■ مدیرعامل فرآوردههای لبنی استان: مردم میتوانند با اطمینان فرآوردههای لبنی را مصرف کنند
همدانپیام: از ابتدای این هفته که استفاده از روغن پالم در تولید شیر پرچرب از سوی وزیر بهداشت تأیید و اعلام شد و گزارش این موضوع به رئیسجمهور ارائه شده است، موج نگرانی در بازار مصرف شیر و لبنیات شکل گرفت و هر کدام از تولیدکنندگان، صنایع لبنی و دستگاههای ذیربط واکنشهای متعددی نسبت به موضوع در سطح کشور نشان دادهاند.
حسن قاضیزاده هاشمی، وزیر بهداشت ضمن هشدار به مردم در مورد مصرف شیرهای پرچرب گفت: وجود روغن پالم در شیر به اثبات رسیده و گزارش آن نیز به رئیسجمهور داده شده است.
وی در جمع خبرنگاران با تأييد وجود روغن پالم در شیر گفت: «متأسفانه این موضوع صحت دارد و ما گزارش مربوطه را به رئیسجمهور ارائه کردهایم.» به گفته وزير بهداشت، وزیر جهاد کشاورزی دستور داد تا استفاده از روغن پالم به 30 درصد کاهش پیدا کند. او به مردم توصیه کرده است تا به جای استفاده از شیر پرچرب از شیر کمچرب استفاده کنند و گفت: «باید این تخلف در صنایع لبنی به صورت تدریجی اصلاح شود؛ چراکه نمیتوان صنایع لبنی را به یکباره تعطیل کرد.»
تا چندی پیش گفته میشد شیر کمچرب شیری است که میزان چربی آن در فرایند تولید کارخانههای لبنی کاسته شده اما شیر پرچرب دقیقاً همان محصولی است که از دامداران خریداری میشود و به غیر از فرایند پاستوریزاسیون و بعضاً کاهش چند دهم درصدی چربی آن، عملیات دیگری روی آن انجام نمیشود؛ بنابراین، شیر پرچرب همان شیر کامل است.
اما حال که وزیر بهداشت استفاده از روغن پالم در تولید شیر پرچرب را تأیید کرده چربی محصولات لبنی و شیر زیر سؤال رفته که از کجا تأمین میشود؟
فراوردههای لبنی استان همدان فاقد هرگونه مشکل از روغن پالم هستند
مدیرعامل اتحادیه تولیدکنندگان فراوردههای لبنی همدان در این باره به خبرنگار ما میگوید: خوشبختانه در استان همدان و سایر استانها نظارت دستگاههای ناظر مانند سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی استان و اداره نظارت بر بهداشت و مواد خوراکیها به صورت مستمر، دقیق و سر زده انجام میشود و نمونههایی که از روی خط تولید کارخانهها برداشت میشود در آزمایشگاههای مورد اعتماد همین دستگاهها مورد بررسی قرار میگیرد.
بنابراین، اگر خدای ناکرده در محصولات لبنی و فراوردههای لبنی اعم از شیر، ماست، دوغ و پنیر و... مواردی ناشی از آلودگی تخلف، تقلب و رعایت نکردن حد مجازهای استاندارد دیده شود آن واحد توسط این دستگاهها با نمره منفی، جریمههای سنگین و حتی تعطیلی مواجه خواهد شد.
محمود رشادی به این نکته اشاره میکند که خوشبختانه در استان همدان از نظر رعایت استاندارد مشکلی وجود ندارد و اگر وزیر بهداشت به این موضوع اشاره کرده است باید گفت زمانی که دستگاهی نظارتی، دستگاه تابع خودش هستند و نظارت میکنند این ایراد که گرفته شده به خودشان باز میگردد تا به کارخانهها.
اگر در مواردی نظارت نمیکنند متأسفانه خودشان زیر سؤال هستند که چرا نظارت نمیکنند و اگر هم نظارت میکنند این صحبت جز اینکه جو بدبینی و بیاعتمادی در جامعه راه بیندازد چیز دیگری نیست. صحبت ایشان جای تعجب دارد در اینکه ابتدا با موارد باید برخورد شود اگر نتیجه نداد رسانهای شود.
ممکن است در سطح کشور کارخانهای باشد که با هدف سودجویی تخلف کرده است اما خوشبختانه در استان همدان مورد خاصی به چشم نخورده است. من به مردم استان همدان اطمینان میدهم که فراوردههای لبنی که در کارخانههای استان همدان تولید میشود فاقد هرگونه مشکل از جمله روغن پالم هستند.
وی با بیان اینکه مردم میتوانند با اطمینان فراوردههای لبنی را مصرف کنند، میافزاید: به دلیل نظارت خوب اداره استاندارد استان و نظارت مستمر اداره بهداشت، کارخانجات استان سالمترین کارخانههای کشور هستند و نگرانی در این زمینه وجود ندارد.
رشادی ادامه میدهد: کارخانجاتی که تخلف میکنند قطع و یقین از گردونه تولید خارج میشوند و آنهایی که صادقانه کار میکنند به مردم سرویس ارائه میدهند میمانند.
گزارشی مبنی بر استفاده از روغن پالم در این محصولات نداشتیم
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی همدان هم از نظارتهای دورهای و مستمر سخن میگوید و میافزاید: با توجه به اینکه 40 واحد تولید فراوردههای لبنی در سطح استان وجود دارد، بازدیدهای دورهای از همه واحدها صورت میگیرد؛ البته تنها بخشی از این 40 واحد که در استان همدان مستقر هستند شیر پرچرب تولید میکنند.
دکتر ایرج خدادادی اظهار میدارد: براساس بررسیهای صورت گرفته تاکنون گزارشی مبنی بر استفاده از روغن پالم در این محصولات نداشتیم؛ بنابراین، حساسیت مقام وزارت نسبت به مصرف روغن پالم در تولید شیر پرچرب که به قطع نشاندهنده این نیست که همه واحدهای تولیدی در کشور این تخلف را میکنند ایشان اشارهای داشتند به این موضوع و نگرانی از اینکه روغن پالم روغن خطرناکی برای سلامت انسان است و میتواند با توجه به کاربردی که در فراوردههای لبنی داشته است احتمالاً به مصرفکننده آسیب برساند.
بنابراین، این موضوع موجب شد معاونت غذا و داروی وزارتخانه ابلاغیه و بخشنامهای را صادر کند و همین که دانشگاه علوم پزشکی سراسر کشور نسبت به این موضوع حساستر شوند.
با توجه به بخشنامه اخیر، ما بازدیدهای دورهای را بیشتر خواهیم کرد، هرچند هدف وزارت بهداشت در حوزه سلامت مواد غذایی بر دو محور تأکید دارد؛ اول اینکه، مصرف محصولات پرچرب به طور عام شیر و ماست و... کاهش یابد و دوم اینکه، مصرف اقلامی که نمک زیادی دارند نیز کاهش پیدا کند.
بنابراین از واحدهای تولیدی که شیر کمچرب تولید میکنند حمایت بیشتری میکنیم اما به صورت قانونی جلوی تولید شیر پرچرب گرفته نمیشود. شیر پرچرب یعنی اینکه چربیگیری کمتری از شیر صورت میگیرد و باقیمانده چربی در شیر بالاست.
اما برخی صنایع سودجو چربی زیادی را از شیر میگیرند ولی به جای آن روغن پالم استفاده میکنند و این موضوع نکتهای است که وزیر بهداشت به آن اشاره داشت.
وی میگوید: در استان همدان تاکنون گزارشی مبنی بر چنین تخلفی نداشتیم ولی بررسیها افزایش یافته است.
خدادادی میافزاید: چربی که در شیر است چربی حیوانی به حساب میآید. این چربی از نظر ارزش و قیمت تجاری بالاتر از چربی گیاهی است؛ در نتیجه کارخانهها چربی موجود در شیر را استخراج میکنند و به عنوان خامه به قنادیها میفروشند در عوض به جای چربی که از شیر گرفتند چربی ارزانتر مانند روغن پالم جایگزین آن میکنند.
چربی گیاهی فینفسه مضر نیست اما چربی پالم که به کار میرود مضر است، استفاده از آن به قصد سودجویی و درآمد بیشتر انجام میشود.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی همدان در پاسخ به این سؤال که نتایج بررسیها چه زمانی اعلام خواهد شد، میگوید: با توجه و گستردگی و پراکندگی واحدهای تولیدی ابتدا باید از همه نمونهبرداری شود، به طور قطع یک بار نمونهبرداری کفایت نمیکند برای اینکه صحت و سلامت محصول تضمین شود در چند مورد باید نمونهبرداری شود که زمانبر خواهد بود ولی هر بار که نمونهبرداری شود نتایج به وزارت بهداشت اعلام خواهد شود.
خدادادی اضافه میکند: هدف این است که واحدهای متخلف شناسایی و با آنها برخورد شود تا با این کار امنیت محصولات غذایی تضمین شود؛ چراکه مردم با اطمینان از پروانههای بهداشتی و آرم استاندارد محصول را خریداری میکنند؛ بنابراین، باید با نظارتها به مردم اطمینان بدهیم.
ورود سازمان استاندارد به ماجرا؛ زمان اعلام نتایج تحقیقات
سازمان استاندارد بعد از اظهارنظر اخیر وزیر بهداشت مبنی بر استفاده از روغنهای پالم در تولید لبنیات پرچرب، به عنوان بازوی نظارت کیفی کالاهای تولیدی وارد عمل شده و از بررسی لبنیات پرچرب در بازار خبر میدهد.این در حالی است که وزیر بهداشت ضمن ابراز مخالفت جدی خود با افزایش قیمت لبنیات، بر این نکته پافشاری میکند که تولید لبنیات پرچرب در کشور به دلیل استفاده از روغنهای پالم که اسید چرب بسیار بالایی دارد، برای سلامت مردم مضر است و نباید تولید اینگونه محصولات با استفاده از روغنهای پالم، ادامه یابد.
مدیرکل استاندارد استان در این باره معتقد است: بررسی اینکه در تولید فراوردههای لبنی مانند ماست و شیر پرچرب آیا از روغنهای غیرمجاز استفاده میشود یا نه، بیشتر به وزارت بهداشت و درمان بر میگردد. ما در استاندارد ملی اجباری بر اجرا و نظارت نداریم اما این اختیار را داریم که در مقاطع زمانی خاص وارد شویم و بررسی کنیم که آیا از روغن گیاهی غیرمجاز در این فراوردههای استفاده شده است یا خیر.
در همین راستا در سال گذشته نمونهبرداریهایی از واحدهای تولیدی در خصوص اینکه از روغن گیاهی برای تأمین شیر و ماست استفاده شده یا خیر صورت گرفته است که خوشبختانه هیچگونه تخلفی وجود نداشته است.
امسال با توجه به موضوعی که مطرح شده استارت کار زده شده تا از نمونههای واحدهای تولیدی برای بررسی استفاده غیرمجاز از روغنهای گیاهی نمونهبرداری و بررسی شود که وضعیت چگونه است. همچنین از برندهای معروفی که در بازار در حال عرضه هستند نمونهبرداری میشود.
فرهاد تیموری در ادامه میگوید: به جرأت میگویم پیشبینی من این است که همچنان کارخانجات لبنی ما ورودی به این نوع تخلفات ندارند ولی ما ملزم هستیم که بررسیهای خود را انجام دهیم و بعد از بررسیها، نتایج ظرف یک ماه آینده اعلام خواهد شد.
ضرورت استفاده از شیر کمچرب
به گزارش وزارت بهداشت، زهرا عبداللهی، مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در این باره گفته است: مصرف روغن پالم به دلیل دارا بودن اسید چرب اشباع بالا موجب افزایش چربی خون و کلسترول و در نهایت گرفتگی و انسداد عروق میشود.
روغن پالم نوعی روغن گیاهی است که مقدار اسید چرب اشباع آن حداقل 50 درصد است.
با این حال یکی از دلایل استفاده از روغن پالم ارزان بودن آن نسبت به سایر روغنهای کنجد، ذرت، سویا و آفتابگردان عنوان میشود و اینکه به دلیل افزایش قیمت روغنهای دیگر نسبت به روغن پالم، سهم واردات این روغن نسبت به سایر روغنها در دو سال اخیر افزایش یافت.
بر این اساس و توصیه وزارت بهداشت، وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف به کاهش 30 درصدی سهم واردات روغن پالم در سال جاری شده است.
در این میان جای سؤال است اگر مصرف روغن پالم در شیر و لبنیات ممنوع است چرا وزرای مربوط مصرف آن را تأيید و برای کاهش مصرف آن با توجه به شرایط نامناسبی که برای سلامتی دارد، برنامهریزی میکنند؟!