سهم سلامت از تولید ناخالص داخلی(GDP) )، یکی از شاخصهای توسعهنیافتگی کشورها محسوب میشود. این شاخص در واقع بیانگر میزان توجه به بخش سلامت است. طبق تحقیق دفتر تولید وزارت اقتصاد، سهم بیمههای تکمیلی از هزینههای سلامت در ایران تنها ۲ درصد است. متوسط سهم هزینههای سلامت از تولید ناخالص داخلی کشور در ۱۰ سال ۵٫۸ درصد بوده است این یعنی تقریباً روند ثابتی را طی کرده است. این میزان در سال ۱۳۹۷ به ۷ درصد رسید. تا اینکه در سال ۱۳۹۸ رئیسکل سازمان نظامپزشکی وقت اعلام کرده است که شاهد کاهش سرانه سلامت از سهم GDP هستیم؛ سیر نزولی سرانه بهداشت و درمان در کشور موجب میشود تا ارائه خدمات درمانی و تأمین تجهیزات موردنیاز در این حوزه با مشکل مواجه شود. وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وقت هم در همین سال گفته است در اوج کسری منابع، سه درصد از سهم تولید ناخالص داخلی را به بخش سلامت اضافه کردیم که این اتفاق در تاریخ هیچ کشوری در منطقه اتفاق نیفتاده است. همچنین او گفته است سهم نظام سلامت از GDP در دولت روحانی 3% بیشتر شد. در سالهای 99و1400 هم این سهم کمتر از6 درصدبوده است. معاون اجتماعی و امور مجلس سازمان نظامپزشکی کشور با حضور در دفتر روزنامه همدان پیام هم گفت: در بدترین کشورهای همسایه سهم سلامت از GDP زیر ده درصد نیست. سهم فقیرترین کشورها ۵ یا ۶ درصد است.سهم سلامت از GDP در سال ۹۲درایران،۹ بوده است اما در حال حاضر این عدد به ۵ ونیم رسیده است و این یعنی چند پله سقوط. سهم سلامت کشورهای دیگر از GDP بالاتر است وحتی سه برابرکشور ما سهم سلامت دارند؛ اما در کشور ماسلامت اولویت نیست. همین منجر می شود که بیمه سلامت ناکارآمد شود،زیرمیزی افزایش پیدا می کند و مردم پول بیشتری باید پرداخت کنند. در واقع ایران فقیرترین کشور در سهم سلامت از GDP است.
اخلاق پزشکی را در کنار طبابت نهادینه کنیم
اکبر رنجبر زاده ادامه داد: در برنامهریزیهایی که کشور دنبال میکند امیدواریم در طب نوین پیمانی ببندیم و در آینده پزشکی ایرانی در سطح جهان برجسته شود. در نظامپزشکی ضرورت توجه به امور اجتماعی احساس شده است که تنها به امور درمان نپردازیم و برای مسائل اجتماعی هم برنامهریزی شود. بررسی مسائل اجتماعی مرتبط با نظام سلامت انتظار بیماران و خانواده هاراجبران می کند که این نیاز اساسی امروز است. مسائل اجتماعی زمانی که در حوزه نظامپزشکی مطرح میشود اخلاق پزشکی را رقم میزند.
هزینههای القایی را مدیریت کنیم
وی با اشاره به خُسران ناشی از مهاجرت نخبگان پزشکی گفت: در حال حاضر وضعیت کیفیت درمان و خدمات پزشکی مورد قبول جامعه است و ما نیازی به وجود پزشکان خارجی نداریم. موقعیت ممتازی که در حوزه پزشکی کسب شده است آسان به دست نیامده است. سالانه بیش از سیصد هزار میلیارد تومان برای درمان از جیب مردم هزینه میشود که سهم پزشکان از این مبلغ تنها ۵ درصد است. متولیان سلامت باید طوری عمل کنند که بهجای فشار مضاعف به پزشکان هزینههای القایی را مدیریت کنیم. باید سیاستگذاری دولت به سمتی برود که بیمهها تقویت شوند وبا مدیریت درست هزینههای القایی کاهش پیدا کند وارتباط پولی بین مردم و پزشک قطع شود.
75 درصد شکایتها به نفع بیمار
رنجبر زاده در پاسخ به پرسش خبرنگار همدان پیام مبنی بر اینکه موضوع شکایتهایی که از جامعه پزشکی میشود یکی از چالشهایی است که مردم در حوزه نظامپزشکی دارند؛ اغلب رأی نظامپزشکی یا به نفع پزشکان است و یا در مواقعی هم که به نفع بیمار باشد چندان سفتوسخت نیست. وظیفه نظامپزشکی در زمان قصور پزشکی چیست؟ گفت: قانون نظامپزشکی قانونِ مصوب مجلس شورای اسلامی است و آنچه که عمل میشود قانون مجلس است؛ یعنی تشکیل هیأت های انتظامی در این مواقع در قانون وضع شده است و به آن عمل میشود. در ۷۵ درصد شکایتها به نفع بیمار رأي صادر میشود. البته تعداد زیادی از شکایتها توافق میشود. تعدادی هم به هیأت های بالاتر مثل هیأت تجدیدنظر شورایعالی انتظامی صادر می شود. وقتی پروندهها در مراتب بالاتر قرار میگیرد قطعاً قّضات دادگستری حضور دارند. مردم آگاه باشند که از قّضات برجسته کشور در شورایعالی هیأت های تجدیدنظر وجود دارد. در مواقعی هم چون قاضی اصطلاحات پزشکی را متوجه نمیشود باید پزشک حاذق مقبول در جلسه دادگاه وجود داشته باشد.
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی اینکه چرا معمولاً قصور پزشکی محرمانه است و اطلاعرسانی نمیشود، گفت: افرادی که سلامت مردم را هدف قرار داده و بدون هیچ تخصصی در قالب پزشک نماها در مطب غیرمجاز فعالیت میکنند علاوه بر اینکه صددرصد پروانه طبابتشان تا همیشه باطل میشود از نظر نظامپزشکی هم قتل عمد محسوب میشود. دراینخصوص اطلاعرسانی شفاف میشود و مردم هم برای دریافت خدمات به افراد فاقد تخصص مراجعه نداشته باشند.
البته درصد بسیار کمی از پزشکان که به دلایلی مانند خستگی و ناخواسته مرتکب جرم و درنهایت قصور پزشکی میشوند باید با آنها برخورد جدی شود. ضمن توجه به حفظ حقوق بیماران، باید با حفظ حرمتها برخورد کرد. در کمیسیون قضایی درخواست دادیم که جرم و جریمه سنگینتری اعمال شود و قانونی وضع شود که همین حداقل جرم ها هاهم وجود نباشد.
رنجبر زاده در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه برای فرارهای مالیاتی که درصد بالایی از پزشکان به روشهای مختلف از دستگاه کارتخوان استفاده نمیکنند، سازمان نظامپزشکی چه اقدامی انجام میدهد که وجهه پزشکان خراب نشود؟ زیرمیزی گرفتن جرم است؛ اما پزشکان در مقایسه با اغلب اصناف کمتر مرتکب این جرم میشوند. همانطور که رئیس اداره مالیات کشور اعلام کرده است خوشنامترین اصناف برای پرداخت مالیات در کشور پزشکان هستند و پرداخت مالیات این صنف هم نسبت به سال گذشته رشد داشته است.فرار مالیاتی برخی پزشکان به دلیل درآمد کم آنهاست .
البته تخلف در هر سطحی قابلپذیرش نیست.
نظامپزشکی در این مورد اختیاری ندارد؛ میتوانیم مصوباتی مثل ابطال پروانه داشته باشیم. تعزیرات حکومتی و وزارت بهداشت و درمان در هر شهریک ناظر با وظیفه مشخصِ نظارت و شناسایی وجود دارد. آنها موظف هستند پرونده تخلف را به نظامپزشکی که نقش تصمیمگیری را دارد ارسال کنند. در نظام پزشکی هم هرکس با سند تخلف پزشک را آشکار کند قطعاً با آن برخورد قانونی میشود.
راهکار این است که سیستم نظامپزشکی کشور به سمت نظارت الکترونیک پیش رود. پرداخت مالیات الکترونیکی شود و برای همه پزشکان کشور در کسری از ثانیه نسخه ای که پزشک امضا کرده است توسط سازمان نظامپزشکی تأیید شود. زمینه این اقدام آماده است و تا یک سال آینده انجام میشود.
نخبگان در حال مهاجرت از ایران هستند. ۴۵ درصد متخصصان کشور در ۵ کلانشهر تهران، اصفهان، شیراز، تبریز و مشهد متمرکز شدهاند اگر در مناطق محروم و شهرهای توسعهنیافته درآمد بالاتر و حمایت بیشتری داشته باشد پزشکان به سمت این مناطق سرازیر میشوند و رضایتمندی پزشکان در تعرفهها در نهایت منجر به کاهش بیماری میشود. هزینههای مخفی پزشکان کاهش پیدا میکند. رضایت پزشک را به دست بیاوریم. زیرساخت لازم برای حفظ نخبگان را فراهم کنیم اینگونه مهاجرت هم کم میشود.
راهاندازی گردشگری سلامت
گردشگری سلامت ارزآوری خوبی برای کشور به همراه دارد؛ گردشگری سلامت راه بیندازیم و این ظرفیت را بالا ببریم. متقاضی برای برخی تخصصها یا وجود ندارد یا خیلی کم است. طوری که تنها دو نفر متقاضی در رشته جراحی کودکان بودند و جراح قلب متقاضی نداشت.
رنجبر زاده در پاسخ به این پرسش که چرا نظامپزشکی سامانه ندارد؟ گفت: سازمان نظامپزشکی کشور سایت دارد. در حوزه اجتماعی پلتفرم ساختیم؛ اما فعلاً رونمایی نشده است. در این پلتفرم تمامی برنامه پزشکان مشخص شده است. اما در حال حاضر نیرو انسانی کافی نداریم وبا ۲۰۰ نفر در سازمان نظامپزشکی کشور درحالخدمت هستیم.
|