در فضای پویای گردشگری ایران، کمتر رویدادی را می‌توان یافت که مانند نمایشگاه بین‌المللی گردشگری سلامت در همدان، به این وسعت و عمق، ابعاد مختلف توسعه ملی را در قالب یک رخداد تلفیق کند. در حالی‌که تنها 2 روز تا آغاز این رویداد بزرگ باقی‌مانده، همدان آماده می‌شود تا با میزبانی از مجموعه‌ای بی‌نظیر از فعالان گردشگری، سلامت، صنایع‌دستی و نمایندگان بین‌المللی، در جایگاه یکی از اصلی‌ترین قطب‌های گردشگری غرب ایران بدرخشد.
این نمایشگاه که از ۲۱ تا ۲۴ خرداد ۱۴۰۴ در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی همدان برگزار می‌شود، تنها یک گردهمایی تخصصی در حوزه توریسم درمانی نیست؛ بلکه در عمل به میدان تلاقی ظرفیت‌های فرهنگی، هنری و اقتصادی ایران تبدیل شده است.
همدان؛ از شهر کهن تا بستر نوآوری در گردشگری سلامت
همدان با تاریخ کهنی که از هزاران سال پیش تا امروز امتداد یافته، همواره جایگاه ویژه‌ای در حافظه تاریخی ایران داشته است. اما امروز، این شهر تاریخی در حال ایفای نقشی کاملا نوین در عرصه گردشگری مدرن است؛ نقشی که فراتر از ارائه جاذبه‌های تاریخی صرف است و به تعاملات علمی، فرهنگی و اقتصادی با رویکردی آینده‌نگرانه نیز می‌پردازد.
نمایشگاه گردشگری سلامت، با بهره‌گیری از زیرساخت‌های درمانی پیشرفته، ظرفیت‌های بومی فرهنگی و شبکه گسترده هنرمندان صنایع‌دستی، مدلی کارآمد از «گردشگری یکپارچه» را عرضه می‌کند؛ مدلی که همزمان مخاطبان متنوع داخلی و خارجی را هدف قرار داده و می‌کوشد از دل میراث کهن، دستاوردهای نوآورانه بیافریند.
حضور صنایع‌دستی؛ بازتاب هویت ملی در بستری بین‌المللی
در کنار بخش سلامت، یکی از شاخص‌ترین و الهام‌بخش‌ترین محورهای نمایشگاه، حضور پررنگ ۱۵ شهر و روستای جهانی صنایع‌دستی ایران است. این حضور تنها به نمایش محصولات هنری محدود نمی‌شود، بلکه حامل لایه‌های عمیقی از هویت فرهنگی، زیبایی‌شناسی قومی و دانش بومی است.
هنرمندانی از نقاط مختلف کشور که در یونسکو به‌عنوان نمایندگان میراث ناملموس ایران به ثبت رسیده‌اند، به همدان می‌آیند تا با نمایش مهارت‌های سنتی خود از جمله سفال‌گری، نساجی سنتی، منبت، گلیم‌بافی، کپوبافی، ملیله‌کاری و سنگ‌تراشی، جهان را با اصالت هنری ایران آشنا سازند.
این رویداد، بستری بی‌نظیر برای معرفی و فروش آثار ارزشمند صنایع‌دستی به گردشگران سلامت خارجی نیز هست. بیمارانی که برای درمان به ایران می‌آیند، اکنون در کنار خدمات پزشکی، می‌توانند با تاریخ، زیبایی و هنر ایرانی نیز ارتباط برقرار کنند؛ تجربه‌ای که در تقویت دیپلماسی فرهنگی بسیار مؤثر است.
تعامل سلامت و هنر؛ الگویی تازه برای توسعه گردشگری پایدار
صنایع‌دستی در ایران صرفا یادگاری از گذشته نیست، بلکه یک ظرفیت زنده و پویای اقتصادی-اجتماعی است. امروزه، نگاه به صنایع‌دستی به‌عنوان ابزاری برای اشتغالزایی، توسعه اقتصاد محلی، تقویت هویت فرهنگی و حتی صادرات غیرنفتی، به‌طور جدی در دستور کار قرار دارد.
وقتی این حوزه با گردشگری سلامت که خود یکی از پردرآمدترین شاخه‌های صنعت گردشگری در جهان است پیوند می‌خورد، شاهد تولد الگویی تازه برای توسعه گردشگری پایدار خواهیم بود؛ الگویی که نه فقط به درآمدزایی از بیماران خارجی و خدمات درمانی می‌اندیشد، بلکه بر حفظ، ترویج و بهره‌برداری فرهنگی نیز تأکید دارد.
نمایشگاه امسال، چنین تعریفی را عینیت می‌بخشد؛ از یک سو بیماران و گردشگران سلامت از کشورهای عضو اکو با خدمات پزشکی مدرن آشنا می‌شوند و از سوی دیگر، با سبک زندگی ایرانی، هنرهای سنتی و نقش تاریخی ایران در سلامت جامع انسان، مواجه خواهند شد.
بُعد بین‌المللی: فرصت‌های تعامل منطقه‌ای و تقویت برند ملی
نکته کلیدی دیگر، همزمانی نمایشگاه با سومین کنفوبیشن گردشگری سلامت کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو) است. این همزمانی به‌صورت استراتژیک انتخاب شده تا همدان به محل گفت‌وگوی مؤثر میان کشورهای منطقه تبدیل شود. چنین بستری، امکان‌پذیری انعقاد تفاهم‌نامه‌های همکاری، جذب سرمایه‌گذاری، توسعه بازارهای هدف و ارتقای تصویر برند ملی ایران در عرصه بین‌المللی را تقویت می‌کند.
از این منظر، رویداد پیش‌رو، نه‌تنها یک نمایشگاه تخصصی، بلکه ابزار دیپلماسی منطقه‌ای و فرهنگی ایران است. وقتی هنرمندان روستایی با هیأت‌های خارجی از آسیای مرکزی، قفقاز، خاورمیانه و اروپا گفت‌وگو می‌کنند، سطحی از تبادل فرهنگی رقم می‌خورد که در هیچ قرارداد رسمی دولتی نمی‌توان مشابه آن را یافت.
رویدادی مقطعی یا پایه‌گذار یک مسیر؟
در نهایت، پرسشی که باید پرسیده شود آن است که آیا نمایشگاه گردشگری سلامت در همدان، تنها رویدادی فصلی و نمایشی است؟ یا می‌تواند به‌عنوان یک الگوی پایدار توسعه منطقه‌ای در کشور نهادینه شود؟
پاسخ به این پرسش، به کیفیت اجرای رویداد، تداوم آن در سال‌های آینده و چگونگی بهره‌برداری نهادهای متولی از نتایج آن وابسته است. اگر این نمایشگاه بتواند به ایجاد زنجیره‌ای از همکاری‌های پایدار میان حوزه سلامت، گردشگری و صنایع‌دستی منجر شود، قطعا همدان و ایران را یک گام به‌سوی تبدیل‌شدن به قطب منطقه‌ای گردشگری تلفیقی نزدیک‌تر خواهد کرد.
همدان، تلاقی اصالت و نوآوری
در روزهایی که شمارش معکوس برای آغاز این نمایشگاه بزرگ آغاز شده، همدان نه‌فقط میزبان یک رویداد، بلکه میزبان چشم‌اندازی نو از آینده است. آینده‌ای که در آن، ایران می‌تواند با تکیه بر فرهنگ، سلامت، هنر و دانش بومی، به الگویی الهام‌بخش برای توسعه انسانی و پایدار در منطقه تبدیل شود. نمایشگاه گردشگری سلامت همدان، روایتی از همین چشم‌انداز است.
