استفاده مجدد از هواپیماهای از رده خارج میتواند گران باشد اما رهاکردن آنها در طبیعت نیز، برای محیطزیست یک تهدید است؛ پس چه کاری برای هواپیماهای از ردهخارج باید انجام بگیرد؟
متخصصان، زمانی که یک فروند هواپیما از رده خارج میشود، رو به جدا کردن قطعات و بازیافت آنها میآورند. هر هواپیما از صدها قطعه درست شده که بسیاری از آنها می توانند جزو قطعاتی در بازیافت هواپیما محسوب شده و در صنعت یا بخشهای یک هواپیمای جدید به کار روند. همدان پیام در ادامه شما را با فرایند بازیافت هواپیما آشنا خواهد کرد؛ با ما همراه باشید.
هنگامی که یک هواپیما به مرکز بازیافت میرسد، از مواد خطرناکی مانند باتری، سوخت و روغن پاکسازی خواهد شد. از بینبردن این مایعات قبل از بازیافت، تضمین میکند که هیچ چیز نمیتواند به زمین نشت کرده و مناطق اطراف را آلوده کند. تیم زمانویک رئیس شرکت Jet Yard (شرکتی که قطعات هواپیما را بازیافت و جداسازی میکند)، میگوید: «ما تمام قطعات کاربردی و خوب هواپیما را برداشته و سپس آن را خرد میکنیم». این شرکت هرساله حدود ۱۲ هواپیما را بازیافت میکند.
بعضی از قطعات، مانند موتور، ارابه فرود و شیشه جلو پنجره، میتوانند خانههای جدیدی را در هواپیماهای دیگر پس از بازرسی، تمیزکردن و ارسال برای تعمیرات پیدا کنند.
در موارد دیگر، کابین خلبان میتواند به یک شبیهساز پرواز برای آموزش خلبانان تبدیل شود، یا بدنه مورد مطالعه قرار گیرد تا تولیدکنندگان هواپیما بتوانند نسلهای آینده هواپیما را بهبود ببخشند. بخشهایی از هواپیما حتی به فیلمسازان نیز فروختهشده، به طوریکه آنها میتوانند در فیلمها یا برای عکاسی مورد استفاده قرار بگیرند. باقی قطعات نیز به موزه رفته، تبدیل به مبلمان شده و یا دیگر سرنوشتهایی از این قبیل را تجربه کردهاند.
مراحل بازیافت هواپیما
برای قطعاتی که قابل استفاده مجدد نیستند، باید آلومینیوم، تیتانیوم، سیم مسی و سایر مواد را از هم جدا کنند. در نهایت، اتاق خالی هواپیما خرد شده و به فلز اوراق تبدیل میشود. بازیافت هواپیما در این مرحله، قطعه اوراق را به بخشهای کوچک تبدیل کرده و آن را در فلزهای مختلف دستهبندی میکند.
البته همه بخشهای درونی هواپیما را نمیتوان بازیافت کرد. حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد وزن هواپیما میتواند بازیافت شود (هدف زمانویک این است که این درصد به ۹۵ برسد).
اما بعضی از مواد به سختی خرد شده یا ارزش پول کمتری دارند. در حال حاضر، عایقها، موکت، بالشهای صندلی، کفپوش و قطعههای دیوار یا سقف، بیشتر به محل دفن زباله فرستاده می شوند. زمانویک میگوید: «واقعاً ارزش آن را ندارد که این همه نیروی کار برای این قطعات گذاشته شود».
موضوع دیگری که در این زمینه مطرح است این است که هواپیماها واقعاً با ذهنیت بازیافت طراحی نشدهاند. بازیافت هواپیما آخرین اولویت تولیدکنندگان است؛ آنها وسیلهای میخواهند که بتواند پرواز کند، امن باشد و برای مدتی طولانی کار کند.
از آنجایی که تعداد افرادی که میخواهند پرواز کنند هر ساله زیاد میشود، هواپیماهای بیشتری هم به ناوگانها وارد شده و به مرور از کار افتاده میشوند. امروزه، روند رو به رشد زیادی در هواپیماهایی موجود است که باید از رده خارج شده و جایگزین شوند. امسال حدود ۵۰۰هواپیما در دنیا از رده خارج خواهند شد و تا سال ۲۰۳۰ این شماره به حدود ۲ هزار هواپیما در سال میرسد.
هواپیماهای از ردهخارج
مهندسان رفتهرفته امیدوارند تا بتوانند کاری کنند که ۱۰۰ درصد هر هواپیمایی قابل بازیافت شود. در حال حاضر هنوز هم یادگیری در مورد بازیافت هواپیما ادامه دارد و این تکنولوژی در همه جای دنیا موجود نیست.
هر یک از این ماشینهای بزرگ و فوقالعاده پیچیده، با هم متفاوت هستند و هیچکس نیست که بتواند ادعا کند که همه هواپیماها را به خوبی میشناسد. کاری که باید صورت بگیرد، تحقیق و آزمایش بیشتر روی بازیافت و همچنین ساخت هواپیماهایی است که در آینده بتوانند پس از زمانی که از کار افتادند، به طور کامل بازیافت شوند.
|