|
دامنه تخريب و ريخت‌وپاش و قشقرقي كه اين روزها براي پيادهراهسازي در ميدان تاريخي امام و خيابان اكباتان همدان برپاست، آنچنان پرسروصدا و ضربتي هست كه توجه عامه مردم شهر و بلكه استان و خيل مسافران تابستاني را به خود جلب كند. در اين گيرودار و غائله هيچ ايرادي نمي‌توان به كار مديران شهري و نوع عمليات تخريب ميدان و خيابان و ساختمان گرفت؛ چون تخريب در هر اندازه‌اي باشد، فرم و شكل خاصي ندارد تا بشود از زشتي و يا زيبايي‌آن ايراد گرفته و يا تمجيد كرد.
زمان شروع كار و تخريب هم تابع فصل و شرايط جوي در همدان است و بهترين زمان ممكن نه‌تها براي تخريب يك شهر، بلكه براي بناي يك ساختان ساده نيز در همدان و اوج آن تابستان و اوايل پاييز است و قبل و بعد از آن را هيچ اطمينان و اعتباري به وضعيت آب‌وهوايي نيست. حال اينكه پيادهراهسازي در همدان بر اساس كدام راهبرد جامع و تفصيل تعريف شده است و اين سرنوشت چگونه رقم خورده است، بايددر حيطه علم و آگاهي و بصيرت كارشناسان خبره شهرسازي و آدم‌هاي بزرگي باشد كه مي‌دانند و بلد هستند چگونه نقطه عطف تغييرات و پيشرفت و طرح‌هاي ماندگار يك شهر و يك كشور را تعيين كنند. اتفاقاً سرتاسر كشور پهناور ايران عزيز مملو است از آثار و ابنيه‌هاي تاريخي بسيار كه نوع ساختمان و معماري و موجوديت آنها تحسين دانشمندان برجسته جهان را برمي‌انگيزد. راه دور و دراز نمي‌رويم، همين مجموعه ميدان و ساختمان موزه و آرامگاه بوعلي‌سينا يا خود ميدان امام و طراحي شگفت‌انگيز آن، نمونه‌هاي بارز شگفت‌انگيز و برجسته سازه‌هاي شهري و تمدن بشري است و از هزاران اثر و ساختمان اعجاب‌انگيز ديگر در اصفهان، تبريز و تهران و بندرعباس و شيراز و ملاير و نهاوند چيزي مي‌نويسيم. اينگونه آثار و ابنيه حاصل نبوغ و تفكر انسان‌هاي بزرگي است كه بدون الگوبرداري و كپي‌سازي، طرح و آثار خود را بر اساس شرايط اقليمي و جنس خاك و جهت باد و باورهاي فرهنگي مردم خويش رقم مي‌زنند و كاري مي‌كنند كارستان تا بي‌هيچ عذر و بهانه و چشم‌تنگي و غرض شخصي و سياسي در تاريخ بماند و ده‌ها و صدها نسل بعد از خود را به تحسين وادارد. حالا بعد از پياده‌راه بوعلي، ميدان امام و خيابان اكباتان و خيابان‌هاي بعدي هم سرنوشت مشابهي پيدا مي‌كنند. نكند طراحي و ايده‌پردازي ميدان امام بعد از صرف هزينه‌اي سنگين از جيب و توان مردم، چيزي نظير المان قبلي از كار درآيد!؟ الماني كه تنها دقايقي بعد از پرده‌برداري از آن، انتقاد بسياري از عوام و خواص را برانگيخت و يا طرح‌ها و هزينه‌هاي ديگر كه تمام عمر و تاريخ آنها از يكسال و 2 سال بيشتر نيست و ناگزير و با افتضاح دچار تغيير و دگرگوني مي‌شود. اكنون ديگر چيزي و اثري و خاكي از ميدان اصلي امام در مركز شهر تاريخي همدان باقي نمانده است به غير از ويرانه‌هايي از ساختمان‌هاي ضلع‌هاي 6گانه آن كه هيچ شباهتي به طراحي 90 سال پيش خود ندارد و تاكنون نيز اراده چنداني براي بازسازي واقعي آن ملاحظه نشده است. علاوه بر اين آيا طراحي جديد ميدان امام كه پشت درهاي بسته و حصارهاي آهنين در حال انجام مي‌باشد، با بافت سنتي و تاريخي و معماري اصلي اين ميدان هماهنگ و همخوان خواهد بود!
مهندسان ما مي‌دانند حتي نوع مصالح و ابعاد و اندازه آن نيز در فضاسازي و احياي يك اثر تاريخي مؤثر و دخيل مي‌باشد اما هنوز چيزي معلوم نيست و دريغ از يك ماكت و مدل معمول كه در همه جاي دنيا هنگام ساخت‌وساز و تغيير براي نمايش و قضاوت و احياناً آگاهي از نظريه‌هاي كارشناسي در محل پروژه نصب مي‌شود و چه خوب هم استقبال و رضايت مردم را با خود همراه مي‌كند. اما اينك كه نوبت مردم همدان رسيده بايد بي‌خبر از همه جا بخوابند و صبح برخيزند و خوب به گوش باشند تا چه نوايي از اين ساز خوش‌صدا به ترنم درآيد.
|
