همدان را برخی بیش از ۷ هزار سال و برخی بیش از ۳ هزار سال دارای تمدن و تاریخ میدانند. فارغ از این اختلاف، آنچه همه بر آن باور دارند تاریخی بودن همدان و تداوم زندگی در آن است. در واقع همواره جماعتی در همدان زندگی کرده و تشکیل جامعه دادهاند تا این سرزمین به مردمان کنونی آن رسیده است.
اما برخلاف گذشتگان که تمام همت خود را بر پایداری شایسته از این امانت و تحویل بهتر آن به نسل بعد داشتهاند، به نظر میرسد قرار است همدان پس از ما تمام شود و دیگر همدانی نباشد که مردمی در آن زندگی کنند. شاید این سخن در مرحله اول اندکی واقعی جلوه نکند اما شاخصها و ارزیابیها، درستی آن و احتمال صحت آن را افزایش میدهد.
هفته گذشته مدیرکل حفاظت محیط زیست استان همدان در نشست کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی همدان برای بررسی مسائل محیط زیستی شهر همدان حضور یافت. خبری که منتشر شده حکایت از این دارد که این مدیر توانسته خیلی زود درد همدان را شناسایی و دغدغههای لازم را در حوزه کاری خود به مردم و مسئولان منتقل کند.
احمدی گفته؛ همدان مهد تاریخ و تمدن کشور است و باید شأن این شهر را بالا نگه داریم و آن را همانطور که شایسته است نشان دهیم. وی به درستی تأکید کرده که اگر مسائل فرهنگی، آموزشی و زیرساختی حل نشود؛ سایر مسائل و مشکلات رفع نخواهد شد.
احمدی در این نشست درباره فرهنگسازی، آموزش، مبلمان شهری، حفظ باغات و رودخانهها، وظایف شهرداری در قبال محیط زیست و... هم سخن گفته است. اما نکته قابلتأمل سخنان وی را میتوان این بخش از سخنان او دانست که عنوان کرده؛ بر اساس قانون، مدیریت پسماند شهر به عهده شهرداری است و شهرداری همدان میبایست از سال ۱۳۹۲، پسماند را بهصورت تفکیکشده جمعآوری میکرد که این امر با گذشت ۱۲ سال، هنوز بهصورت صد درصدی اجرا نشده است. مسأله تفکیک از مبدأ در شهر همدان باید جدی گرفته شود. زیبنده شهر تمدن و با فرهنگ همدان نیست که پسماندها را دفن کند، لذا بر اساس قوانین موجود، تفکیک از مبدأ و توسعه آموزشها و فرهنگسازی، مدیریت اصولی پسماند، تولید انرژی از پسماند و بازیافت، مسیری است که باید با سرعت بیشتری در همدان طی شود.
البته درباره مدیریت نادرست پسماند، در هفته گذشته رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز گفته است؛ ۹۳ درصد پسماند شهری تولیدی در کشور بهصورت غیربهداشتی و تلنباری در زمین دفع میشود و میزان دفع زباله در کشور ۶۸.۲ درصد است در حالی که متوسط جهانی ۳۶.۶ درصد است. این آمار و بهویژه سستی در اجرای قوانین مرتبط با پسماند و دوری از دفن زباله که خود آسیبهای بسیاری از جمله آلودگی آبهای زیرزمینی و آلودگی هوا را به دنبال دارد، نیازمند توجه جدی است.
در استان همدان لازم است این موضوع بهتر و با دقت بیشتری مدیریت شود، انتقال پسماند برخی شهرها به شهرهای دیگر یا سوزاندن زبالهها و... راهکارهای مناسبی برای مدیریت پسماند نیست. در کنار این بیتوجهی به تفکیک از مبدأ موجب تشدید فعالیت زبالهگردان در استان همدان شده که مسائل اجتماعی و حتی در مواردی امنیتی میتواند به دنبال داشته باشد.
شاید برخی استانها در مدیریت پسماند شرایط بدتری داشته باشند اما آنها تاریخ همدان و سابقه تمدنی آن را ندارند. با توجه به این سابقه بهتر است بیش از این به تاریخ همدان ظلم نشود و با اجرای وظایف قانونی در مدیریت پسماند هم درآمد پایداری برای شهرداریها فراهم شود هم تداوم زندگی در همدان تمیز، پاک و سبز تضمین شود.