|
مسأله مصرف خودسرانه دارو در کشور به یک معضل جدی تبدیل شده است. تقریباً همه افراد در هنگام سرماخوردگی یا سردرد جمله برو یک قرص یا کپسول بخور را شنیده‌اند اما آیا این کار امری صحیح است؟
آیا همه افراد می‌توانند در هنگام بیماری‌های مختلف به صورت خودسر دارو مصرف کنند؟ برخی از افراد بدون اطلاعات و آگاهی داروها را خودسرانه مصرف می‌کنند و برخی نیز با وجود هشدارهایی که از پزشکان و مسئولان می‌شنوند در حال مصرف دارو هستند.
به هر صورت فرهنگ خوددرمانی در کشور بسیار رواج پیدا کرده است اما این مسأله می‌تواند افراد را دچار عوارض جدی کند، بنابراین توصیه می‌شود افراد از مصرف دارو به صورت خودسرانه پرهیز کنند.
یک داروساز در گفت‌و‌گویی با ایسنا گفت: زمانی که افراد دارویی را به صورت خودسرانه مصرف می‌کنند به این معنی است که بدون اینکه مرحله تشخیص پزشک را طی کنند در حال مصرف دارو هستند. در این زمان حتی امکان اینکه آنها آن دارو را به صورت اشتباهی مصرف کرده باشند نیز وجود دارد که این مسأله می‌تواند عوارض گوناگونی برای آنها داشته باشد.
مهدیه رحمانی با تأکید بر اینکه اغلب افراد آنتی‌بیوتیک را به صورت خودسرانه مصرف می‌کنند، بیان‌‌کرد: مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک می‌تواند منجر به مقاومت بدن به این دارو شود. هر کدام از آنتی‌بیوتیک‌ها بر طیفی از باکتری‌های خاص بدن تأثیر می‌گذارند. زمانی که این داروها به اشتباه یا بیش ازحد، مصرف شوند این مسأله باعث از بین رفتن مقداری از باکتری‌های بدن و قوی‌تر شدن دیگر باکتری‌ها می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک، معضلی بسیار جدی در کشور است که باید به آن توجه بیشتری شود، گفت: از آنتی‌بیوتیک‌ها در هنگام پیشگیری از عفونت، پیش از عمل جراحی، حین جراحی و پس از آن نیز استفاده می‌شود اما در صورتی که فرد این دارو را به صورت خودسرانه یا بیش از حد مصرف کند بدنش نسبت به این دارو مقاوم می‌شود، بنابراین در صورتی که فرد حتی عمل جراحی موفقیت‌آمیزی داشته باشد احتمال ابتلا به عفونت‌های بیمارستانی یا دیگر عفونت‌ها نیز وجود دارد.
این داروساز، افزود: داروهایی که افراد به صورت خودسرانه مصرف می‌کنند ممکن است با داروهای مصرفی دیگرشان تداخل داشته باشد اما در این زمان به علت اینکه آنها با پزشک مشورت نکرده‌اند اغلب مبتلا به عوارض ناخواسته‌ای می‌شوند. به طور مثال اگر فردی در حال مصرف وارفارین باشد و بدون مشورت پزشک از داروهایی استفاده کند که ریسک خونریزی را بالا می‌برد، این تداخل دارویی می‌تواند منجر به خونریزی داخلی شود.
رحمانی با تأکید بر اینکه حتی در غیر این صورت نیز امکان ایجاد عوارض گوناگون برای افراد وجود دارد، بیان کرد: در برخی از موارد ممکن است داروها برای بیمار عوارضی را داشته باشد اما اگر این داروها توسط پزشک تجویز شده باشند تا حدود زیادی می‌توان از این عوارض جلوگیری کرد. به طور مثال هنگامی که دارویی دارای عوارضی مانند سرگیجه باشد، پزشک در ابتدا به بیمار توصیه می‌کند که دارو را پیش از خواب مصرف کند تا در هنگام روز دچار سرگیجه نشود یا در زمانی که داروها دارای عوارض گوارشی برای بیماران هستند پزشک توصیه می‌کند که فرد آنها را همراه با غذا یا آب فراوان مصرف کند، بنابراین مصرف دارو بدون تجویز پزشک و به صورت خودسرانه می‌تواند افراد را دچار عوارض گوناگون کند. این مسأله تنها شامل داروهای خاص نمی‌شود، بلکه افراد باید از مصرف داروهای گیاهی و مکمل‌ها نیز به صورت خودسرانه پرهیز کنند چراکه این مسأله می‌تواند باعث ایجاد عوارض جدی در آنها شود.
وی در خصوص علت افزایش خوددرمانی و مصرف خودسرانه مصرف دارو در ایران، گفت: نداشتن اطلاعات کافی در خصوص این مسأله یکی از عوامل مهمی است که باعث تشدید مصرف خودسرانه دارو در کشور شده است، بنابراین اگر مردم از این عوارض آگاه باشند کمتر سلامتی خود را در معرض تهدید قرار می‌دهند. به طور مثال اگر فردی که دچار زخم دستگاه گوارش است بداند که مصرف دارو برای درمان زانو دردش می‌تواند موجب تشدید بیماری گوارشی‌اش شود هیچگاه آن دارو را به صورت خودسرانه مصرف نمی‌کند.
این دکترای داروسازی در پایان، با اشاره به اینکه مصرف خودسرانه دارو می‌تواند باعث بیماری‌های کلیوی و حتی ابتلا به نارسایی کلیوی نیز شود، بیان کرد: هر دارویی در کنار فواید خود دارای ضررهایی نیز است.
بحث مهمی که در مصرف دارو مطرح می‌شود دلیل استفاده از آن هست. زمانی که پزشک برای بیمار دارو تجویز می‌کند فواید آن را در کنار ضرر‌های آن می‌سنجد و در هنگام بالاتر بودن فواید، آن را برای بیمار تجویز می‌کند اما در هنگامی که فرد به صورت خودسرانه آن دارو را مصرف می‌کند قدرت تشخیص سود و ضرر دارو را ندارد. در این زمان حتی ممکن است بدن فرد برای بهبودی، نیازی به آن دارو نداشته باشد و بدن فرد فقط دچار عوارض گوناگون ناشی از دارو شود.
|
