دوره بلوغ در نوجوانان در چند مرحله اتفاق می‌افتد که ۱۸ تا ۲۰ سالگی را می‌توان مرحله آخر دوره نوجوانی نامید که این افراد به‌تدریج به سمت استقلال و خودکفایی از خانواده گام برمی‌دارند.
یک روان درمانگر گفت: در آغاز دوره بلوغ ۱۲ تا ۱۴ سالگی، نوجوانان و والدین به‌مرور در روابط با یکدیگر، فاصله بیشتری را تجربه می‌کنند. نوجوانان نسبت به کنجکاوی و توجه والدین حساس می‌شوند. برای نمونه نوجوانان در این دوره علاقه‌مند هستند در اتاق خود را قفل کنند و یا مکالمه‌های تلفنی خود را آرام و بی‌سر و صدا انجام دهند، که فقط سبب افزایش کنجکاوی والدین می‌شود.
سارا اکبرزاده در گفت‌وگو با ایرنا افزود: بسیاری از والدین معتقدند که نوجوانان در این سنین آلت دست گروه همسال خود قرار می‌گیرند، اما شواهد اینگونه نیست. همرنگی با گروه همسالان در اوایل نوجوانی به اوج خود می‌رسد، ولی پس از آن کاهش پیدا می‌کند.
وی تصریح کرد: والدین و نوجوانان درباره تعریف استقلال با یکدیگر توافق ندارند. پدر و مادر تأکید دارند که استقلال‌طلبی فرزند در این دوره مستلزم مسئولیت‌پذیری است، در‌حالی‌که نوجوان در دوره بلوغ، استقلال را به‌نوعی رهایی از احکام والدین تعریف می‌کند.
اکبرزاده افزود: فرایند کناره‌گیری به احتمال زیاد، متقابل است یعنی به‌نوعی روند رشد نوجوان به پیش می‌رود که فرزند خانواده خلوتی و تنهایی را بیشتر ترجیح می‌دهد و به‌طور عادی والدین عقب‌نشینی می‌کنند. از طرفی با وجود تضاد، خانواده بر این باور رسیده که نوجوان نیاز به یک فضای خاص و متعلق به خود دارد و باید سعی کرد تا این زمینه فراهم شود.
این روان درمانگر گفت: والدین تلاش کنند در برابر تمایل نوجوان به استقلال‌طلبی و تنهایی آن به‌طور احساسی و تهدیدآمیز برخورد نکنند، زیرا این احساس ممکن است سبب برانگیختن واکنش نوجوان شود و فرزند خانواده برای اجتناب از موشکافی و کنجکاوی هرچه بیشتر از والدین فاصله گیرد.
وی ادامه داد: در این مواقع والدین باید مراقب باشند تا از اقدام تلافی‌جویانه و طرد نوجوان خودداری کنند. هرگاه فرزند به سوی پدر و مادر می‌آید، باید بدون قید و شرط پذیرای آن بود.
وی تصریح کرد: تربیت فرزندان از ابتدای خردسالی و حتی دوره‌های نوجوانی و جوانی یکی از مهم‌ترین مسئولیت‌ها و وظایفی است که بر عهده والدین قرار داده شده است، وظیفه‌ای که اگر خوب و درست از عهده آن برآیند، نتیجه‌ای جز آینده درخشان و مطمئن برای فرزندان به‌همراه نخواهد داشت.
اکبرزاده اظهار کرد: والدین دلسوز و مسئول، آینده جسمی و روانی فرزندان خود را باید تأمین کنند، چنانچه دوره بلوغ و رشد نوجوان و به‌گونه‌ای استقلال‌طلبی آن نسبتاً به هنجار صورت گیرد، در مرحله ۱۸ تا ۲۰ سالگی که دوره آخر نوجوانی است، فرزند به‌تدریج به‌صورت یک فرد مستقل و خودکفا در مناسبات خانوادگی، آموزشی، شغلی، اجتماعی و فرهنگی ایفای نقش می‌کند و در چنین صورتی می‌توان امیدوار بود که مراحل رشد و پرورش آن با موفقیت انجام شده و او آماده است تا زندگی در دوره جوانی و بزرگسالی را با موفقیت آغاز کند.
