|
پس از سفر جوزپ بورل به تهران امیدها برای مذاکرات هسته‌ای ایران برای رفع تحریم‌ها و احیاء قرارداد برجام پس از یک وقفه نه‌چندان کوتاه دوباره از سر گرفته شد اما این بار نه در وین بلکه در همسایگی ایران و در یکی از کشورهای نزدیک به جمهوری اسلامی ایران یعنی قطر، انجام گرفت.
البته این مذاکرات تنها از نظر محل انجام و فرم و محتوا با مذاکرات دور قبل تفاوت داشت اما در پایان نتیجه متفاوتی با مذاکرات قبلی نداشته و باز هم بدون نتیجه پایان یافت.
شیخ تمیم بن حمدآل ثانی، امیر قطر در جریان سفر اخیر خود به تهران پیشنهاد کرد که مذاکرات ایران و اتحادیه اروپا برای شکستن بن‌بست مذاکرات در دوحه از سر گرفته شود که ایران نیز از این پیشنهاد استقبال کرد.
امیر قطر انتظار داشت تا قبل از سفر قریب‌الوقوع جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا به عربستان شرایطی فراهم شود تا تنش‌ها بین ایران و آمریکا در حوزه موضوع هسته‌ای ایران به حداقل خود برسد.
البته برخی دیگر از تحلیلگران نیز اعتقاد دارند این اقدام قطر به دلیل میزبانی این کشور در جام جهانی امسال است و قطر قصد دارد تا با بهبود روابط طرفین بتواند امنیت را در منطقه به منظور میزبانی آماده کند.
مذاکرات 2 روز در دوحه جریان داشت اما مسائل به قوت خود باقی ماند. مسائلی که به نظر می‌رسد همان مسائل مطروح شده در وین باشد که شامل برداشتن تحریم‌ها، بازگشت امریکا به برجام، دریافت ضمانت از آمریکا برای خارج نشدن دوباره و حذف نام نهادهای نظامی کشورمان از فهرست تحریم‌ها است.
مذاکرات دوحه برای حل مسائل باقیمانده در حوزه تضمین‌ها و تحریم‌ها بود
یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل در تشریح شرایط کنونی ایران در مذاکرات برجام معتقد است: شرایط باید به نحوی پیش رود که دولت آمریکا نتواند مانند گذشته بدعهدی کند چرا که در گذشته وقتی برجام امضا شد، ما به تعهدات خود عمل کردیم اما دولت آمریکا به تعهدات خود عمل نکرد.
سید محمد مرندی افزود: برای اینکه دولت آمریکا نتواند در آینده به راحتی توافق احتمالی را زیر پا بگذارد، مذاکره‌کنندگان ما در این دور از مذاکرات، درباره تضمین‌ها، راستی‌آزمایی و برچیده شدن تحریم‌ها مذاکره کردند و امتیازات خوبی را به دست آوردند که این سبب استعفای 2 تن از اعضای تیم مذاکره‌کننده آمریکا شد ولی همچنان یکسری مسائل باقی مانده که اگر حل نشوند، می‌توانند اجرای برجام را برای ایران با چالش‌های جدی مواجه کنند.
وی ادامه داد: از وقتی که جنگ اوکراین آغاز شده است، شرایط غرب به مراتب سخت‌تر شده و آنها از نظر اقتصادی و سیاسی با چالش‌های جدی مواجه شده‌اند. به همین دلیل بود که هیأت اروپایی 2 بار به ایران آمد و جوزپ بورل در عمل با سفر اخیر خود اعتراف کرد که نیاز به توافق دارند و دلیل برگزاری مذاکرات دوحه، حل مسائل باقیمانده در حوزه تضمین‌ها و تحریم‌ها بود تا بتوانیم برجام را اجرا کنیم.
مرندی در خصوص ادعاهای مطرح شده از سوی مقامات اروپایی مبنی بر مطرح کردن خواسته‌های فرابرجامی توسط ایران، گفت: تمام خواسته‌های ایران تاکنون در چارچوب برجام بوده و این توافق با صراحت تأکید کرده است که باید روابط اقتصادی ایران عادی‌سازی شود و ایران در همان راستا مذاکره می‌کند. اروپایی‌ها به این موضوع آگاهند که خواسته‌های ایران منطقی است و خوب می‌دانند که مشکل آمریکا است وگرنه اگر به اراده آنها بود، توافق برسر برجام تاکنون امضا شده بود. واقعیت این است که آمریکایی‌ها سختگیرانه عمل می‌کنند و اروپایی‌ها نمی‌توانند اعتراضی به ایالات متحده داشته باشند.
مرندی با اشاره به مهلت‌های برجامی گفت: تاکنون چند بار طرف غربی برای برجام مهلت تعیین کرده است اما پس از زمان تعیین شده هیچ اتفاقی نیفتاد و این نوع ادبیات تنها برای فشار بیشتر به مردم ایران است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: اگر این تضمین نباشند، حتی با قبول برجام توسط آمریکا، بسیاری از افراد حاضر نمی‌شوند در ایران سرمایه‌گذاری کنند لذا هدف آمریکا این است که تضمین کافی ندهد تا هیچ سرمایه‌گذاری وارد ایران نشود.
وی افزود: تضمین‌های خواسته شده از سوی ایران مربوط به دولت بایدن و اختیارات دولت فعلی آمریکاست.
به مذاکرات امیدواریم
نماینده مردم نهاوند در مجلس شورای اسلامی نیز در مصاحبه خود با خبرنگار روزنامه همدان‌پیام، گفت: چناچه خواسته‌های ایران در مذاکرات برآورده شود ما نیز برجام را به رسمیت خواهیم شناخت.
علیرضا شهبازی ضمن ابراز امیدواری خود به مذاکرات گفت: همانطور که در جلسه اخیر شورای امنیت توسط کشورهای روسیه و چین مطرح شد، تحریم‌های انجام شده باید برداشته شود.
وی زیاده‌خواهی‌های آمریکا را عامل وضعیت فعلی مذاکرات دانست و افزود: نمی‌توان با انجام تحریم و حرکت‌های مزدورانه ما را مجبور به مذاکره و توافق کرد.
گفتنی است که در هفته آینده دور جدید مذاکرات هسته‌ای در وین از سرگرفته خواهد شد.
|
