■ یک روشن دل: دوست دارم همانند دیگران با من رفتار کنند
امروز روز عصای سفید است؛ حدود 5 هزار و ۴۶۸ نابینا و کم‌بینا زیرپوشش بهزیستی همدان زندگی می‌کنند که هریک از آنها مشکلاتی شبیه به هم دارند. غالبا وضع مالی نامناسب خانواده، بیکاری، نبود مسیری ویژه در خیابان‌ها و پیاده‌راه‌ها برای تردد و از همه مهمتر نبود عابربانک‌های گویا، شرایط زندگی را برایشان داشوارتر کرده است.
سال‌هاست که این مشکلات آنها را آزرده‌خاطر‌تر می‌کند و سبب شده آنها خود را جدای از جامعه بدانند.
وقتی امکانات روزبه‌روز پیشرفته‌تر می‌شود و قشری نمی‌توانند از آنها استفاده کنند و حتی امکانات رفاهی اختصاصی از جمله یک سالن ورزشی که بتوانند اوقات فراغت خود را در آن بگذرانند وجود ندارد، می‌توان گفت برخی مسئولان شاید آنها را شهروند درجه 2 جامعه می‌پندارند.
ناراحتی یک نابینا باید ناراحتی شهروندان بینا باشد؛ زیرا غالب اقشار جامعه شاید درد آنها را به‌طور کامل درک نکنند، اما با چشم می‌بینند؛ بنابراین وظیفه مسئولان جامعه است که درد و مشکل آنان را بفهمند و برای حل آنها راهکاری ارائه کنند.
به‌مناسبت این روز تصمیم گرفتیم با چند جوان نابینا و کم‌بینا گفت‌وگوی صمیمانه‌ای داشتیم که با ما از مسائل و مشکلاتشان سخن گفتند. مسائل و مشکلاتی که ناشی از ندیدن و نابینایی نیست و بیشتر به فرهنگ‌سازی در زمینه رفتار با افراد دارای معلولیت برمی‌گردد.
دختر جوان 25 ساله که تمایلی به گفتن نام خودش ندارد و اکنون دانشجوی رشته حسابداری است، می‌گوید: وقتی در یک دورهمی خانوادگی شرکت می‌کنم، تازه متوجه می‌شوم که چقدر شرایط من با افراد دیگر متفاوت است، به نظرم ما دختران نابینا از بقیه دختران جامعه جدا نیستیم؛ همه چیز به خودمان وابسته است. وی در ادامه می‌افزاید: ما هیچ تفاوتی با دیگر افراد نداریم و دوست داریم همانند سایر افراد با ما رفتار شود.از نظر من کسانی که نقصی داشته باشند، بیشتر می‌توانند استعداد‌های درونی خود را کشف کنند و آنها را به‌کار ببرند؛ واقعا کاش می‌شد این مسأله را در جامعه نهادینه کنند.
روژان دانشجوی ترم 3 دانشجوی معماری از دانشگاه بوعلی است و از نظر مادرش دختری بااستعداد و هنرمند است که در سن کودکی به‌دلیل بیماری مادرزادی و عفونت دچار عارضه نابینایی شده است، گفت‌وگوی خود را با ما این‌گونه آغاز می‌کند: من در دانشگاه جزو نفرات برتر هستم و تمام تلاش خودم را می‌کنم تا بتوانم آینده درخشانی را برای خودم بسازم؛ اما مشکلی که من دارم این است که آیا واقعا پس از فارغ‌التحصیلی می‌توانم در جایی مشغول به‌کار شوم! این موضوع خیلی مرا اذیت می‌کند، گاهی با خودم می‌گویم، آیا تلاش بی‌وقفه من تأثیری بر آینده من دارد؟!
وی در ادامه می‌گوید: خوشبختانه خانواده‌ام از دوران کودکی حامی من بوده و در زمینه تحصیل کمک‌های بسیاری کرده‌اند. خوب یادم است، 8 ساله بودم که مادرم مرا در کلاس زبان ثبت‌نام کرد و از آن زمان تاکنون من در کلاس‌های خصوصی زبان مشغول هستم و خدا را شکر توانستم مدرک زبان انگلیسی را دریافت کنم. پرهام ایرانپور یک نوجوان 14 ساله در گفت‌وگو با خبرنگار همدان‌پیام از مشکلات و دغدغه‌های خود می‌گوید: من به‌عنوان یک فرد کم‌بینا از تمامی مسئولان درخواست دارم که در مناسب‌سازی شهر اقدامات لازم را برای راه‌اندازی اتوبوس‌های گویا برای این افراد همانند سایر شهرهای کشور مانند اصفهان و مشهد و تهران انجام دهند تا دغدغه عبور و مرور این افراد هم کاهش یابد.یکی دیگر از خواسته‌های ما، نصب عابربانک‌های گویا برای افراد نابینا است؛ در این اوضاع جامعه برای دریافت وجه نقد به هر فردی نمی‌توان اعتماد کرد و این کمبود می‌تواند آسیب‌های جدی در برداشته باشد.
اشتغالزایی یکی دیگر از دغدغه‌های ما است؛ بسیاری از نابینایان هستند که مدارک تحصیلی بالایی دارند ولی متأسفانه در هیچ ارگان دولتی فعالیتی ندارند.
مهم‌ترین مشکل نابینایان همدان اشتغال است
مدیرعامل انجمن روشندلان همدان ضمن عرض تبریک به‌مناسبت روز جهانی عصای سفید، بیان کرد: انجمن نابینایان استان همدان تنها مؤسسه خیریه در استان است که در سال 1388 تشکیل شد و نزدیک 11 سال است که به فعالیت خود ادامه می‌دهد؛ این انجمن به صورت کاملا غیردولتی و زیر نظر اداره بهزیستی استان درحال خدمت‌رسانی به افراد نابینا و کم‌بینا است. اعظم مرادی در ادامه افزود: این انجمن از اعضای هیأت امنایی و هیأت مدیره که درحال‌حاضر 350 عضو فعال دارد، تشکیل شده است و از میان این اعضا، تعدادی از روشندلان در ارگان‌های دولتی هر یک به‌عنوان معلم، پست‌های اپراتوری دستگاه‌های دولتی به نابینایان اختصاص دارد. تقریباً حدود 35 نفر از آنها فارغ‌التحصیل رشته‌های قرآن، موسیقی، هنر و ورزش از بهترین دانشگاه‌ها هستند و درحال‌حاضر هم در این رشته فعالیت دارند.وی با بیان اینکه رسیدگی به امور نابینایان و روشندلان از اهداف این مؤسسه است که متأسفانه مشکلات بسیاری نیز در این زمینه وجود دارد، عنوان کرد: مشکلاتی که برای نابینایان وجود دارد مسائلی ازجمله نبود مناسب‌سازی شهری برای نابینایان، نبود امکانات رفاهی و از همه مهمتر اشتغال آنان است که دغدغه بسیاری از افراد نابینا با توجه به شرایط کنونی شده است.یکی دیگر از مشکلات شاخص، نداشتن بیمه تکمیلی برای پرداخت هزینه درمان آنها است؛ زیرا بسیاری از آنان از عهده هزینه‌های سنگین و درمان بر‌نمی‌آیند.
مرادی از عملکرد کلی این انجمن در چندسال اخیر گفت: راه‌اندازی کلاس‌های آموزشی مختلف از قبیل کلاس‌های هنری و رایانه و... که با توجه به این شرایط پیش‌آمده، تعطیل شده است، همچنین ارائه سبد کالا از جمله پوشاک، لوازم‌التحریر و خواروبار، چندین نوبت برای این افراد درنظر گرفته شده است.
وی گفت: برگزاری همایش‌های مختلف با حضور افراد روشندل به‌عنوان مشاور بازخورد بالایی داشته است؛ همچنین برگزاری اردوهای درون‌استانی و برون‌استانی که نابینایان و کم‌بینایان همراه با خانواده‌هایشان یا سایر وابستگان در این اردو شرکت می‌کردند، جزو برنامه‌های این انجمن بود.
در همین راستا نیز سرپرست معاونت امور توانبخشی سازمان بهزیستی استان همدان در گفت‌وگو با ایرنا بیان کرد: نگاه ترحم‌آمیز مردم بزرگ‌ترین مشکل نابینایان است و همین موضوع سبب شده بسیاری از افراد نابینا نتوانند به راحتی در جامعه حضور یابند.
سیاوش رهبر یادآور شد: اشتغال، ازدواج، مسکن، نبود زیرساخت‌های مناسب برای یک زندگی سالم و بدون دغدغه، هزینه‌های متفاوت زندگی و از همه بدتر نگاه تبعیض‌آمیز مردم و جامعه و نادیده گرفتن حقوق آنها، بخشی از مشکلات پیش‌روی نابینایان است که حتی به کمک عصای سفید نیز کنار نمی‌روند.
پیش‌بینی ده هزار کتاب صوتی
برای نابینایان همدانی
مدیرکل امور کتابخانه‌های همدان نیز به‌مناسبت روز جهانی عصای سفید گفت: در کتابخانه مرکزی همدان بخشی به نابینایان و کم‌بینایان اختصاص داده شده که با داشتن ده هزار کتاب صوتی، ۹۰۰ کتاب بریل، پرینتر، اسکنر ویژه نابینایان و رایانه‌هایی با طراحی ویژه، فضا را برای استفاده این قشر از کتابخانه مهیا کرده است.
عاطفه زارعی در پایان گفت: در شرایط عادی کارگاه‌های آموزش خط بریل، آموزش قرآن خوانی و شعرخوانی برای آموزش نابینایان و کم‌بینایان، فعالیت دارد.
