سوگند حاجی شفیعی- همدان‌پیام:شهر لالجین، به عنوان قطب سفال و سرامیک ایران و منطقه غرب آسیا، همواره یکی از مهم‌ترین مراکز تولید صنایع‌دستی کشور بوده است. در سال‌های اخیر، با افزایش تقاضای جهانی برای کالاهای فرهنگی و هنری، فرصت‌های صادراتی سفال لالجین نیز رشد قابل‌توجهی داشته‌اند. با این حال، نبود بسته‌بندی حرفه‌ای و برند مشخص، یکی از موانع اصلی توسعه صادرات پایدار این هنر دیرینه محسوب می‌شود.
اهمیت بسته‌بندی در بازارهای صادراتی
در بازارهای جهانی، بسته‌بندی نه‌تنها به عنوان یک ابزار حفاظتی برای محصول عمل می‌کند، بلکه یکی از عوامل کلیدی در تصمیم‌گیری مصرف‌کننده برای خرید است. در کشورهای هدف صادراتی مانند آلمان، فرانسه، امارات، قطر و چین، محصولاتی که فاقد بسته‌بندی زیبا، مقاوم و استاندارد هستند، شانس کمی برای حضور در فروشگاه‌ها و گالری‌های معتبر دارند.
برای محصولات هنری مانند سفال، بسته‌بندی باید روایت‌گر فرهنگ، هنر و اصالت باشد. خریدار خارجی از طریق طراحی بسته‌بندی با داستان و ارزش کالا آشنا می‌شود. بسته‌بندی شکیل و اصولی می‌تواند نقش مهمی در ارتقاء جایگاه کالا در بازارهای صادراتی ایفا کند و حتی موجب افزایش قیمت فروش و ارزش ذهنی محصول شود.
یکی از ظرفیت‌های مهم و کمتر استفاده‌شده در حوزه صنایع‌دستی استان همدان، مرکز چاپ و بسته‌بندی پیام‌رسانه است. این مرکز با برخورداری از تجهیزات مدرن چاپ، طراحی گرافیک، تولید جعبه‌های سفارشی و خدمات کامل بسته‌بندی، می‌تواند نقش محوری در ارتقاء بسته‌بندی محصولات سفال ایفا کند.
پیام‌رسانه توانایی تولید بسته‌بندی‌هایی با استانداردهای صادراتی را دارد؛ از جمله جعبه‌های سخت با ضربه‌گیر داخلی، طراحی‌های اختصاصی با الهام از نقوش سنتی لالجین، درج توضیحات چندزبانه و امکان چاپ لوگوی برند منطقه‌ای روی هر محصول. علاوه بر این، این مرکز آمادگی دارد خدمات بسته‌بندی سفارشی برای برندهای خارجی و خرده‌فروشی‌های بین‌المللی ارائه دهد که این موضوع می‌تواند پل ارتباطی مهمی برای توسعه همکاری‌های B2B در حوزه صنایع‌دستی باشد.
برندسازی، حلقه مکمل بسته‌بندی در صادرات
در کنار بسته‌بندی، برندسازی منطقه‌ای برای سفال لالجین یک ضرورت است. برند واحد، با طراحی بصری یکپارچه، داستان مشخص و پیام فرهنگی، کمک می‌کند تا محصول در ذهن مشتری خارجی ماندگار شود. ترکیب برند قوی و بسته‌بندی استاندارد، راه ورود محصولات به بازارهای رسمی، نمایشگاه‌ها و گالری‌های جهانی را هموار می‌کند.
فرصت‌های بین‌المللی، اکسپو و فراتر از آن
رویدادهایی مانند اکسپو به‌عنوان vitrine جهانی فرهنگ و هنر کشورها شناخته می‌شوند. سفال لالجین اگر با بسته‌بندی حرفه‌ای و برند مشخص در این رویدادها حضور پیدا کند، می‌تواند به‌عنوان نماینده شایسته هنر ایران در سطح جهان بدرخشد. در غیر این صورت، در فضای رقابتی شدید چنین نمایشگاه‌هایی، محصولات بدون بسته‌بندی مناسب شانس دیده‌شدن ندارند.
برای جهش صادراتی سفال لالجین، باید همزمان به دو رکن اصلی یعنی بسته‌بندی حرفه‌ای و برندینگ منسجم توجه ویژه داشت. بهره‌گیری از ظرفیت کامل مرکز چاپ و بسته‌بندی پیام‌رسانه می‌تواند این دو نیاز را به شکلی کاملا عملی و سریع پاسخ دهد.
پیشنهادها:
ایجاد کارگروه مشترک بین تولیدکنندگان سفال و مرکز پیام‌رسانه برای طراحی و تولید بسته‌بندی صادراتی.
طراحی برند واحد برای سفال لالجین با هویت بصری بومی.
سرمایه‌گذاری در آموزش تولیدکنندگان درباره اهمیت بسته‌بندی و برند در صادرات.
استفاده از بسته‌بندی‌های 2مرحله‌ای: بسته تزئینی داخلی و بسته حمل صادراتی خارجی.
برنامه‌ریزی برای حضور هدفمند در رویدادهایی چون اکسپو، با بسته‌بندی‌های آماده صادرات.
