نتايج رسمي سرشماري عمومي نفوس و مسكن سال 1395 كشورمان به تازگي اعلام شده است كه به موجب آن، جمعيت استان همدان با يك ميليون و 738 هزار و 234 نفر حدود 30 هزار نفر كمتر از سرشماري 5 سال قبل يعني سال 1390 ميباشد.
بر اساس آمارهاي موجود از تمام سرشماريهاي ادوار گذشته، معمولاً جمعيت ايران روند افزايشي داشته و اين روند افزايشي بخصوص در دو دهه اول پيروزي انقلاب اسلامي بسيار محسوس بوده است و ليكن در 2 سرشماري اخير (1390 و 1395) رشد جمعيتي كشورمان اگر نگوييم متوقف بلكه بسيار كُند شده است.
در همين حال و پس از اعلام نتايج سرشماري عمومي نفوس و مسكن سال 1390 بود كه تشويق خانوادهها به بچهداري و ترك فرهنگ تكفرزندي به شدت شروع شد و مراجع و منابع مربوطه نسبت به كاهش جمعيت ايران هشدار دادهاند.
تاكنون دلايل گوناگوني پيرامون علت روند كاهشي جمعيت در كشورمان مطرح شده است وليكن دليل مشخص و قابل استنادي مطرح نيست كه بتوان ابعاد فرهنگي و اقتصادي آن را بررسي كرد. آنچه بسيار هم واضح و قابل تحليل در دادههاي آماري است، اينكه سن ازدواج در بين جوانهاي ايراني بالا رفته واز سويي نيز ميل به فرزندآوري زياد در بين زوجهاي جوان و خانوادهها بسيار كاهش يافته است كه ميتواند سرمنشأ بسياري از تحليلها و اظهارنظرهاي اجتماعي باشد.
اما موارد تأييد شده را نميتوان دليل كاهش 30 هزار نفري جمعيت استان همدان در سرشماري اخير دانست؛ چراكه استان همدان اگرچه از سكونتگاههاي مهاجرپذير نسبت به استانهاي همجوار خود ميباشد، اما به دلايل زيادي هم استاني مهاجرفرست به تهران و بعضاً شهرهاي بزرگ و اشتغالآفرين شناخته ميشود.
موضوعي كه در خصوص مهاجرفرست بودن استان همدان بسيار نگرانكننده ميباشد.
اينكه اغلب افراد و خانوادههايي كه از همدان جلاي وطن ميكنند، افراد تحصيلكرده، نخبه و بعضاً صاحبان دانش و هنر و سرمايه هستند كه شرايط دشوار اقتصادي و اجتماعي در همدان پاسخگوي نياز شغلي و ادامه تحصيل و جايگاه اجتماعي آنان نيست در صورتي كه ماندن و بودن چنين جمعيتي ميتواند راهگشاي برخي بسترهاي اشتغالآفريني و توسعه فرهنگي و اجتماعي باشد. با اين حال نظر كارشناسان مربوطه و صاحبان تفكرهاي اجتماعي در خصوص چگونگي و علل كاهش نگرانكننده جمعيت استان همدان ميتواند كمككار سازمانها و مسئولان امر براي برطرف ساختن موانع توسعه در همدان باشد.
