ميدان تاريخي همدان؛ ميداني با 12گنبد فلزي و 12ایوان است که دوربین همدان پیام تصاویری از زیر یکی از گنبدها منتشر میکند که انعکاس فضای دست نخورده از 40سال پیش است. درصورت مرمت و حفظ معماری این فضا پس از سالها میتوان یکی از زیرگنبدها را به موزه کوچک و زندهای از معماری همدان تبدیل کرد.
فضای دست نخورده زیر این گنبد امروز سوژه گزارش سرویس گردشگری همدانپیام شد فضایی که درصورت حفظ معماری میتواند به یک گالری موزه تاریخی مشرف به سایتموزه در این مکان تبدیل شود.
دلیل ورود به زیرگنبد ثبت تصویری هوایی از پروژه سایت موزه میدان بود، ثبت این عکس، اما دری پیش روی عکاس همدانپیام گشود که حاکی از فضای دست نخورده به جای مانده از 40سال پیش بود.
زیر یکی از گنبدهای 12گانه احاطهکننده میدان شهر ردپای خاک گرفته از وسایلی مشهود بود که پس از ترک صاحب ملک همانگونه دست نخورده آنجا باقی مانده است. شخصی که عکاس همدانپیام را برای ورود به زیر گنبد همراهی میکند، میگوید: اینجا تنها فضای دست نخورده و به جای مانده از 40 سال پیش است بقیه زیر گنبدها به بهانه تعمیرات و تغییر مشاغل دستکاری شده است و حالا یا تبدیل به انباری شدهاند یا شغلی دیگر در آن تعریف شده و در و دیوار آن تغییرشکل ظاهری داده است.
وی میافزاید: دلیل دستنخورده ماندن این فضا نبود مالک و فروش نرفتن ملک بوده است که حالا گویا به مالک دیگری واگذار شده است.
ميدان مرکزی شهر همدان در محور فرهنگي شهر قرار گرفته است و با قطري در حدود 150متر، 6 خيابان را از خود عبور ميدهد.
سرپرست معاونت میراثفرهنگی همدان در گفتوگو با همدانپیام، گفت: حفظ این زیرگنبد و مرمت آن میتواند اتفاق حایز اهمیتی باشد و دلیل اینکه بنا تا امروز به این شکل مانده این است که بنای زیرگنبد در تصرف مالک خصوصی بوده است.
سیده مریم مختاریموسوی افزود: از مرکز میدان شهر به فاصله 100متر سمت چپ و راست ثبتملی شده است، اما چون بدنه بناهای میدان شهری است برای حفاظت از آن مدیریت شهری باید ورود کند و به گونهای مرمت و حفاظت از بناهای اطراف در قالب مشارکتی بین میراث و شهرداری است.
وی گفت: ميدان تاريخي در دوره پهلوي اول و با الهام گرفتن از سبك باروك اروپا، با تلفيقي از معماري ايراني ساخته شده است.
مختاریموسوی افزود: در اطراف ميدان ساختمانهاي 2طبقهايي قرار دارند كه به ثبت آثارملي رسيدهاند و تزئينات گچي و آجري با سقفهاي شيرواني دارند؛ اين بناهاي با كاربريهاي تجاري، چندي پيش مطابق با الگوسازي سنتي، مرمت و بازسازي شدهاند، اما زیر این گنبد دست نخورده باقی مانده است.
وی گفت: اين ساختمانها به جز بخشي از آنها كه در آتشسوزي سال 1335 از بين رفت، بين سالهاي 1312 تا 1309 هجري شمسي بنا شدهاند. اين ميدان 12 گنبد فلزي نيز دارد كه به نام 12 امام(ع) مزين شده است. ميدان همدان مساحتي در حدود 3هكتار دارد كه 6 خيابان اصلي شهر با عرض 30 متر از آن ميگذرد كه حالا هم میدان و هم چند خیابان دیگر به پیادهراه تبدیل شده است.
لازم به یادآوری است، میدان مرکزی شهر همدان که در مرکز شهر واقع شده، در سال 1307 توسط معمار شهرساز آلمانی به نام "کارل فریش" تهیه شده و بین سالهای 1312 تا 1309ساخته شده است. ابنیه اطراف میدان، شبیه ساختمانهای میدان حسنآباد تهران و به سبک "باروک" (سبکی که در قرن 20و19 در اروپا معمول بوده ساخته شده است.
از این میدان 6 خیابان 30 متری منظم با زاویه 60 درجه به نامهای اکباتان، باباطاهر، شریعتی، بوعلیسینا، تختی و شهدا منشعب میشود. این خیابانها در محل الحاق به میدان امام(ره) و در 2 طرف، دارای گنبدهایی با پوششهای فلزی هستند که 12تابلو به نام 12پیشوای دینی شیعیان در کنار آنها دیده میشود. چنین شهرهایی در جغرافیای شهری، شهرهای شعاعی با دوایر متحدالمرکز نامیده میشود که در ایران تنها، میدان امام(ره) همدان چنین است که در سال 1379 به عنوان آثار ملی ثبت شده است.
میدان مرکزی شهر همدان مربوط به دوره پهلوی و نماد شهرسازی مدرن بوده و یکی از میادین بزرگ و مطرح کشور است. یکی از ویژگیهای بارز این میدان و علت حفظ جایگاه آن، موقعیت ارتباطی با سایر خیابانها و بازارهای همدان است.
با وجود چنین نماد منحصربهفردی، همگان همدان را با نماد آرامگاه بوعلیسینا میشناسند، اما میدان مرکزی شهر درصورت تعریف کاربری متناسب با فضای تاریخی شهر برای بناهای اطراف آن خود به عنوان یک نشانه شهری و هویتی برای شهر محسوب میشود، بنابراین لازم است حالا که مرکز میدان به سایت موزهای تبدیل میشود مسئولان شهر به فکر حفظ اصالت معماری و مشاغل متناسب با همدان تاریخی اطراف میدان شهر باشند.
|