■ در حالیکه شوش جهانی شد همدان تنها شهر باقیمانده از دوران باستان حرفی برای ثبت ندارد
برخی از استانهای کشور با داشتههای تاریخی خود که هم تراز با همدان هستند میروند تا با آثارتاریخی خود جهانی شوند. در حالی همدان از فقدان یک اثر در عرصه جهانی در سال های گذشته بی تفاوت گذشته است که در استان های دیگر پرونده ها یکی پس از دیگری در حوزه تاریخی کامل می شد تا آن مناطق را جهانی کند.
امروز ردپای ناخوشایندی از تغییرات سیمای شهر در بافت تاریخی همدان همچون میدان مرکزی همدان ، خانه های تاریخی ، و برخی بناها ی قدیمی کارشناسان را نگران می کند که نکند این موارد همدان را از جهانی شدن باز دارد .
در حالی که پرونده چگونگی حفظ حریم میدان امام در همدان پیام باز است خبرهایی مبنی بر جهانی شدن آثاری در ایران به گوش می رسد که هم پای آثار تاریخی همدان است .
شوش جهانی شد
شوش پایتخت زمستانی همان حکومت هخامنشیان است که همدان را 2 هزار و500 سال پیش به عنوان پایتخت تابستانی خود انتخاب کردند در زمانی که هخامنشیان تکیه بر تختهای حکومتی در ایران زمین زدند راهی به عنوان راه شاهی ترسیم کردند که به واسطه آن همدان (پایتخت تابستانی) را به شوش (پایتخت زمستانی) و تخت جمشید پایتخت سیالی مذهبی ایشان متصل کردند.
آثار به جای مانده آنها از آن دوران امروز اعتباری شده است برای میراثداران تا به واسطه آنها دیارشان را جهانی کنند اما این مقوله هنوز در همدان به نتیجه درستی دست نیافته است.
شوش باستانی در یونسکو بررسی شد تا پس از فراز و نشیبهای بسیار که در طول یکی 2 سال گذشته و راه جهانی شدن داشته است به مقصد برسد. پس از این بررسی توانست رأی مثبت از سوی ارزیابان یونسکو را دریافت کند تا شوش که همان محوطه تاریخی هم تراز با همدان بود در فهرست آثار جهانی قرار گیرد.
زمانی که این اتفاق رخ داد نقطه عطفی در حوزه میراث و گردشگری استان خوزستان نمایان شد و از آن پس گردشگران خارجی که وارد ایران میشوند در مسیر سفر خود شوش را از اولویتها قرار خواهند داد این یعنی همان دغدغهای که سالهاست همدان را در گردشگری دچار چالش کرده است. این یعنی همان اتفاق خوبی که اگر برای همدان هم رخ دهد استان خواهد توانست در عرضه بینالمللی به واسطه ثبت یک اثر تاریخی جهانی شود. غربت همدان در عرصه جهانی به قدری مشهود است که حتی مدیران و برنامهریزان بخش دولتی و خصوصی را هم به ابراز نگرانیهایی واداشته است به گونهای که مدیر کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری همدان نیز در نشست اخیر خود در شورای شهر تأکید کرد تا همدان یک اثر جهانی نداشته باشد گردشگری آن موفق نخواهد بود.
دلخوش به یک وعده
در این میان اما برنامهریزان حوزه گردشگری دلخوش به وعده معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور هستند که عنوان کرده است: همدان را با به ثبت رساندن یک اثر تاریخی در سال 2017 جهانی خواهند کرد .
اما آیا به واقع پروندههای آثار از همدان آنقدر کامل گردآوری میشود که وقتی روی میز بررسی یونسکو قرار گرفت جایی برای نقض و نقد نداشته باشد. چه بسا چگونگی روند اجرای پروندهها در سالجاری بتواند برای همدانیها پر از تجارب ارزنده در این زمینه باشد. اين سؤال در اذهان عمومي نقش بست كه چرا بسیاری از آثار و بناهاي تاريخي همدان هنوز ثبت جهاني نشدهاند و تا كي بايد چنين رخدادي را كه حق طبيعي پايتخت تاريخ و تمدن ايران است به انتظار نشست. در حالی که این استان از قابلیتهای فراوانی در بحث گردشگری برخوردار است و در این زمینه جایگاه ممتازی در کشور دارد.
نكته جالب توجه اينكه از مدتها پیش بحث شناساندن درست آثار، بناها و جاذبههاي تاريخي همدان به عنوان يك شهر كاملاً توريستي در ابعاد ملي و بينالمللي مطرح شده است و كارشناسان و صاحبنظران بر ضرورت تلاشها و اقداماتي در اين راستا تأكيد دارند كه خيلي وقت پيش بايد انجام میشد تا استاني كه اين همه ظرفيت گردشگري دارد و ميتوان از اين ظرفيت ارزشمند در جهت توسعه بهرههاي فراواني برد، به جايگاه اصلي خود در اين زمينه دست يابد.
ثبت جهاني آثار و بناهاي تاريخي همدان از مهمترين موضوعاتي است كه بايد مورد توجه قرار گيرد؛ زیرا اين مهم علاوه بر مطرح كردن همدان به عنوان يك مكان تاريخي و فرهنگي در سطح جهان و شناساندن آثار و جاذبههاي تاريخي آن به گردشگران، فرصتهاي گرانبهايي را براي رشد و ارتقاي گردشگري استان و به دنبال آن زمينهسازي براي توسعه همهجانبه، فراهم آورد.
بهرغم اهميت فراوان اين موضوع كه براي همگان روشن و واضح است، هنوز گامهاي مؤثر به نتيجه نرسیده است اما حالا با تلاش و پیگیری مسئولان وقت باید امیدوار بود تا انتظار ثبت جهانی یک یا چند اثر و بناي تاريخي استان در آینده نزدیک به نتیجه دست یابد .
سخن گفتن از جهانيسازي نام همدان حالا دیگریک ضرورت است و نشانگر افق دید بالا و نگاه منطقی و درست به بحث گردشگری در همدان به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن است، مشروط بر آنكه از چنين ظرفيت مهمي درست استفاده شود و شرايط بهگونهاي باشد كه جايگاه و موقعيت كنوني استان با داشتهها و ظرفيتهاي بالقوه آن متناسب و سازگار باشد.
