طبق مصوبات کمیسیون ماده۵، ارم منطقه «فریز» دربلند مرتبه سازی است

یک شهـر و یک بلـوار

 شهرها به خاطرات زنده‌اند. اجزاء و اندام‌ها در شهرها هر کدام برای قشری از شهر واجد خاطره‌های عزیز و گرامی هستند. کوچه، محله، خیابان، مغازه و... هر کدام ما را به یاد موضوع شاد یا غمناکی می‌اندازند. هر چه باشد این‌ها خاطره است.

یکی از این موارد در شهر همدان «آخر آسفالت» است. البته در گذشته به این نام می‌شناختیم و اکنون به نام "بلوار ارم". هر شهروند همدانی اصیل نوعی خاطره با آن دارد. اصلاً یک همدان است و یک آخر آسفالت. زمانی رسم شده بود این بلوار را با مدرسان شریف مقایسه می‌کردند. آخر این مدرسان شریف دوای هر دردی بود، و الآن هم بلوار ارم چنین نقشی دارد، می‌خندد و می‌خنداند.

گریه می‌کند و می‌گریاند. راهپیمایی دارد. پیست موتورسواری است ولی می‌گویند ممنوع است. بعضی‌ها دوچرخه‌سواری می‌کنند. تک‌چرخ می‌زنند و حال می‌کنند. با حجاب و بی‌حجاب قدم می‌زنند و ورزش می‌کنند. به فصل پاییز و زمستان آتش‌بازی و گندله برف‌بازی و سرسره‌بازی می‌کنند. کورس می‌گذارند. چپ می‌کنند و کله ملغ می‌زنند، ولی باز می‌آیند. تصادف و واژگونی دارد ولی جوانان حال می‌کنند. مسابقه آدم‌برفی دارد. سربالایی بلوار دست گرفتن از سپر عقب اتوبوس‌ها آی کیف می‌دهد.

چغاله‌دزدی در بهار دارد، گردو تکانی دارد. فال گردو می‌فروشند. بلال و باقالی هم هست. گشت منکرات دارد، هیزم‌فروشی و آتش‌بازی دارد. تازه تعقیب و گریز هم دارد. محل هنرنمایی جوانان برای جذب جنس مخالف هم است. کلی مراسم مهمانی بازی با میهمانان تهرانی در پیاده‌رو آن برگزار می‌شود. برای مهمانان قیافه می‌گیریم که ما بلوار داریم شما چی دارید؟ سیگار و قلیان و... که فراوان دارد.

این بلوار با این کمالات را بهتر بشناسیم: دارای 2500 متر طول و با شیب متوسط 2.8% می‌باشد. یعنی اول تا آخر آن هفتاد متر اختلاف ارتفاع دارد. دارای مالکیت عمومی، دولتی و شخصی در هر دو طرف و دسترسی‌های مشخص و تعریف‌شده‌ای دارد که هم‌اکنون نیز کفاف ترافیک معمولی را نمی‌دهد. ساختمان‌های قدیمی دارد، ساختمان جدید و در حال ساخت دارد. کاربری‌های با تقاضای بالای سفر همچون هتل‌های موجود، تالار قرآن، پادگان‌ها، مدارس تیزهوشان و مجموعه ورزشی، منطقه خودساخته آزادگان و... را دارد. همه این‌ها نفسش را گرفته‌اند و عنقریب است که خفه شود. رهایش کنید.

جناح جنوبی آن ابتدا خارج از محدوده شهر و دوم اینکه در حوزه باغات است، سوم در پهنه وسیع بصری الوند و قلل آن قرار گرفته است و هر نوع ساخت‌وساز دید آن را به الوند کور می‌کند و چهارم آنکه بر اساس مطالعات اینجانب در سال 90-1389 که به تصویب کمیسیون ماده 5 رسیده است و بعضی از عکس‌ها و مدارک آن ضمیمه می‌باشد و همچنین بر اساس مطالعات دامنه شمالی الوند که مصوبه شورای برنامه‌ریزی را داشته و توسط دکتر محمدیان منصور انجام شده است که نقشه و ضوابط منطقه ارم نیز ضمیمه می‌باشد این منطقه را از نظر ساخت‌وساز به خصوص بلندمرتبه به‌طور کامل غیرقابل‌قبول و در اصطلاح «فریز» است و پنجم اینکه ساخت هر بنا فراتر از حدود دو طبقه در منطقه در ایجاد مناطق کم‌فشار و پرفشار در نقاطی از شهر مؤثر است و الگوی طبیعی حرکت باد و رفع آلودگی‌های محیطی را مختل می‌کند و ششم آنکه یاد موضوعی به شرح زیر افتادم:

در حدود سال‌های 88 الی 91 فردی متقاضی احداث یک هتل در جناح شمالی این بلوار با مساحت عرصه باغی با حدود 2000 مترمربع مساحت بود که تقاضای آن صدور مجوز احداث یک هتل با ارتفاع 58 متر بود. موضوع در کمیته فنی (کار) کمیسیون ماده 5 مطرح و کارشناسان متبحر و کارآزموده آن هر کدام از منظر تخصصی خود پرسش هایی را داشتند. بماند متقاضی که ظاهراً صاحب یک آژانس املاک بود، بهانه سرمایه‌گذاری ولیعهد قطر را روی این پروژه مطرح می‌کرد.

 من هم علی‌رغم دانش بسیار کم خود از مسئول سازمان سرمایه‌گذاری شهرداری که در آن زمان تمایل به ایجاد این پروژه داشت پرسش کردم آیا این پروژه پیوست ترافیکی دارد؟ فرمودند: بله و مجدداً پرسش کردم این پیوست چه الگو و پیشنهادی دارد؟ فرمود ایجاد یک روگذر یا زیرگذر با شکل U که باعث انتقال ترافیک به انتهای بلوار نشود. عرض کردم برآورد ریالی پروژه چقدر است، فرمود حدود یازده میلیارد تومان و عرض کردم که درآمد حاصل از پروژه برای شهردار چقدر است که فرمودند حدود 5 میلیارد تومان بابت هزینه‌های اخذ پروانه است. البته در آن زمان بابت پروانه وجه دریافت می‌شد که الآن ظاهراً آن هم اخذ نمی‌شود. بگذریم، آن پروژه به صدها دلیل مورد تأیید قرار نگرفت.

در روزهای اخیر اخبار در گوشی و آشکارا، مبین آن است که قرار است به یک هتل برای ساخت در یک زمین با کاربری غیرگردشگری مجوز داده شود. از منظرهای مختلف به این موضوع می‌بایست توجه شود:

1. در همدان ما هتل‌دار و هتل‌داری به معنی واقعی کلمه نداریم و تقریباً تمامی هتل‌ها، رستوران‌هایی با تعدادی سالن بزرگ است که چند تا اتاق هم دارند. ساخت هتل برابر مقررات میراث فرهنگی و گردشگری با آنچه در حال حاضر وجود دارد، بسیار متفاوت است.

2. با توجه به نوع و دهک‌بندی مسافران ورودی به شهر همدان، ساخت هتل 5 ستاره واقعی (نه کاذب و با ستاره‌های حلبی) و برابر استانداردها و مقررات کشوری مقرون‌به‌صرفه برای سرمایه‌گذاران نمی‌باشد و آن‌ها با توسعه سالن‌های غذاخوری فراوان و مراسم سعی در پوشش‌دهی و تغییر کاربری تحت عنوان 5 ستاره را دارند.

3. جهت تغییر کاربری فارغ از مباحث کالبدی همچون تعداد طبقات، تراکم و سطح اشغال یک موافقت اولیه بدون حواشی و اضافات از باغ یا کشاورزی به گردشگری لازم است. پس از تأیید تغییر کاربری در مراجع ذی‌صلاح همچون کارگروه و شورای برنامه‌ریزی و دبیرخانه شورای عالی در تهران مجدداً می‌بایست پرونده مطرح و ضوابط حاکم بر کاربری جدید به تصویب برسد. اگر غیر از این انجام شود به‌طور قطع اشکال حقوقی دارد. زیرا تغییر کاربری یک موضوع بدون قید و شرط می‌باشد و ضوابط و مقررات قیودی است که در حیطه تغییر کاربری نمی‌باشد. صرفاً تغییر کاربری از باغ یا زراعی به گردشگری و اقامتی، توریستی نیازمند یک بند مجزا در صورت‌جلسات می‌باشد. پس از این تأیید در مراجع مجدد می‌بایست برای ضوابط اقدام کرد. اگر شورای عالی مخالف ضوابط باشد چون در یک بند همه موارد نوشته شده است مخالفت با ضوابط شامل تغییر کاربری نیز می‌شود.

4. برای هر تغییر کاربری علاوه بر انواع پیوست‌ها که به آن‌ها اشاره می‌شود گزارش توجیهی و کامل از اسناد بالادستی و دلایل رد یا مخالفت با اسناد بالادستی باید صراحتاً ارائه گردد. تصویب‌کننده تغییر کاربری بدون توجه به اسناد فرادستی هرچند از منظر اجرایی صاحب صلاحیت باشد از منظر فنی مقصر است. در این خصوص معمولاً استعلام از مشاور تهیه‌کننده آخرین سند بالادستی ضروری است. (حداقل پیوست‌های موردنیاز برای انجام چنین موضوعی به شرح ذیل می‌باشد: ترافیک / زیست‌محیطی / پایداری / تأسیسات زیربنایی / دید و منظر/ فرهنگی و اجتماعی/ اقتصادی/ تکنولوژی/ هویت و تاریخ / و ......)

5. با فرض صحت روش گردش کار اداری تغییر کاربری و موافقت مراجع در پایتخت، می‌بایست درخواست‌های متقاضی با ضوابط موجود و طرح‌های فرادستی انطباق و مغایرت یا عدم مغایرت و سپس اظهار نظر فنی صراحتاً انجام گیرد. هرچند نظر کمیته فنی کارگروه زیربنایی جنبه مشورتی دارد لیکن از منظر حقوقی برابر نظریه کارشناسی فنی قابل استناد است و مدیران مستنکف از نظریه فنی می‌بایست دلایل قانع کننده داشته باشند .

6-در ملاقاتی که با سرمایه‌گذار داشتم به ایشان اعلام کردم که مناسب ترین روش در شرایط اجتماعی و فرهنگی فعلی و آتی  برای سرمایه‌گذاری در امر گردشگری 1- احترام به محیط زیست 2- احترام به فرهنگ تاریخ و تمدن  3- احترام به افکار عمومی 4-......... واجب و ضروری است. لذا بر این اساس اینجانب سرمایه‌گذاری در حوزه بومگردی، ابنیه سنتی و گردشگری اجتماعی و فرهنگی را مطلوب ترین می‌دانم .لکن در ظاهر مقبول نشده است.

7- بر اساس شنیده‌ها کمیته فنی کارگروه زیربنایی در جلسه هفدهم مرداد ماه امسال خود، پس از استماع در خواست‌های متقاضی موارد زیر را برای رسیدگی اعلام کرده است که در ظاهر اقدام مناسبی انجام نگرفته است. 1- اخذ استعلام ارتفاعی از پادگان انصارالحسین(ع) 2- مطالعه سایه‌اندازی و مشرفیت بر باغات،3- توجه به عقب نشینی و رعایت پیش فضا 4-هماهنگی ارتفاعی با هتل کتیبه و سایر بناها،5- اخذ تأییدیه شورای عالی ترافیک. هر چند به موارد بیشتری باید پرداخته میشد از جمله اسناد فرادستی که فراموش شده است .

8- از طرفی در جلسه‌ای که از رسمی یا مشورتی بودن آن مطلع نیستم که در مورخه بیست و نهم آذرماه امسال تشکیل شده است یازده خواسته ترافیکی و عالمانه از متقاضی درخواست شده است که از انجام آن توسط مشاور ذیصلاح و ارائه آن به شورای ترافیک، مطالعه و از صحت سنجی آن بی خبرم (به لحاظ طولانی بودن از ذکر جزئیات  11معذورم)

9- بر اساس آنچه تاکنون عرض شد و مطلع هستم این موضوع تاکنون در کارگروه زیربنایی و سپس شورای برنامه ریزی مطرح نشده است و همچنین تأییدیه نهایی این مورد  نیازمند ارسال به تهران واخذ تأییدیه نهایی میباشد .

10-از آنجا که طرح جامع علی‌رغم زیر و زبرهایی که تاکنون داشته است و بر اساس نامه دبیرخانه شورای عالی مصوب و پس از انجام اصلاحات درخواستی از طرف آن شورا در نقشه‌ها می‌بایست ابلاغ شود، اخذ استعلام از مشاور طرح جامع و توجه به کاربری های ایجاد شده در حریم و تغییرات آن الزامی است .

11-تجربه بیش از 40 ساله اینجانب این است که ساخت هتل و رستوران و سالن های برگزاری مراسم و سمینارها به علاوه نمایندگی از برندهای معتبر که از الزامات یک هتل 5 ستاره است تقاضای فراوان سفر ایجاد خواهد کرد و ترافیک بلوار ارم قفل و شهرداری می‌بایست میلیاردها تومان خرج ساخت ابنیه ترافیکی نماید .

12- بلوار ارم مسیر جایگزین دسترسی به 3 بیمارستان مهم و حیاتی شهر (بهشتی ، فرشچیان و بوعلی) در زمان بحران و ترافیک خیابان شهید فهمیده است. لذا حساسیت موضوع صد چندان است.

13- شنیده می‌شود که 5 متقاضی احداث هتل، منتظر تصمیم نهایی در خصوص این هتل می‌باشند که در صورت موافقت ، آنها نیز تقاضاهای خود را مطرح میکنند. در صورت موافقت با ساخت هتل‌های متقاضیان جدید ،مشکلات، هزاران برابر در غیر این‌صورت مباحث دیگرحقوقی مطرح خواهد شد.

14- رسم طرح موضوعات اینچنینی، ارائه تمامی پیوست‌ها و گزارش های توجیهی به کمیته فنی است که در ظاهر چنین اقدامی انجام نگرفته است و در برخی نقشه‌های معماری که حتی ممکن است متناقض باشند،  ارائه شده است .

15- در صورتی که در موضوعی مهم همچون این مسئله مدیران صلاح بدانند، می‌توانند موضوع را در جلسه نخبگانی مطرح و یا انتشار گزارشات برای افکار تنویرعمومی را  مطرح و مورد تأیید قرار می‌دهند.

16- در روزهای اخیر دو تن از مدیران محترم استان مصاحبه‌ای به‌طور مجزا انجام داده‌اند که به نظر می‌رسد از منظر خود موضوع را فیصله یافته تلقی کرده‌ و منتظر دریافت سایر استعلام‌ها می‌باشند. در این خصوص موارد زیر به عرض می‌رسد.
 دریافت پاسخ استعلام از یک یا دو سازمان دلیل بر تأیید نهایی نیست.
 تا دریافت تأیید نهایی از شورای عالی راه زیادی مانده است.

 تأییدیه موضوع در افکار عمومی مهمترین مطلب است.

 مرز بین سرمایه‌گذاری «برد-برد» در شهر و «باخت- برد» بسیار باریک است و عمر مدیریت کوتاه است . لذا اندکی تأمل لازم است .

17- در نهایت امیدوارم در این مقوله ابتدا مشورت‌های لازم در زمینه نوع سرمایه‌گذاری از طرف مقامات اقتصادی استان به متقاضی داده شود و دوم اینکه موضوع بگونه ای ختم به خیر شود تا تنش‌های اجتماعی حاصل از این خبر کاهش یا خاموش گردد، در غیر این صورت نخستین تصمیم استاندار محترم در این زمینه به‌طور قطع تصمیم مناسبی نبوده است.