آن زمان که توپ هفت سنگ را برداشته و تا آنجا که قدرت داشتیم برای ریختن سنگها هدفگیری میکردیم، آن زمان که نه با کفشهای آنچنانی مثل "نایک" و "آدیداس" بلکه با کفشهایی که در خوشبینانهترین حالت فقط پاره نبود! به زمین خاکی رفته و با کرکریهای جذاب، "الکدولک" بازی میکردیم یا همان زمان که برای طنابکشی خودمان را در قامت رستم دستان تصور میکردیم، هیچ وقت این فکر به ذهنمان نمیرسید که در روزهاي نه چندان دور نه خبري از هفتسنگ باقي ميماند و نه زميني پيدا ميشود براي الكدولك!
باور کنید اصلاً این تصور را هم به ذهن راه نمیدادیم که بازیهای محبوب و دوست داشتنی قدیم جای خود را به پدیدههای بدیعی مثل "ایکس باکس" و "پلی استیشن" بدهد.
حالا بماند که این بازیهای کامپیوتری چه عوارضی مثل تنبلی، چاقی و خشونت را به دنبال دارند، مسأله اصلي اینجاست که چرا بازیهای جذاب و ریشهداری چون طنابکشی را به باد فراموشی سپردهایم؟
بازيهايي فردمحور، خشن و بر مبناي فرهنگ غرب
امروزه به جای بازیهای اصیل ایرانی که برآمده از هویت و فرهنگ سرزمین ایران است، بازیهایی فردمحور، بدون تحرک، خشن و بر مبنای فرهنگ غربی رواج یافته و فقط کافیست که یک تلفن همراه و رایانه در اختیار داشته باشیم تا اوقات فراغتمان را با آن بگذرانیم.
بازیهای مدرن و رایانهای جای خود را به بازیهای پر تحرک و اصیل ایرانی میدهند و امروز فقط نامی از بازیهای بومی در اذهان باقی مانده که البته آن هم کم کم به دست فراموشی سپرده میشود.
بازيهای گروهی و دستهجمعی هر کدام دنیایی از تجربه را به همراه داشتند و شور و نشاط در چهره کودکان دیده میشد اما این روزها به دلیل تغییر در زندگیها و زندگی کردن در آپارتمانهای کوچک، عرصه را برای فعالیت کودکان تنگ کرده و کودکان هم به ناچار باید از بازیهایی استفاده کنند که هیچ همخوانی با فرهنگ کشورمان ندارد.
در این میان بازیهای رایانهای توسط کمپانیهای غربی کاملاً هدفمند ساخته شده و گذشته از آسیبهای ذهنی و جسمی، فرهنگ اسلامی- ایرانی را مورد هجمه قرار میدهند.
خاطرات دوستداشتني دوران كودكي
در گذشتهای نه چندان دور وقتی سالتحصیلی تمام میشد و تابستان از راه میرسید در کوچههای محله کودکان زیادی دیده میشد که با همهمه و شور و نشاط بازیهای بدون هزینه، جالب، گروهی و سرشار از خنده را انجام میدادند و اوقات فراغت خود را با این بازیها پر میکردند.
کودکانی که بدون هیچ هزینهای آنقدر شاد و خوشحال بودند که با چند تکه سنگ، یه تکه گچ برای خطکشی، چند تکه چوب بازی بسیار ساده اما با نشاط را انجام میدادند و هر یک از این خاطرات را در ذهن خود به یادگار میسپردند.
در لابهلای بازیهای گذشته، کودکان به استعدادهای خود پی میبردند و تلاش میکردند تا بازیهای جدید، خلاقانه و مبتکرانهای را انجام دهند و در هنگام بازی با سایر کودکان برخی از تجربیات زندگی آینده خود را فرا میگرفتند.
گروهی از کودکان دوچرخهسواری میکردند، گروهی لی لی بازی، گروهی هفتسنگ، یه قل دو قل، خاله بازی و گروهی طنابکشی میکردند و بازیهای مختلف دیگری که در هر یک از شهرها متفاوت بود اما آن چیزی که مهم بود حضور کودکان در بازیهای دستهجمعی بود.
اما امروز دیگر خبری از آن همه نشاط و سرزندگی نیست و کودکان به بازیهای خشن و فرد محور، روی آوردهاند.
رشد عجيب بازيهاي كامپيوتري
رئيس هيأت ورزشهاي روستايي و عشايري استان همدان گفت: متأسفانه بازیهای پرتحرک و با نشاط در بین کودکان و نوجوانان، جای خود را به بازیهای کم تحرک و مضر کامپیوتری داده است. این مسأله مشکلات عدیدهای برای کودکان و نوجوانان از جمله تنبلی، چاقی و خشونت را به همراه دارد.
مهرداد نادریفر با بیان اینکه با رشد بازیهای کامپیوتری بازیهای بومی و روستايي رو به فراموشی رفتهاند، بیان کرد: متأسفانه نسل جدید با آداب و آیینهای بومی بیگانه شدهاند.
وی بر احیای بازیهای بومی در فضای فرهنگی و آموزشی مدارس تأکید کرد و گفت: بازیهای بومی و محلی قابلیتهای بالایی در ایجاد نشاط و شادی واقعی در کودکان و نوجوانان دارند.
رئیس هیأت ورزشهای روستایی و عشايري استان همدان بیان کرد: باید با اجرای بازیهای بومی و محلی، نسبت به احیای فرهنگ بومی منطقهای در نسل جدید، کاهش گرایش به بازیهای رایانهای و ایجاد شادی و نشاط در کودکان و نوجوانان اقدامات لازم انجام شود.
ورزش روستایی پایهگذار توسعه ورزش قهرمانی
نادريفر در ادامه ورزش روستایی را پایهگذار توسعه و پیشرفت ورزش در عرصه قهرمانی دانست و گفت: ورزش روستایی با توجه به تنوع، گستردگی و پوشش جمعیتی زیاد پایه و ستون ورزش قهرمانی محسوب میشود و باید مسئولان توجه ویژهای به این جمعیت مستعد ورزش داشته باشند.
وي با تأکید بر ضرورت تقویت ورزشهای بومی و محلی افزود: باید کمک کنیم تا این ورزشها احیا شود و با توجه به اینکه در روستاها یک ظرفیت بسیار مطلوبی در حوزه ورزش وجود دارد، بتوانیم ظرفیتها، امکانات و توانمندیها را توسعه دهیم.
رئيس هيأت ورزشهاي روستايي و عشايري گفت: در همدان همانند سایر نقاط کشور ورزشهای سنتي، بازیهای بومی و محلی جالب توجهی وجود دارند که در گذشته یکی از مهمترین سرگرمیها برای نوجوانان و جوانان و حتی افراد بزرگسال در ایام اوقات فراغت بود. این هیأت با حمایت اداره کل ورزش و جوانان استان همدان، فدراسیون روستایی و عشایری و نیز همکاری ادارههای ورزش و جوانان بخشها و شهرهای تابعه همدان با جدیت پیگیر پیشرفت این ورزشهاست.