یک فعال گردشگری از «روشهای محاسبه آمار توریسم» نوشته و میگوید آمار ارائهشده از سوی معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، رشد ورود گردشگران خارجی به کشور را نشان میدهد.
آمارهایی که در حوزه گردشگری کشورمان ارائه میشود مثل همهجای دنیا مبتنی بر روشهای علمی استانداردی است که مهمترین این روشها را باهم مرور میکنیم:
در کل روشهای تحقیق و آمار در توریسم به دو بخش تقسیم میشود: آمارهای کمی و آمارهای کیفی. برای هرکدام از این دودسته نیز روشهای مختلفی وجود دارد که هرکدام دارای شاخصهای منحصر به خود هستند. آمارهای کیفی عمدتاً از طریق مصاحبه و ارائه پرسشنامه به گردشگران انجام میشوند، اما برای به دست آوردن آمار کمی، روشهای متنوعتری در دسترس قرار دارد.
توریسم ورودی
توریسم ورودی شامل فعالیتهای یک بازدیدکننده (ویزیتور) غیرمقیم در کشور مرجع در یک سفر، توریسم ورودی میشود. اگر فردی بیش از یکبار وارد کشور مرجع شود، طبیعتاً به تعداد ورود شمارش خواهد شد. مخارجی هم که این بازدیدکنندهها دارند بهعنوان مخارج توریسم ورودی در نظر گرفته میشود و عایدی مقصد کشور موردنظر را تشکیل میدهد.
روش شمارش تعداد توریستهای ورودی به کشور مرجع
جریان ورودی بازدیدکنندههای بینالمللی هم شامل توریستها (بازدیدکنندههایی که شب را میمانند) و هم شامل بازدیدکنندههای روزانه (گردشگران گذری) میشود. دادههای ورودی از منابعی مانند بایگانیهای مدیریتی (مثلاً شمارش ترافیک و کنترل مهاجرین) و همچنین پیمایشها از بازدیدکنندهها و تسهیلات اقامتی به دست میآید.
بسیاری از این آمارها نیز از آمارهای رسمی دولتها یا بخشهای توریسم کشور، بایگانیهای رسمی (مهاجرت، شمارش ترافیک، و سایر روشها) و پیمایش مرزی یا ترکیبی از آنها جمعآوری میشوند.
روشهای شمارش دیگری هم در سراسر دنیا استفاده میشوند که عبارتاند از مشاهده دستی، مشاهده ویدیویی، دفاتر ثبتنام، شمارش در مکانها و مناطق مختلف، شمارندههای مکانیکی و الکترونیکی مانند درهای شمارنده برقی، ردگیری جیپیاس، شناساگرهای ترافیک جادهای، شمارندههای وسیله نقلیه و افراد که با مگنومتر کار میکنند و " البته در این روشها پس از شمارش تعداد توریستها در یک دوره زمانی معین، تعداد افرادی را که برای کار دائم به کشور مرجع واردشدهاند از آمار کم میکنند.
هر کشور با توجه به هزینهها، نیازمندیهای نگهداری، وابستگی به زیرساخت، ریسک خرابکاری یا تناسب برای مکانهای دورافتاده و … این روشها را انتخاب می کند.
برای طراحی بهترین روش شمارش تعداد توریستها، بهترین کار این است که ترکیبی از روشهای ذکرشده مورداستفاده قرار بگیرد.
شاخصهایی مانند تعداد اتاقهای پرشده هتلها، تعداد بلیتهای فروختهشده اماکن تفریحی، ترافیک هوایی، مالیات هتلها، و میزان ارز واردشده به کشور مرجع نیز میتوانند نقش آمار مکمل را ایفا کنند.
با پیشرفت فنّاوری، روشهای جدیدتری همروی کار آمده که میتوانند به اطمینان و صحت آمار بیفزایند. از میان این روشهای جدید میتوان به استفاده از خزندههای وب یا web crawlers از طریق اینترنت و موتورهای جستوجو، جمعآوری داده بهصورت زنده با استفاده از تلفنهای هوشمند و استفاده از دوربینهای پیشرفته برای شمارش بازدیدکنندهها اشاره کرد.