|
همدان‌پيام: امروز فعالان عرصه رسانه و اطلاع‌رساني استان بنا بر رسم هر ساله گرد هم مي‌آيند تا در سال، يكبار جامعه خبري استان فعاليت‌هاي خود را مورد بررسي قرار داده و این روز را جشن بگیرد. هر رسانه‌اي بنا به مقتضاي امكانات خود در يك هفته گذشته تا امروز تلاش كرده است تا فعاليت و زحمات پرسنل خود را بنماياند و اين مناسبت بزرگ فرهنگي را بيش از پيش بها بخشد.
در اينكه فعاليت رسانه‌اي كار خطير و پرزحمت و جايگاه آن ناشناخته است و اينكه ادارات تنها رسانه‌ها را تبليغاتي مي‌بينند و مردم اهل مطالعه نيستند، سخن بسيار گفته شده است و كمتر كسي پيدا شده تا بگويد كه اگر مشكلاتي هست بخشي از آن نيز به عملكرد و نحوه كاركرد ما برمي‌گردد و به اصطلاح "ماست ما ترش است"!
اگر به تاريخ 112 ساله مطبوعات در همدان بنگريم تلاش‌هاي انجام شده در اين استان زيرساخت‌هاي بالندگي رسانه‌ها و به خصوص مطبوعات را ايجاد كرده است كه مي‌توان گفت مي‌شد به اين رشد و بالندگي سرعت بيشتري بخشيد و به جاي گذراندن يك قرن براي رسيدن به شرايط امروز (كه طبيعتاً كمال مطلوب و هدف نهايي نيست) مي‌شد در سال‌هاي كمتري به اين نتايج دست يافت.
اگر به علت‌يابي چنين امري توجه كنيم مي‌توان به عوامل مختلفي اشاره كرد كه بي‌تأثير در كُندي سرعت پيشرفت كار رسانه‌اي در استان نبوده‌اند.
1- اصلي‌ترين موضوعي كه به فكر افراد در اين خصوص مي‌رسد سياست‌هاي دولتي در قبال رسانه‌هاست. سياست‌هايي كه در شرايط مختلف تاريخي، رسانه‌هاي مطبوعاتي را در فراخي خاطر و يا تنگناي شرايط قرار داده است. از كسري حمايت‌هاي مادي گرفته تا محدوديت‌هاي سياسي تا جايي كه براي آزادي عمل رسانه‌ها محدوديت‌هايي تعريف گرديده و در صورت ناديده گرفتن اين محدوديت‌ها مورد غضب و خطاب دستگاه‌هاي قدرتمند قرار گرفته‌اند.
2- مانع ديگر در تسريع حركت رسانه‌ها به سمت رشد را مي‌توان در شرايط استان جستجو كرد. همدان از استان‌هايي است كه ديرهنگام به فكر توسعه افتاده و پايين بودن سرانه صنعتي و اشتغال در اين استان از موانعي بوده است كه بر اقتصاد استان تأثير گذاشته است و روحيه محافظه‌كاري معروف همداني‌ها نيز مانع از آن شده است تا نسبت به سرمايه‌گذاري و رونق اقتصادي استان اقدام كنند و بخشي از فعاليت‌هاي اقتصادي صرف كارهاي تبليغاتي و اطلاع‌رساني و فرهنگي شود.
3- نگاه و هدف مديران رسانه‌هاي استان اغلب علي‌رغم آنچه كه بر زبان مي‌رانند منافع سياسي، مادي، اجتماعي و انتخاباتی بوده است كه مانع از آن شده تا 77 مجوز نشريه در استان همگی پویایی لازم را داشته باشند و تنها 25 مورد به فعاليت خود ادامه می‌دهند و آنها نيز در جذب مخاطب و درآمدزايي و اشتغال نتوانسته‌اند تقاضاها را برآورده سازند و مديري از مطبوعات استان را نمي‌توان سراغ داشت كه هدف او كار رسانه‌اي باشد و علي‌رغم قدمت بالاي 20 سال در استان براي بسياري از شهروندان چنین رسانه‌هایی را نمی‌شناسند.
4- تخصص‌گرايي و تجربه دو اصل اساسي كه در افزايش سطح كمي و كيفي محصولات فرهنگي مؤثر است در حوزه مطبوعات چندان مورد توجه نبوده است كه دليل آن را در نبود زيرساخت‌ها و برنامه‌هاي بلندمدت فرهنگي در استان براي تربيت نيروهاي متخصص در اين حوزه جستجو كرد و ديگر آنكه پيشكسوتان و كاركرده‌هاي اين حوزه خود نتوانسته‌اند به كار حرفه‌اي و تخصصي دست پيدا كرده و به دنبال آن شاگردان باتجربه و كارآزموده براي مطبوعات تربيت و تحويل جامعه رسانه‌اي كنند و اين شده است كه ورود به حوزه خبرنگاري كاري سهل و آسان و بدون قواعد باشد و فردي يك شبه ره صد ساله مي‌پيمايد و از خبرنگاري حتي به مديريت رسانه دست مي‌يابد. جالب آنكه بعدها نيز براي آموزش و ارتقاي كيفي كار خود تلاش و انگيزه‌اي از خود نشان نمي‌دهد.
5- دستگاه‌هاي فرهنگي نيز از عواملي هستند كه در كندي سرعت حركت رسانه‌هاي استان مؤثر بوده‌اند؛ چراكه نه‌تنها برنامه و اهداف بلندمدتي را براي توسعه فرهنگي استان تعريف نكرده‌اند در اغلب موارد عملكرد جزيره‌اي و بي‌توجهي به ظرفيت‌هاي رسانه‌اي آنها را در پيشرفت اهداف سازماني نيز ناكام گذاشته است و نتوانسته‌اند رسانه‌ها را به بازي بگيرند.
6- مردم اصلي‌ترين گروهي هستند كه در رونق كار رسانه‌ها مؤثر مي‌باشند. از آن جهت كه به دليل آنكه سطح مطالبات پايين در برابر امور عمومي و اجتماعي از خود نشان داده و با داشتن ساعت مطالعه زير 2 دقيقه در هر روز نتوانسته‌اند رسانه‌ها را وادار به تحرك و تهيه خوراك فكري براي جامعه كنند كما اينكه در اين مورد رسانه‌ها نيز به دلايل غيرتخصصي و اهداف غيرمطبوعاتي به دنبال شناخت و برآورده‌سازي نيازهاي جامعه نرفته‌اند.
7- با ورود ويژه‌نامه استاني اعتماد در همدان به مديريت 2 تن از باتجربه‌ترين سردبيران كشوري باب جديدي از فعاليت مطبوعاتي در همدان باز شد كه نگاه به اين حوزه را تغيير داد. در آن زمان اين اقدام با استقبال شهرونداني مواجه شد كه مطبوعات محلي حرفه‌اي را كه بتواند مخاطباني را جذب كند تجربه نكرده بودند و اين آغاز در سال‌هاي 82 و 83 ديگر رسانه‌هاي فعال را تحريك كرد كه اقدامات مشابه انجام دهند و تنها يك نشريه بومي توانست با امكانات و پشتوانه مالي به رقابت با آن برود كه اين رقابت به شكل منفي نمود پيدا كرد و نتوانستند مطبوعات مورد اشاره رقابت رسانه‌اي صميمي را شكل داده و ديگران را هم به آوردگاه بكشانند؛ حركتي كه سال‌هاي قبل و در ميان ساير رسانه‌ها نيز مي‌توانست شكل بگيرد و نگرفت.
در گرماگرم جدال 2 رقيب بود كه رسانه‌اي جديد پا به عرصه گذاشته و تلاش كرد افق توسعه خود را برخلاف شرايط موجود ترسيم كند و انتشار همدان‌پيام براي استان نقطه آغاز تحول در كار رسانه‌ها محسوب شد كه اين‌بار نيز با حذف رقيب رسانه شهرداري اين رسانه و ديگران براي ايجاد فضاي رقابتي در استان انگيزه‌اي نشان ندادند و اگر هم تفكراتي وجود داشت بنا به ديگر عوامل پيدا و پنهان و يا اشاره شده بالا، به منصه ظهور درنيامد.
به 7 مورد اشاره شده بالا عوامل ديگري نيز مي‌توان اضافه كرد و اما اگر همين عوامل را جزو مهمترين‌ها قلمداد كنيم مي‌توان با متولي‌گري دستگاه‌ها و تشكل‌ها و گروه‌هاي داعيه‌داري همچون ارشاد، خانه مطبوعات، سراي روزنامه‌نگاران، بسيج رسانه و اين اواخر كارگروه رسانه استان راهكارهاي علمي و اصولي را تعريف و به صورت هماهنگ به اجرا درآورد تا در سال فرهنگ و در سايه سياست‌هاي دولت اعتدال مديران رسانه‌ها را وادار به تفكر و تعمق نمود و فضاي آموزش و تربيت نيروهاي فعال را ايجاد و جذب خبرنگار را ضابطه‌مند كرد و در نهايت با رقابت حرفه‌اي به نيازهاي افكار عمومي پاسخ داد و با كمك كاركرد آموزشی رسانه‌ها مردم را به سمتي هدايت كرد كه مطبوعات و كالاهاي فرهنگي در سبد خانوارها قرار گيرد آنگاه اصحاب رسانه با شوق و ذوق بيشتري روز خبرنگار را جشن خواهند گرفت. به اميد آن روز.
روزتان مبارك اصحاب رسانه
|
