|
در حال حاضر نظام جامع بودجه‌ریزی و سیستم حساب‌های اقماری گردشگری در كشور نظامي مشخص نيست و ابهامات و علامت سؤالات بسياري دارد.
به همین خاطر همچنان این موضوع که چه میزان برای گردشگری کشور هزینه می‌شود و چقدر از راه گردشگری عواید اقتصادی برای کشور به ارمغان می‌آید، در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. چنانکه کارشناسان امر نیز مدت‌هاست اذعان می‌کنند؛ مادامی که درون‌داد و برون‌داد توریسم کشور مشخص نباشد نمی‌توان برنامه‌ریزی روشن و بلندمدتی برای توسعه این صنعت در کشور داشت و از سوی دیگر رونق نصفه و نیمه کنونی نیز چون با یک مدیریت دقیق همراه نیست، بزودی رو به افول خواهد گذاشت و حتی قابلیت آن را دارد که به تهدید تبدیل شود. نظام جامع بودجه‌ریزی و برقراری یک سیستم آماری مناسب، شاید بتواند گردشگری کشور را در بلندمدت به سروسامانی برساند که تاکنون آن را تجربه نکرده است.
چرا چنین اتفاقی رخ می‌دهد؟ چرا تمام مسئولان و صاحب‌نظران بر سر اقتصادی بودن و ثمرات اقتصادی توریسم برای کشور به اتفاق نظر نمی‌رسند؟ چرا با وجود اینکه گفته می‌شود تعداد گردشگران ورودی به ایران در یکسال اخیر به صورت چشمگیری افزایش داشته است، همچنان آمار دقیقی از میزان درآمد حاصل شده از این راه وجود ندارد؟ چرا همچنان تخصیص بودجه سالانه به گردشگری با نیازهای این صنعت همخوانی ندارد و بسیاری از فعالان از میزان بودجه ناراضی هستند؟ انتظار مي‌رفت براي خبرنگاران شهرستاني هم در سفر معاون رئيس‌جمهور فرصتي فراهم مي‌شد تا پاسخ اين چراها داده شود، اما با سفر معاون گردشگري كشور به همدان اين فرصت مي‌توانست ايجاد شود اما مرتضي رحماني‌موحد حتي حاضر به شنيدن سؤالات در اين سفر نشد.
به هر ترتيب اين «حساب‌های اقماری گردشگری» عبارت کلیدی در پاسخ به این پرسش‌هاست. عدم برخورداری گردشگری کشور از یک سیستم آماری مناسب که همه مسائل اقتصادی پیرامونی گردشگری را بسنجد و جزئیاتی از درآمدها و هزینه‌های این بخش از اقتصاد ارائه کند، امکان مقایسه بین گردشگری و دیگر صنایع را می‌گیرد. در نتیجه زمانی که اثرات اقتصادی یک بخش را نتوان به درستی به دست آورد، برنامه‌ریزی در آن بخش را با دشواری همراه می‌کند.
از این روست که برنامه‌ریزی برای جایگزین کردن گردشگری به جای نفت نیز تاکنون کاری از پیش نبرده است.
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، حساب‌های اقماری گردشگری را یکی از حساب‌های فرعی در حساب‌های ملی عنوان کرد. رحمانی‌موحد در این خصوص به «دنیای اقتصاد» گفته است: در حساب‌های اقماری باید عوامل مختلفی بررسی شود تا خروجی آن را بتوان در خصوص عواید حاصل در بخش گردشگری احصا کرد.
به گفته وی، برپایی این سیستم آماری منوط به برگزاری جلسات مشترک با نهادهای مرتبط مانند مرکز آمار، بانک مرکزی و... است. رحمانی‌موحد خاطرنشان کرد: ما از سوی سازمان جهانی جهانگردی برای اجرای حساب‌های اقماری گردشگری مورد حمایت هستیم.
هم‌اکنون مطالعات قابل توجهی در این زمینه از سوی سازمان صورت گرفته و لازم است در ادامه ما با تمام نهادهای مرتبط همکاری کنیم. معاون گردشگری تأکید کرد: سازمان میراث فرهنگی باید محور کار قرار گیرد اما به تنهایی قادر به استفاده از حساب‌های اقماری نیستیم.
علي‌اصغر شالبافيان، عضو هيأت علمي دانشگاه در گفت‌وگويي رسانه‌اي در خصوص حساب‌های اقماری گردشگری در کشورهای مختلف و لزوم برپایی آن، مطالعات گسترده‌ای داشته است، در توضیح کارکرد TSA تصریح کرد: این سیستم آماری برای اینکه منافع و هزینه‌های گردشگری را احصا کند به وجود آمده و چارچوب‌های آن همه ساله از سوی UNWTO بازنگری می‌شود.
سال‌هاست «صنعت» نامیدن «گردشگری»، محل بحث و بررسی است؛ بسیاری برای دادن ابعاد اقتصادی به گردشگری، آن را صنعت می‌نامند و برخی دیگر، صراحتاً با این موضوع مخالفند. علاوه بر این، هراز گاهی موضوع جایگزین شدن گردشگری به جای نفت مورد توجه مسئولان و فعالان قرار می‌گیرد اما پس از مدتی به فراموشی سپرده می‌شود.
|
