مرکز اسناد و کتابخانه ملی منطقه غرب کشور تصمیم دارد میراث معنوی و آثار ارزشمند از استانهای کهن همدان، کرمانشاه، ایلام، لرستان و کردستان را راهی لیست آثار حافظه جهانی و میراث مکتوب کند. این مهم با تشکیل و فعال کردن کمیته حافظه جهانی، در همدان به منظور هموار شدن مسیر حرکت در استان برای ثبت آثاری ارزشمند محقق خواهد شد.
مدیر اسناد و کتابخانه ملی منطقه غرب کشور به مرکزیت همدان در گفتوگو با همدانپیام با اعلام این خبر گفت: با پیگیریهای مستمر و مساعدت اداره کل امور اجتماعی استانداری استان، نخستين جلسه حافظه جهانی استان همدان با حضور 9 تن از مدیران کل دستگاههای اجرایی مرتبط برگزار شده است تا برنامههای این مهم به سرانجام برسد.
علیرضا تکلو ضمن تبیین طرح حافظه جهانی و معرفی جایگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به عنوان دبیر کمیته حافظه جهانی در ایران، اهمیت موضوع را به این ترتیب عنوان کرد که با به ثبت رسیدن آثار معنوی از استان داشتههای غنی تاریخی که تا به امروز به تجمیع نرسیده است به نام همدان تا همیشه در حافظه جهان خواهد ماند. وی از نمونه آثار برگزیده برای جهانی شدن در این راستا را آثار مکتوب و مستند بوعلیسینا عنوان کرد.
وی گفت: با شناسایی آثار به جا مانده از بزرگانی چون بوعلی در همدان خواهیم توانست آنها را تا همیشه به نام همدان در عرصه بینالمللی معرفی کنیم. هر 2 سال يكبار هر كشور ميتواند 2 اثر برای ثبت در حافظه جهاني به يونسكو پيشنهاد دهد. آثاري كه از هر کشور یا سازمان بینالمللی از ابتدا تاكنون در فهرست حافظه جهاني به ثبت رسیده، 193 اثر است. تکلو عنوان کرد: در سطح جهانی تاکنون از ایران 9 اثر به ثبت رسیده است. مدیر اسناد و کتابخانه ملی منطقه غرب کشور همچنین افزود: برای تحقق این برنامه که همدان در آینده نزدیک قرار است صاحب حافظه جهانی باشد پس از تشکیل کمیته حافظه جهانی مصوب شده است که شناسایی همه کتابهای خطی، چاپ سنگی و چاپ سربی دارای ارزش تاریخی استان با همکاری همه دستگاههای اجرایی به انجام برسد. تکلو عنوان کرد: در قدم بعد با تهیه بانک اطلاعاتی داشتههای غنی در استان همدان در کنار یکدیگر قرار میگیرند تا بتواند همدان را در حافظه جهانی ماندگار کنند. برای آنکه چگونگی ارائه اثر به کمیته حافظه جهانی ایران برای ارسال به سازمان یونسکو در یک روال دقیقتر در استان پیش برود کارگاههای آموزشی برگزار خواهد شد. وی همچنین یادآور شد: به این منظور انتشار فراخوان عمومی و نظرخواهی از اندیشمندان و تاریخ پژوهان برای دستیابی به هدفهای تعیین شده نیز در دستور کار است. از سوی دیگر این کمیته قرار است راهکاری برای تشکیل بانک یا مرکز کتب خطی و تاریخی استان ارائه دهد.
کمیته ملی حافظه جهانی کمیسیون ملی یونسکو به منظور شناسایی، حفاظت، کمک به دسترسی جهانی و افزایش آگاهی عمومی از میراث مستند ایران در سال ۱۳۸۴ شکل گرفت
کمیته ملی حافظه جهانی که دبیرخانه آن در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران قرار دارد، به منظور استفاده از نظر کارشناسان پیرامون پیشنهاد آثار برای ثبت در فهرست میراث مستند، گروه بررسی و ارزیابی کمیته را در سال ۱۳۸۶ تشکیل داده است. کشور ایران در سال ۱۳۸۴ با معرفی 2 اثر «شاهنامه بایسنقری» از کاخموزه گلستان و «وقفنامه ربع رشیدی» از کتابخانه مرکزی تبریز برای نخستینبار در ششمین دوره برنامه حافظه جهانی شرکت کرد و این 2 اثر در مرداد ۱۳۸۶ (آگوست ۲۰۰۷ میلادی) در فهرست حافظه جهانی به ثبت رسید. همچنین در مرداد ۱۳۸۸ (ژوئیه ۲۰۰۹ میلادی) مجموعه اسناد تشکیلات اداری آستان قدس رضوی در دوره صفویه از سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در فهرست حافظه جهانی یونسکو به ثبت رسید.
2 اثر التفهیم ابوریحان بیرونی و پنجگنج (خمسه) نظامی نیز در سال ۱۳۹۰ در این فهرست ثبت شد. در خرداد سال ۱۳۹۲ نیز مجموعه برگزیده نقشههای دوران قاجار از مرکز اسناد وزارت امور خارجه و کتاب ذخیره خوارزمشاهی از کتابخانه شهید مطهری در فهرست میراث مستند ثبت شد. امید آنکه با ا هتمام مرکز اسناد و کتابخانه ملی منطقه غرب کشور آثار همدان شناسایی و راه به جهانی شدن را به نام ایران در حافظه جهان باز کند.