|
این شعار به شرایط حال اقلیم و آب استان همدان بسیار نزدیک است
شکل 1. پوستر شعار سال 2020 سازمان جهانی هواشناسی به‌نام اقلیم و آب(هر قطره را بشمار – هر قطره شمردنی است)
هر ساله سازمان جهانی هواشناسی روز 23 مارس برابر(سالروز تأسیس این سازمان) را به یک شعار سال نامگذاری می‌کند. در سال 2020 این سازمان، شعار اقلیم و آب را برای دنیا انتخاب کرد؛ به‌عبارتی می‌توان از منظرهای مختلف به این شعار نگریست ولی اگر این شعار را برای استان همدان معنا و یا تفسیر کنیم از یک زاویه می‌توان فکر کرد که این عنوان در ظاهر فقط برای استان همدان گفته شده است؛ زیرا تمام جنبه‌های این شعار برای اقلیم و آب این استان صادق است.
استان همدان با میانگین بارش بلندمدت 343 میلیمتر در هر سال زراعی، به مقدار 110 میلیمتر بیشتر از میانگین بلندمدت بارش کشور، بارش دریافت می‌کند. این درحالی است که مقدار تبخیر در این استان به نسبت بسیار زیاد و قابل توجه است. به‌طوری‌که تبخیر 6 ماه اول هر سال شمسی در همدان برابر با هزار و 410 میلیمتر و تبخیر 2 ماه تیر و مرداد برابر با 660 میلیمتر است، به‌عبارتی در این 2 ماه، تقریباَ دوبرابر بارش سالانه، تبخیر انجام می‌گیرد. یعنی آن ماه‌هایی که تقربیاَ بارشی در سطح استان نیست، تبخیر آب‌های سطحی در اوج خود قرار دارد. بنابراین آبیاری‌های که انجام می‌گیرد به‌دلیل شدت تابش، دمای بالای محیط، وزش باد، کمبود رطوبت در هوا و ... در بالاترین نرخ خود قرار دارد.
عمده آب شرب و زراعی استان همدان از بارش‌های سالانه و آب‌های زیر زمینی(که در سال‌های طولانی از بارش‌ها ذخیره شده‌اند) تأمین می‌شود. با توجه به این در دهه‌های اخیر توسعه کشاورزی به‌همراه بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی در استان افزایش زیادی یافته و از طرف دیگر در 2 دهه اخیر خشکسالی‌های زیادی در این استان رخ داده است که تمامی این موارد نشان‌هایی است که به ما اعلان می‌نماید، اهمیت آب در استان همدان، فراتر از موضوعاتی است که تاکنون بدان پرداخته شده است شکل 2. آب قابل بهره‌برداری برای شرب، کشاورزی و صنعت بسیار محدود است، این محدودیت برای استان همدان درحال‌حاضر و آینده از اهمیت ویژه‌ای برخودار است. ورودی آب به استان از استان‌های همجوار بسیار ناچیر است و هیچ رودخانه‌ای با دبی مناسب وارد استان همدان نمی‌گردد که آب آن مورد استفاده شرب، صنعت، کشاورزی و یا پشت سد‌های استان دخیره گردد. ولی برعکس آن صادق است چندین رودخانه استان آب حاصل از از بارش‌ها و یا ذوب برف استان را به رودخانه‌های استان‌های همجوار منتقل می‌کند.
حال که در 2 سال اخیر در استان همدان خیلی فراتر از میانگین بلندمدت بارش وجود داشته است(شکل 2، بارش سال رزاعی جاری تا تاریخ 14 اردیبهشت 99 لحاظ شده است)؛ نیاز است همه اقشار جامعه شعار سازمان هواشناسی جهانی را مورد توجه جدی قرار داده و نسبت به این که «هر قطره را بشمار – هر قطره شمردنی است» نگاه ویژه داشته باشند. پیشنهاد می‌گردد؛ با توجه به اینکه آغاز فصل آبیاری در مزارع استان است، برای اینکه آب حاصل از آبیاری کمتر تبخیر شود و بیشتر در خاک نفوذ کرده و جذب گیاه شود به نکات زیر توجه ویژه شود؛
• زمانی‌که هوا ابری است، کار آبیاری انجام شود
• زمانی‌که سرعت ورزش باد کم است، به آبیاری اقدام شود
• حتی‌الامکان عصرها و شب‌ها کار آبیاری انجام شود
شکل 2. مجموع بارش سال زراعی ایستگاه هواشناسی همدان(بارش سالجاری از ابتدای مهر تا 14 اردیبهشت 99 است)
مدیرکل هواشناسی استان همدان
|
