■ شرقی ترین روستا در مسیر رزن _ درگزین
■ طبیعت، کشاورزی و صنعت پر رونق
رزن محیا حقوردیلوخبرنگار همدان پیام:در امتداد حرکت به سوی قروه درگزین و پس از عبور از روستای فارسجین به روستای ینگی قلعه میرسیم.
مقصد گردشگری این هفته ما روستای ینگی قلعه، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان رزن در استان همدان ایران است.
روستای ینگی قلعه که با درخت های صنوبر و بید قد کشیده از لحاظ تبارشناسی و مردم شناسی، حدود ۲۵۰ سال قدمت دارد و سنگ قبرهای موجود در این روستا نشان دهنده این امر است و برخی بر این باورند که این روستا از بقایای درگزین قدیم میباشد. و برخی نیز از دارابودن لایههای تاریخی بیشتری سخن می گویند. وجود یک بنای تاریخی از دوره ایلخانان گواه این نظر است.
اهالی این روستا عمدتاً مهاجران روستاهای فارسجین، شاهنجرین، نوار، لات، کمندان، بزین خمسه و بعضی از روستاهای اطراف هستند.
جمعیت این روستا ۴۰۰ نفر و تقریبا ۱۱۰ خانوار است؛ عمده افراد روستا مهاجرت کرده در واقع حدود ۳۵۰ خانوار از این روستا کوچ کرده اند.
اهالی روستا به زبان ترکی صحبت می کنند و پیرو مذهب شیعه هستند و در مدارس شهر رزن تحصیل میکنند.
عمده کار مردم، کشاورزی و به ندرت دامپروری است و در صنایع بتنی از جمله موزاییک، کارگاهی دایر دارند.
از سال ۱۳۹۷ کارخانه کفش تن پاک در این روستا راهاندازی شد که یک تحول عظیم در کل شهرستان رزن درگزین ایجاد کرد.
مشابه این کارخانه در نیر، شاهنجرین و کرفس نیز درحال راه اندازی است؛ با این کارخانه مردم این روستا به ویژه جوانان دارای اشتغال شده و بیکاری یافت نمیشود.
در سمت غربی روستا پس از گذر از پهنه درختان سبز امامزاده هود که به صفیه خاتون نیز معروف است از نقاط مختلف دشت رزن چون نگین آجری زیبا و با وقار می درخشد که مهمترین بنای تاریخی شهرستان رزن است.
این بنا پلان ۱۲ ضلعی دارد که گنبد این بنا شبیه برج امام زاده اظهر درگزین مخروطی بوده و بر اثر رویدادهای طبیعی فروریخته است؛ گنبد فعلی احتمالاً در دوره صفوی تجدید بنا شده و حالت کروی دارد.
بهطور کلی امامزاده هود از بناهاى دوران ایلخانی قرن هشتم به شمار مىآيد.
بنا داراى دو در شمالى و جنوبى است که در جنوبى آن، اکنون بسته شده است. کف برج که سرداب در آن قرار دارد، با تيرهاى چوبى پوشيده شده است. آثار اندکى از تزئينات کاشىهاى لاجورى برج مشهود است و نشان مىدهد که بنا در زمان آبادانى ظاهرى زيبا داشته است. لازم بذکر است این بنا درسال ۱۳۲۷ در فهرست آثارملی ایران به ثبت رسیده است.
کتیبههای این بنا را سارقان آثار فرهنگی از بین بردهاند اما همچنان کاشیکاری فیروزهای و آبی لاجوردی در این بنا خود نمایی می کند.
امامزاده هود را سازمان میراث فرهنگی، مرمت و تعمیر ومحوطه سازی نمود ولی با توجه نکردن به مسائل فنی مانند نبود زهکشی مناسب و خروج آب ، مسدود کردن هوا کش ها، دپو خاک در اطراف بنا، کاهش ارتفاع مفید بنا با آجرهای سکوی سنگی و سیمانی و بستن راه بخار آب زمین و کاهش شکوه ارتفاع بصری بنا، استفاده از ترکیبات بتنی در محوطه سازی و ...
باعث گردیده که هر سال پی و دیوارها به درون و برون تخریبی نزدیکتر شده و متاسفانه باورهای خرافی زائران نیز باعث شده هر روزه تعدادی سنگ صاف به لا به لای آجرهای این بنا تعبیه نموده که شاهد تخریب این اثر با شکوه هستیم.
علاوه بر امام زاده هود، مهمترین جاذبه این روستا قنات بالا دست ینگی قلعه است؛ این قنات با روستای نوار مشترک است.
در کنار جاده رزن _ قروه چند درخت بید کهنسال با ترکیب آب و گاهی آبیاری گوسفندان مکان دلنشینی را ایجاد کرده اند که میطلبد از نگاه گردشگری یا حفاظت محیط زیست به این درختان و محل توجه شود.
قنات موجود در روستای ینگی قلعه به قوشاچای یا قوشا کهریز معروف است؛ در واقع به شاخه درگزین و شاخه فارسجین تقسیم میشود که شاخه فارسجین این قنات از لحاظ طول مسیر قنات تقریباً جز ۱۰ قنات برتر در ایران و همچنین در سطح استان جز دومین قنات برتر استان می باشد؛ طول این قنات ۱۰ کیلومتر است.
به دلیل برداشت بی رویه و سایر مسائل شاهد خشک شدن این قنات هستیم؛ بر اساس روایت شفاهی احداث این قنات به دوره انوشیروان بازمیگردد.
ینگی قلعه آخرین روستای شهرستان رزن است و از لحاظ تقسیمات سیاسی مرز بین رزن درگزین محسوب میشود.
آداب و رسوم این روستا با دیگر روستاها تقریباً مشترک است اما یکی از مهمترین آداب و رسوم ینگی قلعه این است که فردی که از خانواده فوت میشود اهالی روستا هزینه اولین مراسم متوفی را پرداخت میکنند و این رسم همچنان در این روستا به قوت خود باقی است.
روستای ینگی قلعه ۶ شهید را تقدیم وطن کرده است وزادگاه شاعران و نویسندگانی نامی چون مسلم محمدی شاعر و رئیس انجمن ادبی شهید مفتح شهرستان رزن نویسنده کتاب «گاهی بیا نزدیکتر» است؛ اشعار وی با مضمون کودکانه ، در چندین شماره از مجله کیهان بچهها نیز چاپ شده است؛
همچنین ابراهیم مختاری عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور استان همدان در رشته علم اطلاعات و دانششناسی و دانشجوی سال آخر دکتری تخصصی هستند. وی یک کتاب ترجمه با نام تحویل اطلاعات در قرن بیست و یکم دارد؛ همینطور سه کتاب تالیفی با نامهای نمایه جامع کارآفرینی، اقتصاد اطلاعات و جامعهشناسی اوقات فراغت و مطالعه دارد. همچنین ایشان در زمینه سرایش اشعار ترکی نیز دستی بر آتش دارند؛ از دیگر مفاخر این روستا سلطانعلی جمشیدی ساکن شهر کلیولند آمریکا هستند که حدود چهار سال است با سمت ریاست اداره برق ایالت اهایو بازنشسته شدهاند و حتی به دنبال احیای برخی واژههای متروک و مهجور زبان ترکی منطقه هستند، اصالت خود را حفظ کرده و درکارهای خیر روستا مشارکت میکنند.
از ویژگیهای مهم این روستا احاطه شدن روستا از چهار طرف جغرافیایی توسط باغات و جنگل که دارای آب و هوای سرد و خشک میباشد و شرایط روستا دشتی است.
عمده محصولات كشاورزی روستا شامل: گندم، جو، ترهبار، بنشن و انگور میباشد.
رستنیهای روستا بیشتر گل گاو زبان، گل بنفشه، قدومه، خاكشیر است كه عمدتا كاربرد دارویی دارند. جانوران روستا شامل: شغال، گرگ، روباه، خرگوش، قرقاول و كبك کبوتر چاهی، گروههای کلاغ سیاه، جوجه تیغی، خزندگانی چون مار و گاهی قزل آلا بومی کوچک در آب های آن میباشد.
از تهدیدات محیط زیست این روستا قطع درختان کهنسال و انتشار ضایعات و پسابهای صنعت موزاییک در طبیعت میباشد.
|