استان همدان به لحاظ تعداد شهر جهانی و ملی در حوزه صنایعدستی رتبه نخست کشوری را دارد، 2شهر لالجین (شهر سفال) و ملایر (شهر منبت) ثبت جهانی شده است و این نشان ها میتوانند استان را با دست پر همواره راهی مهمترین رویدادهای ملی و جهانی در عرصه صنایعدستی کنند. نمایشگاه صنایعدستی و هنرهای کاربردی که با حضور هنرمندان ایرانی در پایتخت برگزار خواهد شد را میتوان یکی از اصلیترین راهها برای شناخت ظرفیتهای هنری و گردشگری استان دانست.
37مین نمایشگاه ملی صنایعدستی بار دیگر فرصتی خواهد بود برای شهرهای جهانی استان همدان، در این رویداد ملی مدیران شهری لالجین و ملایر میتوانند با برنامهریزیهای حرفهای توانمندیهایی از شهرها را برای توجه ویژه دولتها و مجموعه سازمانها و نهادهای دخیل در موضوع شهر، توسعه شهر، برنامهریزی شهری و دیگر مباحث و حوزههای مرتبط با این پدیده جهانشمول و تاریخی، فراهم کند.
انتظار میرود شهرداری لالجین و ملایر با دست پر و برنامه مدون راهی نمایشگاه ملی صنایع دستی شوند تا به این واسطه بتوانیم در عرصه ملی سفال و منبت را به نام همدان به ایران و جهان بشناسانند .
«شهر» واژهای است پُر بسامد که در فرهنگ بشری همواره با تمدن، پیشرفت، موفقیت و صنعت ملازمت داشته و بهعنوان مهمترین فضای تحقق موارد فوق، یکی از عالیترین دستاوردهای اجتماعی انسان محسوب میشود. از این منظر میتوان گفت، بخشی از هویت و چیستی بسیاری از انسانها، به نحوی از انحا با مفهوم شهر گره خورده است و در فضای آن اتفاقات و رویدادهای مهمی شکل گرفته و دستاوردهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی متعددی برای بشر رقم خورده است .
تنوع جغرافیایی در استان یکی از مزیت های خدادادی است که علاوه بر زیباییهای خاص خود، سبب رشد و بالندگی اقتصادی، فرهنگی و گردشگری در آن منطقه از سرزمین میشود. صنایعدستی و هنرهای سنتی نیز متأثر از داشتهها و ویژگیهای اقلیمی و جغرافیایی است که سبب رشد وتوسعه، فراهم کردن زمینههای معیشتی و حتی امنیت میشود.
یکی از نخستین ارمغانهای جهانی شدن هویتبخشی است. همچنین سبب میشود سرمایهای که شاید سالها مورد توجه نبوده است، مطرح و به افزایش احساس تعلق منجر شود. مهاجرت معکوس، دیده شدن هنرمندانی که پیش از این در سکوت کار میکردند، توسعه، افزایش، تعامل میان شبکه شهرهای صنایعدستی و پاسداشت و حفظ جایگاه این شهرها و روستاها از دیگر تأثیرات جهانی شدن محسوب میشود.
در دنیای امروز عنوان شهرها و روستاهای جهانی میتواند نقش تعیین کنندهای در گفتمان جهانی و مراودات فرهنگی و اقتصادی داشته باشد، زیرا که دیگر به عنوان یک مرکز تولید و سرمایهسازی به حساب میآیند و می توانند نگاه گردشگران، بازرگانان و سرمایه گذاران را به خود جلب کند و از این رهگذر بیشترین سود و منفعت عاید مردمان آن شهر یا جامعه محلی می شود.
در سرزمین ایران، از قدیمیترین ایام تا روزگار ما، شهرها محل نشو و نما و تعالی و ارتقای حیات مردمان بوده و برخی از آنها از ازمنۀ قدیم، شهرتی تام داشتهاند که برای نمونه میتوان هگمتانه (همدان)، شوش، پارسه (تخت جمشید)، تیسفون، استخر، سپاهان (اصفهان)، شیراز، کاشان، تبریز، یزد، تهران و... را نام برد. البته هریک از این شهرها را سببی برای شهرت بوده که از تولید منسوجات مانند یزد و کاشان گرفته تا نگارگری و کتابآرایی مانند تبریز، قزوین و اصفهان و شعر و ادب مانند شیراز و تهران تفاوت میکند.
از این منظر میتوان ارتباطی تاریخی و چندجانبه میان دستآفریدههای ساکنان شهرهای مختلف با شهرت آن شهرها برقرار کرد و شاید به این دلیل برخی شهرها با دستساختهها و صنایعدستی خود معروف شده و هویتی خاص یافتهاند.
در واقع میتوان گفت یکی از اساسیترین شاخصههای فرهنگی ایران، صنایعدستی و هنرهای سنتی شهرها و روستاها و مناطق مختلف بوده که همواره در طول تاریخ، حتی در اعصار باستانی، شهرتی جهانی داشته و محصولات آن از طُرُق گوناگون، بهویژه جادۀ ابریشم، راهی ممالک دیگر میشده است. صنایع و فنونی مانند منسوجات، آبگینه، سفال، آثار چوبی و فلزی و زیراندازهایی نظیر قالی و گلیم، همه و همه مصادیقی بیهمتا برای این موضوع بهشمار میآیند. لیکن در سالهای اخیر، جنبشی در جهان شکل گرفته که با نگاه روز، علاوه بر سابقۀ تاریخی، به توانمندیها و قدرت شهرها در زمینههای گوناگون، مانند صنایعدستی، خوراک و... توجه خاص مبذول شده و نسبت به ثبت جهانی آنها اهتمام ویژه انجام گرفته است.
متولی این کار نیز در زمینه صنایعدستی و هنرهای سنتی شورای جهانی صنایعدستی بوده که توسط متخصصانی از سراسر جهان تشکیل شده است. ایران نیز به واسطه موقعیتسنجی مناسب مسئولان فرهنگی و هنری وارد این جریان شده و ظرفیتها و قابلیتهای بالقوۀ تاریخی و کنونیِ خود را، بهویژه در زمینۀ صنایعدستی، بالفعل کرده است، به نحوی که امروز از نظر تعداد شهرهای صنایعدستی که ثبت جهانی شدهاند، یعنی ۱۴ مورد، مقام نخست را در جهان دارا هستیم. این در حالی است که به علت تحریمهای ظالمانه، بسیاری از امکانات درآمدزایی و ارزآوری کشور تضعیف شده و نیاز روز افزون به جایگزینهای مناسب فرهنگی و هنری بیش از پیش احساس میشود.
بیتردید گسترش و توسعه شهرهای جهانی صنایعدستی، یکی از امکانات بیبدیلی است که در این شرایط حاد و حساس، به دلیل ماهیت فرهنگی و هنری خود، به راحتی میتواند علاوه بر افزایش وجهه و اعتبار بینالمللی کشور، کمکی شایان توجه به رونق مجدد گردشگری و همچنین تولید محصولات صنایعدستی به واسطه فروش در بازارهای نوین فراهم کند.
معرفی دست نگارهای صنایعدستی در 37مین نمایشگاه ملی صنایعدستی
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان همدان از حضور پررنگ هنرمندان و صنعتگران استان در 37مین نمایشگاه ملی صنایعدستی تهران در راستای معرفی محصولات شاخص استان خبر داد.
به گزارش همدان پیام، محسن معصوم علیزاده گفت: با هدف بازاریابی و ترویج و معرفی صنایعدستی برند دار و فاخر استان هنرمندان و صنعتگران صنایعدستی استان در 37مین نمایشگاه ملی صنایعدستی تهران حضور پررنگ دارند.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان همدان با بیان اینکه این رویداد ملی فرصت بسیار مناسبی برای معرفی توانمندیها و محصولات صنایعدستی استان که حاصل ذوق و سرپنجه هنرمندان همدانی در سطح کشور است، افزود: در این نمایشگاه، با اجرای کارگاههای زنده، معرفی شهرهای جهانی لالجین و ملایر ، شهرملی تویسرکان و روستاهای ملی داویجان و اشترمل و نمایش رشتههای شاخص، ضمن ارائه محصولات باکیفیت، به معرفی فرهنگ و هنر غنی استان خواهند پرداخت.
وی در ادامه به زمان و مکان برگزاری این نمایشگاه اشاره کرد و گفت: 37مین نمایشگاه ملی صنایعدستی تهران از تاریخ ۲۳ الی ۲۶ آبانماه ۱۴۰۳ در محل دائمی نمایشگاههای بینالمللی تهران برگزار میشود و علاقهمندان میتوانند از ساعت ۹ صبح تا ۱۹ عصر از این نمایشگاه بازدید کنند.
علیزاده تصریح کرد: استان همدان در سالن8 نمایشگاه بینالمللی حضور پیدا خواهد کرد .