تخریب یکی پس از دیگری خانه‌های تاریخی فصل جدیدی را در شورای ششم و شهرداری همدان باز کرده است.
کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، ورزشی و گردشگری شورای شهر همدان از هفته‌های قبل اقدام به برگزاری جلسات متعدد با حضور اعضای کمیته گردشگری مرکز مطالعات کرد.
رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، ورزشی و گردشگری شورای شهر همدان در این زمینه گفت: با توجه به حساسیت حفظ ابنیه واجد ارزش میراث با کمیته‌ای از متخصصان حوزه شهری و گردشگری خانه‌هایی که ارزش نگهداری دارند را شناسایی می‌کنیم و زمینه معرفی این خانه‌ها را با هدف خرید این ابنیه اگر امکانش باشد و یا جذب سرمایه‌گذار را در جلسات آتی فراهم خواهیم کرد.
حجت‌الاسلام ناصر صفری‌افلاکی افزود: همدان با داشتن انبوه آثار تاریخی علاوه بر ظرفیت بالقوه در حوزه گردشگری قابلیت توسعه گردشگری را دارد. وی گفت: حفظ بناهای تاریخی و ممانعت از آسیب رسیدن به آنها وظیفه خطیری بر دوش ما است. خانه‌های قدیمی و تاریخی یکی از مهمترین میراث‌های فرهنگی، معماری و تاریخ شهری است که نگهداشت و مرمت آنها به لحاظ چندی شاخصه مهم از اهمیت فراوان برخوردار است.
برخی از خانه‌ها به دلیل شیوه معماری و طرح و نگاره‌های به کار رفته در آن که سبک معماری و خانه‌سازی یک دوره تاریخی را به خوبی نشان می‌دهند مورد توجه هستند و
برخی دیگر از خانه‌ها به دلیل سکونت شخصیتی مؤثر که در تاریخ فرهنگی، سیاسی، اجتماعی یک کشور نقش مهمی ایفا کرده است حفظ می‌شود و در آن وسایل شخصی، یادداشت‌ها، عکس‌ها و تصاویر و دیگر یادمان‌های تاریخی صاحب خانه به پاسداشت تلاش‌های وی نگهداری می‌شوند.
صفری‌افلاکی بیان کرد: با این وجود، اما شیوه توجه به خانه‌های قدیمی و تاریخی همیشه یکی از بحث برانگیزترین مقوله‌ها بین دوستداران میراث تاریخی و مسئولان دولتی و گردشگری بوده است.
وی توسعه گردشگری را یکی از اولویت‌ها و رویکردهای اساسی کمیسیون فرهنگی شورای شهر همدان برشمرد و گفت: برای رفع موانع و مشکلات این حوزه پیگیری‌های لازم انجام می‌شود.
رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، ورزشی و گردشگری شورای شهر همدان با اشاره به اینکه کمیته گردشگری مرکز مطالعات و پژوهش‌های شورای شهر همدان یک مجموعه تخصصی است که در این حوزه کمک می‌کند، افزود: برای حفظ آثار تاریخی و گردشگری همدان عزم ملی نیاز است.
این عضو شورا بر ضرورت تشکیل ستاد حفظ آثار گردشگری و تاریخی تأکید کرد و گفت: معتقدم در این زمینه تمامی دستگاه‌های اجرایی مرتبط باید همراه باشند و یک کار ستادی شکل بگیرد. در این دوره از فعالیت‌های کمیسیون فرهنگی گردشگری شورا تشکیل جلسات فوری و بررسی و شناسایی ابنیه واجد ارزش تاریخی از اولویت‌ها خواهد بود.
هرگز نمی‌خواهیم دوباره شاهد تخریب یک خانه قدیمی و تاریخی باشیم.
هویتی که نادیده گرفته می‌شود محله‌های قدیمی همدان توجه می‌خواهند
■ شناسایی ۳۳۰ خانه واجد ارزش
در حالی همدان به عنوان شهر پایلوت احیای محله‌های قدیمی انتخاب شده که تخریب بناهای واجد ارزش و ساخت آپارتمان‌ها در بافت قدیمی ادامه دارد و خبری از تلاش برای باززنده‌سازی محله‌ها نیست.
طی دهه‌ها و سال‌های اخیر با رشد شهرسازی مدرن سبک زندگی مردم نیز تغییرات جدی داشته و محله و کارکردهای آن به‌خصوص در شهر همدان تقریباً یا از بین رفته و یا بسیار کمرنگ شده است.
همدان در گذشته‌های نه‌چندان دور دارای محله‌ها و آبادی‌های فراوانی بوده به‌طوری که در مجاورت بازار قدیمی همدان بیش از ۵۱ محله قدیمی وجود داشته که محله قاشق‌تراشان، جولان، محله حاجی، کبابیان، گلپا، چاپارخانه، صابونی‌ها، چوپان‌ها، سبدبافان، چرچره، نظربیگ نام برخی از محلات قدیمی همدان است. اما این محلات در سال‌های اخیر دستخوش تغییر و تحولاتی شده‌اند به‌طوری که با مراجعه به این محلات دیگر نمی‌توان حالت قدیمی را در آنها یافت. محله‌های قدیمی همدان در معرض نابودی
این ۵۱ محله و مرکز محله که روزگاری در شهر همدان وجود داشته به 2 صورت گرد و حالت دراز چمن یا همان کوی گرد و دایره‌ای طراحی و ساخته شده بود که این نوع ساختار نیز خود گویای هویت آن است. از محله‌هایی که در شهر همدان وجود داشته تنها محلۀ بنه بازار، محله بازار، محلۀ میدان میرعقیل، محلۀ کبابیان، محلۀ کولانج، محلۀ آقاجانی‌بیگ، محله کلپا، محلۀ امامزاده یحیی، محله حاجی و محله کبابیان و جولان کم‌وبیش به همان صورت سابق باقی‌مانده و تغییرات زیادی از نظر شکل در آنها دیده نمی‌شود و از مابقی فقط نامی باقی‌مانده است. اما در میان همین محلاتی که کم‌وبیش دست‌نخورده باقی‌مانده است ۳ محله تاریخی حاجی، کلپا و کبابیان حال و روز بهتری دارند تا آنجا که احیا و باززنده‌سازی این محلات در دستور کار بود، اما اقدامات با واقعیت‌های مورد انتظار فاصله دارد.
پرداختن به این موضوع از آنجایی مهم است که اخیراً شاهد ساخت‌وسازها و آپارتمان‌های بلندمرتبه در محله‌های قدیمی همدان هستیم به‌طوری که این آپارتمان‌ها بر خانه‌های قدیمی احاطه دارند و به نوعی بافت محله را خدشه‌دار کرده‌اند.
گذشته از این در یکی 2 سال اخیر و پس از آنکه محله کبابیان همدان با تخریب ۳خانه قدیمی مرکز توجه مردم و رسانه‌ها شد موضوع باززنده‌سازی محلات مجدد مورد تأکید قرار گرفت، اما آنچه مشهود است اینکه نه تنها خبری از باززنده‌سازی محلات نیست، بلکه هر روز خبری از تخریب خانه‌های واجد ارزش همدان به گوش می‌رسد.
متأسفانه حدود ۲۰۰ تا ۲۲۰ خانه واجد ارزش تاریخی در سال‌های گذشته و در سال‌های قبل از ۱۳۹۳ به خاطر سودجویی سرمایه‌گذاران تخریب و به آپارتمان تبدیل شده است، این درحالی است که می‌شد از این بافت مانند استان‌های یزد، کرمان و تبریز به عنوان بافت تاریخی بهره‌برداری کرد، اما متأسفانه در اثر بی‌توجهی مسئولان تخریب شده و از بین رفتند. ۳۳۰ خانه تاریخی واجد ارزش در همدان شناسایی شده که باید برای ثبت تاریخی آنها اقدام شود. در ۳ سال اخیر اتفاقات بدی در همدان رخ داد که نمونه آن تخریب ۳ خانه تاریخی در محله کبابیان، مدرسه ظفر و خانه شیری در همدان بود.
اگر این خانه‌ها ثبت تاریخی و ملی شده بودند به همین راحتی از بین نمی‌رفتند و از تخریب آنها جلوگیری می‌شد، تعلل و ضعف قانون موجب این اقدام شد و ورود نداشتن مدیران وقت که با بی‌تفاوتی از موضوع گذر کردند این سرانجام را برای محله کبابیان و چند خانه دیگر رقم زد.
در حال‌حاضر بانک کارگشایی همدان نیز از آثار تاریخی است که باید مرمت شود و این وظیفه میراث‌فرهنگی استان همدان است. باید برای تهیه بودجه ملی اقدام شود کما اینکه در زمینه بازآفرینی محلات قدیمی نیز راه‌وشهرسازی استان همدان بودجه در اختیار دارد که باید پای کار بیاید.
