|
سال 2021 میلادی روز شنبه به پایان رسید و وارد سال 2022 شدیم. در سالی (میلادی) که گذشت در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای تحولاتی صورت گرفته که برخی از آنها تا حد زیادی از لحاظ اقتصادی و سیاسی بر کشورمان تأثیرگذار بوده است. در ادامه به بررسی سال 2021 می‌پردازیم:
مهمترین تحولات در سطح بین‌المللی
۱- کاهش شدت بیماری کرونا پس از فراهم شدن امکان واکسیناسیون در سطح گسترده. این تحول به‌رغم شیوع سویه اومیکرون، اجازه داده که تا حدودی امنیت جانی مردم احیا شود، شرایط از نظر فعالیت‌های اقتصادی به وضع عادی قبل از کرونا نزدیک شود و نرخ بیکاری در تقریباً همه کشورها رو به کاهش نهد.
۲- برگزاری کاپ ۲۶ در گلاسگو که فرصتی دیگر برای اقدام جمعی کشورها جهت کاستن از گاز کربن در جو بود، اگرچه این نشست با توفیقاتی همراه بود، اما این توفیقات در حدی نبود که بتواند تأثیر عمده‌ای بر مخاطرات عظیم ناشی از گرمایش زمین داشته باشد.
۳- اگرچه تغییر رؤسای‌جمهوری آمریکا با توجه به قدرت اقتصادی و نظامی و دیپلماتیک این کشور همیشه تحول مهمی است، اما این‌بار تحولات ناشی از خروج ترامپ از کاخ سفید بیش از هر بار دیگر در سطح بین‌المللی احساس شد. ترامپ در ۴سال با سلسله ماجراجویی‌هایی موجب بی‌ثباتی‌هایی در سطح بین‌المللی و شکاف بین آمریکا و متحدان سنتی‌اش شده بود. روی کار آمدن بایدن به معنی بازگشت به سیاست خارجی عادی و همیشگی آمریکا در دهه‌های اخیر بود.
۴- معامله مشهور به «اوکاس» بین آمریکا، انگلیس و استرالیا تحول دیگری با ابعاد اقتصادی و استراتژیک بود که موجب ناخشنودی شدید فرانسه و شکافی جدی و کم سابقه در کمپ غرب شد.
۵- اختلال در زنجیره عرضه بین‌المللی در اثر کرونا که موجب توقف یا کاهش ارسال مواد و قطعات بین کشورها و عقب‌گردی برای روند جهانی شدن شد و به تورم بی‌سابقه‌ای در آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی دامن زد، این تحولات موجب شده است تا برخی از کشورها به‌طور جدی در مورد منطقی بودن وابستگی تولیدکنندگان به کالاها و موادی که از دیگر کشورها باید وارد شود، فکر کنند.
به گزارش ایسنا، در سطح بین‌المللی، حذف ترامپ و اعلام شکست سیاست فشار حداکثری او علیه ایران که مورد اذعان مقامات دولت جدید آمریکا است، و نیز آمادگی بایدن برای بازگشت به برجام را می‌توان مهمترین تحول برای ایران به شمار آورد.
مهمترین تحولات در سطح منطقه
1- غلبه طالبان و اعمال کنترل مؤثر بر قلمروی افغانستان در اوت گذشته را می‌توان تحولی مهم با ابعاد عمدتاً منطقه‌ای دانست که هم‌زمان عاری از تأثیرات جهانی نیز نبود. اهمیت این تحول از آن جهت بود که تأثیر عمده‌ای بر ژئوپلیتیک منطقه و دورنمای تحولات جهانی بر جای گذاشته است. غلبه طالبان بر افغانستان اگرچه هنوز مورد شناسایی هیچ کشور خارجی قرار نگرفته، اما دگرگونی مهمی در ژئوپلیتیک منطقه به شمار رفته است، این تحول می‌تواند موجب تقویت جریان‌های افراطی سلفی و تقویت موقعیت دولت‌های نزدیک به این جریان‌ها در منطقه شود.
2- خاتمه تحریم 3 ساله قطر توسط ۴ کشور عربستان، بحرین، امارات و مصر در ژانویه.
3- ادامه عادی‌سازی روابط رژیم اسرائیل با برخی از کشورهای خلیج‌فارس و سفر مسئولان رژیم مذکور به برخی از این کشورها.
4- انتخابات عراق و حمله پهپادی به خانه نخست‌وزیر آن کشور در نوامبر با توجه به تأثیراتی که بر منطقه و ایران دارند.
مهمترین چالش ایران در 2022
اما در رابطه با مهمترین چالش‌هایی که در سال ۲۰۲۲ در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی همچنان با آن مواجه خواهیم بود، برای ما همچنان بزرگترین پرسش این است که آیا برجام احیا خواهد شد یا نه و اینکه آیا از این رهگذر یک حداقلی از تنش‌زدایی در رابطه با آمریکا و نیز در سطح منطقه را خواهیم داشت یا خیر؟ متأسفانه اکنون وضعیت به شکلی در آمده که برای مردم ما در عمل این به بزرگترین پرسش پیش رو تبدیل شده است.
|
