواند نویدبخش غلبه بر بیکاری، گرانی اجاره‌بهای اماکن تجاری و قیمت بالای زمین و حتی غلبه بر دلالان و سودجویان بازار باشد.
ناگفته پیداست که دولت همواره کوشیده راه‌حل مناسبی برای غلبه بر دلالان بیابد و شهرداری‌ها نیز کوشیده‌اند با ایجاد روز بازارها هم به اشتغال کمک کنند و هم با کاهش هزینه کاسبان، اجناس را ارزان‌تر به دست شهروندان برسانند؛ از سوی دیگر درزمینه محصولات کشاورزی نیز سازمان تعاون روستایی می‌کوشد با ایجاد سامانه فروش محصولات کشاورزی به حذف دلال کمک کند.
رئیس سازمان تعاون روستایی استان همدان در خصوص ایجاد سامانه فروش محصولات کشاورزی در گفتگو با خبرنگار بازار عنوان کرد: همدان آزمونه راه‌اندازی سامانه «کالا رسان من» شده و ۵۰۰ محصول کشاورزی استان همدان برای فروش در این سامانه بارگذاری شده است.
مجید مسلمی راد از برپایی بازارچه عرضه مستقیم کالا در چند نقطه همدان خبر داد و گفت: در قالب این طرح می‌توان از استان‌های دیگر محصولات کشاورزی را باقیمت نازل خرید و باقیمت مناسب به مصرف‌کننده عرضه کرد.
وی اجرای این طرح را در راستای راه‌اندازی سامانه «کالا رسان من» دانست و گفت: همدان آزمونه این سامانه که شتاب‌دهنده کسب‌وکار است شده و استان‌ها می‌توانند مبادله کالا به کالا را در این سامانه انجام دهند.
مدیر سازمان تعاون روستایی استان همدان بابیان اینکه استان همدان درزمینه تولید برخی از محصولات کشاورزی ازجمله سیب‌زمینی، گردو و سیر رتبه دار کشور است، گفت: راه‌اندازی این سامانه مبادله کالا به کالا را بدون وجود واسطه ممکن می‌کند.
ایجاد بازار بر بستر فضای مجازی بهترین راهکار برای حذف دلالی‌هاست
آنچه عنوان شد تأکید می‌کند که ایجاد بازار بر بستر فضای مجازی بهترین راهکار برای حذف دلالی‌هاست اما در ایران بااینکه کسب‌وکارهای اینترنتی در حال رونق گیری است اما هنوز با بازارچه‌های آنلاین، بازار گاه‌ها و بازارهای آنلاین و مجازی فاصله بسیاری داریم.
در بازارهای مجازی تولیدکنندگان مختلف روند کار خود را در تولید محصول در ویدئوهایی کوتاه به مشتریان نشان می‌دهند و این نمایش در همکاری با شبکه‌های تحویل و ارسال نوظهور، این امکان را برای ساکنان شهرهای بزرگ فراهم می‌کند تا به محصولات خانگی و تازه به‌صورت بی‌واسطه دسترسی داشته باشند.
بنابراین یکی از نخستین زیرساخت‌ها برای ایجاد بازارهای مجازی علاوه بر اینترنت؛ شبکه‌های ارسال است که هنوز آن‌چنان‌که باید در ایران شکل نگرفته است.
نمونه کوچک و پیش‌پاافتاده این شبکه‌های ارسال اسنپ‌فود است که بااینکه شکل‌گرفته اما هنوز نتوانسته با چالش‌های شهری، درست و بی‌نقص کنار بیاید و معمولاً مشتری‌ها از نحوه و زمان رسیدن غذا رضایت ندارند یا می‌توان دراین‌باره به ارسال‌های خرید اینترنتی اشاره کرد که دست‌کم دو روز زمان نیاز دارد تا محصول خریداری‌شده به دست مشتری برسد.
واقعیت این است که این رویه ارسال دردی از بازار مجازی دوا نخواهد کرد و برای چنین بازاری نیاز به شبکه‌های پرسرعت با نیروی کار زیاد است که بتوانند در اسرع وقت کالا را به دست مشتری برسانند که البته سرعت در کنار بسته‌بندی مناسب می‌تواند منجر به ارائه خدمات بی‌نقص‌تر شود ضمن اینکه باوجود شبکه‌های قوی و قانونی ارسال؛ امکان کلاه‌برداری‌های مجازی نیز کاهش پیدا می‌کند چراکه تخلف تولیدکننده از طریق شبکه ارسال قابل ره‌گیری است.
آنچه مسلم است هنوز با بازارهای مجازی فاصله بسیار داریم و باید علاوه بر شبکه‌های ارسال بتوانیم بستر امن اینترنت را برای فعالیت چنین بازاری فراهم کنیم چراکه نباید تولیدکنندگان بعد از جذب مشتری به دلایلی چون فیلتر یا سرعت‌پایین و قطعی‌های مکرر اینترنت مشتری‌های خود را از دست بدهند.
کسب‌وکارهای اینترنتی در ایران مراحل ابتدایی خود را می‌گذرانند اما برخی معتقدند در همین سطح هم توانسته اشتغال را حفظ کند و گاهی آن‌قدر برای تولیدکننده رونق به همراه داشته که صاحبان کسب‌وکار را به فکر برند سازی انداخته است.
یکی از رسته کسب‌وکارهایی که دارای زمینه خوبی برای ورود به بازار مجازی است، مشاغل خانگی با فعالیت تولیدات خوراکی ازجمله انواع ترشی و لواشک، میوه خشک یا ملزومات تهیه غذا مانند سبزی، پیازداغ و رب گوجه‌فرنگی یا انواع عرقیات گیاهی است به‌نحوی‌که زنان بسیاری وارد این حوزه کاری شده‌اند و اتفاقاً موفقیت‌هایی هم به دست آورده‌اند و توانسته‌اند برای افراد دیگری هم ایجاد شغل کنند.
یکی از این افراد در همدان مرضیه رسولی است که با تولیدات خانگی خود توانسته کسب‌وکار موفقی برای خود ایجاد کند.
این بانوی همدانی که ۶ سال پیش وارد حرفه تولید و فروش انواع ترشی و دیگر مواد خوراکی ازجمله لواشک و غذاهای خانگی شده در گفتگو با خبرنگار بازار تأکید کرد: کار برای مرد و زن هست و بیکاری معنا ندارد و فقط کمی همت نیاز دارد.
رسولی با تأکید بر اینکه عمده فعالیتش در فضای مجازی است، گفت: انصاف و کیفیت محصولات ضامن جذب مشتری است.
از او پرسیدم آیا برای توسعه کسب‌وکارش یا برای برند سازی محصولاتش برنامه‌ای دارد؟ که وی با گلایه از نهادها که حمایتی از کسب‌وکارهای خانگی ندارند؛ گفت: به فکر برند سازی هستم اما هزینه زیادی می‌برد و نیاز به حمایت نهادهای دولتی دارد اما تاکنون حمایتی از من صورت نگرفته و هر بار برای دریافت تسهیلات مراجعه کرده‌ام یا گفته‌اند بودجه نیست یا گفته‌اند حالا حالاها باید در نوبت بمانی و چون برند سازی نیاز به بسته‌بندی باکیفیت دارد فعلاً نمی‌توانم به این بخش ورود کنم.
ناگفته پیداست برای رسیدن به بازارهای مجازی باید حمایت‌های بسیاری از کسب‌وکارها صورت گیرد تا فعالان این بخش بتوانند تولیدات خود را به میزان تقاضای بازار افزایش دهند؛ از طرفی با بسته‌بندی مناسب محصول را در کمترین زمان به دست مشتری برسانند؛ این در حالی است که معمولاً تولیدکنندگان مواد خوراکی خانگی مشتری را به محل تولید خود می‌خوانند نه اینکه تولیدات خود را برای مشتری ارسال کنند که این نقص بسیار بزرگی برای چنین مشاغلی است در حالی که در همدان انواع زیرساخت‌های حمل‌ونقل برای ایجاد شبکه‌های ارسال فراهم است و ایجاد بازار مجازی می‌تواند فرودگاه همدان را نیز از رکود خارج کند.
اختصاص ۲۰۰ میلیارد تومان تسهیلات برای ایجاد مشاغل خانگی و خوداشتغالی در همدان
بااینکه ظاهر پورمجاهد معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار همدان از اختصاص ۲۰۰ میلیارد تومان تسهیلات قرض‌الحسنه با نرخ چهار درصد برای ایجاد مشاغل خانگی و خوداشتغالی در این استان خبر داده اما به نظر می‌رسد این میزان همچنان برای حمایت از همه افرادی که درصدد ایجاد کسب‌وکار خانگی هستند کافی نباشد و افرادی که سال‌هاست وارد مشاغل خانگی شده‌اند و اکنون برای رونق بیشتر کسب‌وکار خود نیازمند حمایت هستند بازهم از تسهیلات محروم می‌مانند.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار همدان با تاکید بر اینکه کسب و کارهای اینترنتی موجب حذف واسطه‌ها و توسعه عدالت اقتصادی می‌شوند بر ایجاد زنجیره تولید، توزیع و مصرف برای رونق تولیدات استان همدان تاکید کرد و افزود: استفاده از بستر اینترنت به افزایش شفافیت در توزیع محصولات منجر خواهد شد.
وی با اشاره به روند حرکت به سمت اقتصاد دیجیتال ادامه داد: شیوع کرونا موجب سرعت بخشی به توسعه چنین کسب و کارهایی در سطح کشور شده است.
باید این را در نظر داشت که فروش بی‌واسطه تولیدات مشاغل خانگی کمک بسیاری به تولیدکننده است و حقوق مصرف‌کننده نیز با این شیوه کسب‌وکار رعایت می‌شود اما قطعاً سود بیشتر این مشاغل درگرو ایجاد بازارهای مجازی است که نیازمند زیرساخت است؛ زیرساخت فضای مجازی و شبکه‌های ارسال قوی.
به‌یقین بازارهای کسب‌وکار تغییرات بنیادینی را تجربه خواهد کرد و روزی فرامی‌رسد که دیگر دلالان جایی در بازار نخواهند داشت ضمن اینکه می‌توان امیدوار بود که در ایران نیز اقتصاد به سمتی حرکت کند که در بازار کسب‌وکار جایی برای سودجویان نباشد و تنها افراد سخت‌کوش و مولد در بازار حضورداشته باشند.
اما قطعاً رسیدن به چنین جایگاهی تنها در صورت اصلاح اقتصاد رخ خواهد داد و زمانی که امراض اقتصادی یک جامعه برطرف شود اقتصاد به سمت تولید پیش خواهد رفت و شاید یکی از مهم‌ترین راهکارها برای بازگرداندن صرفه اقتصادی به تولید قطع دست دلالان از بازار باشد
|
