بر اساس نظریه تفسیری شورای نگهبان از اصل 99 قانون اساسی نظارت بر انتخابات استصوابی است و شامل تمامی مراحل انتخابات میشود.
این نظارت در حد فاصل شروع ثبتنام کاندیداها تا بررسی صلاحیتها و روز برگزاری انتخابات و پساز اعلام نتایج و تأیید صلاحیت انتخابات را شامل شده و آنگونه که در مورد یکیاز کاندیداهای راهیافته بهمجلس از حوزه انتخابیه اصفهان در دوره گذشته اتفاق افتاد تا مرحله تصویب اعتبارنامههای نمایندگان در مجلس را شامل میشود.
موضوع نظارت بر نمایندگان مجلس آنچنان مهم است که مجلس شورای اسلامی برای نظارت بیشتر بر عملکرد و رفتار نمایندگان هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان در مجلس هشتم تشکیل داد. اگرچه عملکرد این هیأت نشاندهنده ضعف عملکرد و کارآمد نبودن آن از زمان تأسیس تاکنون است ولی اصل موضوع نظارت مستمر بر عملکرد نماینده را تأیید میکند.
عملکرد هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان از آنجایی زیر سؤال میرود که 90 نفر از نمایندگی فعلی مجلس ردصلاحیت شدند و براساس آنچه کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد عمده دلیل ردصلاحیت آنها انجام فعالیتهای ناسالم اقتصادی و زدوبندهای پشتپرده و دخالت در کارهای اجرایی و انجام کارهایی که خارج از وظایف نمایندگی و دور از شأن نمایندگی مجلس بوده است. باکمال تأسف 6 نفر از نمایندگان عضو فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی جزو ردصلاحیتشدگان هستند.
و این موضوع از طرفی مردم را نسبتبه اقدام قاطع شورای نگهبان در ردصلاحیت آنها امیدوار کرده که باید با فساد در هر رده و مقامی مبارزه کرد و نظارت شورای نگهبان جدی است و معنای استصواب همین است یعنی در هر جا تشخیص داده شود اسنادی علیه فردی که میخواهد عهدهدار نمایندگی مجلس شود مرتکب کار خلاف و فساد شده است باید جلو او گرفته شود اگرچه شورای نگهبان درباره نمایندگان فعلی و ادامه کار آنها کاری نمیتواند بکند و نه تنها شورای نگهبان بلکه قوه قضائیه نیز بهدلیل مصونیت نمایندگان در مواردی از محاکمه آنان خودداری میکند تا دوران نمایندگی آنها به اتمام برسد.
ولی باید دانست جرم عمومی برای نماینده و وزیر و... تفاوتی در برابر قانون ندارد و قانون ا عمال میشود.
این روزها که پایان مرحله رسیدگی به صلاحیت کاندیداها در شورای نگهبان است. اخباری بهگوش میرسد که برخی کاندیداها پساز تأییدصلاحیت اولیه بهدلیل انجام رفتارهای خلاف قانون ازجمله تبلیغات زودهنگام و یا رسیدن گزارشات جدید درباره آنها مجددا بهوسیله شورای نگهبان ردصلاحیت شدهاند البته عکس این قضیه نیز صادق است و افرادی که ردصلاحیت و یا احراز نشدهاند با ارائه اسناد جدید دوباره تأییدصلاحیت شدهاند. این همان نظارت مستمر است که باید ازطرف مردم و رسانهها نیز در طول 4 ساله دوره نمایندگی فرد ادامه یابد تا افراد راه یافته بهمجلس خود را مصون از نظارت ندانند و درمنظر و در رأی مردم ببینند و اگر خطا کنند در دوره بعدی هم بهوسیله شورای نگهبان بهعنوان چشم بینای نظام و هم ازطرف مردم ردصلاحیت خواهند شد.