رزن - کبری هنری لطیف- خبرنگار همدان پیام: دیدن منظره پرواز پرندگان بر فراز آسمان، آهوان و گوزن های چالاک در بیشه زارها و دویدن شیر و پلنگ به دنبال شکار به مانند تابلوی نقاشی مسحور کننده ای هر بیننده ای را به وجد می آورد.
آیا می توانید دنیا را بدون حیوانات و گیاهان تصور کنید؟
قطعا دنیای ترسناکی خواهد بود.اما شاید انسان ناخواسته به این سمت حرکت کرده است،با زیاده خواهی خانه حیوانات زیادی را خراب کرده و گونه های بیشماری را در معرض نابودی قرار داده است،به طوری که براساس آخرین آماری که نهاد بین المللی حفاظت از طبیعت منتشر کرده بیش از ۸هزار و ۴۰۰ گونه گیاهی و جانوری در دنیا به شدت در معرض خطر انقراض قرار دارند و نزدیک به ۳۰ هزار گونه یا در معرض خطر انقراض هستند یا آسیب پذیرند و ارزیابی می شود بسیاری از گونه های دیگر هم به زودی در سیر قهقرایی جمعیتی و انقراض قرار خواهند گرفت.
در این آمار بیش از ۴۰ درصد از دوزیستان ،۲۶ درصد از پستانداران، ۲۱درصد از خزندگان و ۱۳ درصد ازپرندگان جهان در معرض خطر انقراض قرار دارند.سازمان ملل پنجم ژوئن را برای افزایش آگاهی مردم در راستای نگهداری محیط زیست و تحریک سیاستمداران به گرفتن تصمیماتی برای رویارویی با تخریب محیط زیست و گونه های جانوری به عنوان روز جهانی محیط زیست نام گذاری کرده است.مسائل محیط زیستی در دهه های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است.
در همین راستا هر سال روزی به عنوان روز جهانی گونه های در معرض خطر انقراض تعیین می شود.هدف از تعیین این روز،ایجاد فرصتی برای بزرگداشت و ارتقای آگاهی های عمومی در خصوص گونه های گیاهی و جانوری جهان است.
امسال روز ۳۰ اردیبهشت روز جهانی گونه های در معرض خطر انقراض است.تخریب زیستگاه ها،تغییر کاربری اراضی،قاچاق حیات وحش،ورود گونه های مهاجم به زیست گاه های طبیعی،انوع آلودگی های طبیعی و تغییر اقلیم ۵ عامل اثر گذار هستند که صندوق جهانی حیات وحش از آن به عنوان عوامل تهدید حیات وحش نام می برد.
با توجه به تهدید های متنوعی که متوجه اکوسیستم های طبیعی کشور ماست و شرایطی که با آن مواجه هستیم بسیاری از گونه های جانوری و گیاهی ما در معرض خطر انقراض هستند.از آن جایی که اکوسیستم یک زنجیره به هم پیوسته است و همه اجزای آن در پیوستگی حیات وحش نقش دارند،بررسی وضعیت آن ها و مقابله با عوامل تهدید کننده آن ها از اهمیت بالایی برخوردار است.در این راستا همدان پیام مصاحبه ای با رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست همدان انجام داده است.
رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیلت وحش گفت:استان همدان از نظر شرایط اقلیمی شرایط خیلی خاص و متفاوتی نسبت به سایر استان های غرب کشور ندارد و مشابه سایر استان های غرب کشور با افزایش دما و کاهش منابع آبی سطحی مواجه هستیم که این مساله مشکلاتی را برای گونه های زیستی به وجود آورده است.جواد نوری اظهر گفت:بر اساس مطالعات درحال حاضر در استان همدان ۳۱۵ گونه جانوری شناسایی شده است و همچنان هم نیازبه مطالعات بیشتر جهت شناخت بیشتر آن ها وجود دارد.
وی افزود ۴گونه دوزیست،۴۵ گونه خزنده،۳۹ گونه ماهی،۱۹۳پرنده و ۳۴ گونه پستاندار وجود دارد که از این تعداد ۲۶ گونه در معرض خطر انقراض قرار دارند و ۵۵ گونه مورد حمایت و حفاظت قرار گرفته اند ومدیریت و بهره برداری از سایرگونه ها تحت قوانین خاص کشور است.
نوری اظهر گفت :اساسا عامل تخریب گونه های جانوری وحشی دوعامل شکار غیر مجاز و تخریب زیست گاه ها است.
وی افزود ۴ منطقه تحت مدیریت وجود دارد که شامل:پارک ملی،پناه گاه حیات وحش.اثر طبیعی ملی و منطقه حافظت شده می باشد.منطقه شکار ممنوع را داریم که شرایط خاص خود را از نظر پوشش گیاهی و منابع آبی دارند.
وی گفت:در سطح استان ۶ منطقه حفاظت شده با وسعتی حدود ۶۲ هزار هکتار وجود دارد و عمدتا ۱۳ منطقه شکار ممنوع با ۲۰۲وسعت هزار هکتار وجود دارد که تنها ۳ درصد از کل اراضی و منابع استان است در حالیکه استاندارد جهانی ۱۷ درصد و کشوری ۱۲ درصد است.
نوری اظهر گفت در حال حاضر در استان از بین ۴ منطقه تحت مدیریت تنها منطقه حفاظت شده وجود دارد وبه دلیل تراکم جمعیتی زیاد و جاده های مواصلاتی امکان گسترش این مناطق وجود نداشته است اما به دنبال اقداماتی برای گسترش این مناطق هستیم و این هدف وجود دارد که پناه گاه حیات وحش اضافه شود و در این راستا در حال جلب همکاری سایر دستگاه ها از جمله صنعت و معدن و منابع طبیعی هستیم.
وی در خصوص گونه های مهمی که در سطح استان وجود دارد به کل و بز،گونه گوسفند وحشی که جمعیت به نسبت خوبی دراستان هم دارد، گونه میش مرغ که در دشت اسدآباد اشاره کرد.این گونه در گذشته زیاد وجود داشته است اما کشاورزی مدرن به زیستگاه این پرنده آسیب وارد کرده است و این گونه را در معرض خطر انقراض قرار داده است.اگر بتوانیم زیستگاه این پرنده را احیا کنیم می توان شاهد بازگشت این گونه باشیم. به گفته نوری اظهر ۲۵ گونه پرنده مهاجر آبزی شناسایی است البته این میزان بیشتر هم می باشد.
غاز پیشانی سفید یکی از این گونه هاست که برنامه های ویژه ای برای مراقبت از آن و زیست گاهش داریم.
وی به تالاب آق گل در شهرستان ملایر،سد کلان ملایر.آبشینه همدان و سد نعمت آباد اسدآباد که از زیستگاه‌های مهم پرندگان در سطح استان هستند اشاره داشت.
