نخستین همایش ملی و نمایشگاه دستاوردهای صنعت گوهرسنگ از امروز یکم و دوم اسفند ماه در همدان برگزار خواهد شد.
استفاده از سنگهای زینتی در ایران به حدود 5 هزار سال پیش بازمیگردد. پادشاهان هخامنشی از سنگ فیروزه نیشابوری برای دادن هدیه استفاده میکردند و امروز هم این سنگ در کشورهای حاشیه خلیج فارس و اروپا مشتریان فراوانی دارد.
در دوران پس از اسلام هم در راستای علمیتر کردن این نوع سنگها تلاشهای زیادی انجام گرفته است؛ به طوری که حتی دانشمندان ایرانی در این زمینه کتابهایی تألیف کردهاند که از مهمترین آنها میتوان به کتاب «الجماهر فی الجواهر» اثر ابوریحان بیرونی به زبان عربی و رساله «جوهریه» اثر خواجه نصیرالدین طوسی به زبان فارسی اشاره کرد. کارشناسان گردش مالی این صنعت را در جهان ۶۰۰ تا ۹۰۰ میلیارد دلار برآورد میکنند.
در ایران بیش از ۸۰ نوع سنگ قیمتی و نیمهقیمتی وجود دارد که اگر مدیریت صحیحی برای بهرهبرداری از آن انجام گیرد و این سنگها در نهایت به صورت زیورآلات از کشور صادر شوند، ارزش افزودهای حدود ۱۰۰ برابری برای آنها ایجاد خواهد شد.
باید با برقراری هماهنگی بیشتر میان بهرهبرداران از معادن سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی با کارگاههای تولید و تراش این نعمتهای خدادادی و انتقال آنها به واحدهای تولید زیورآلات برای ایجاد ارزش افزوده بیشتر شود.
برخی کارشناسان بر این باورند که در این میان استان همدان در کنار استانهای قم، خراسان، کرمان، اصفهان، سمنان و کردستان دارای جایگاه مناسبی در زمینه مناطق دارای معادن سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی در کشورمان است. به طور دقیق باید گفت که استان همدان جزو 4 استان برتر کشور در زمینه دارا بودن معادن سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی است؛ اما کارشناسان معتقدند هنوز گارنت سبز کهنوج، یاقوت کبود همدان و فیروزه نیشابور که شهرت جهانی دارد، به صورت خام از کشور خارج میشوند که این امر به علت ضعف نظارت و مدیریت در این بخش است؛ البته در کنار یاقوت باید از رز کوارتز هم نام برد که همدان پس از کشور برزیل، دومین دارنده معدن این سنگ نیمهقیمتی در جهان است.
رز کوارتز جزو سنگهای نیمهقیمتی است که در همدان وجود دارد. سنگهای قیمتی همدان شامل یاقوت کبود، اندولوزیت، رز کوارتز، گارنت، تورمالین و سیلمانیت است. سنگ کوارتز مانند سیلیس بوده و حالت صورتی رنگ دارد که موارد مصرف آن برای اشیای تزئینی مانند تسبیح و انگشتری است.
پریل، رز کوارتز، دُر کوهی، کوارتز شیری، آندالوزیت و مالاکیت از مهمترین سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی استان همدان هستند که در زمینه اکتشافات این سنگها، بررسیهای قابل قبولی انجام شده است. استادکار تراش سنگهای قیمتی در همدان هم معتقد است که این حرفه سرمایه اندکی میخواهد و اشتغالزایی زیادی دارد.
تراش سنگهای قیمتی میتواند در کوتاهمدت و با هزینهای کم به اشتغالزایی در استان کمک کند. هر فرد با گذراندن دوره آموزش تراش سنگهای قیمتی و برپایی کارگاه تولیدی میتواند کسبوکاری راهاندازی کند و اشتغالزایی داشته باشد.
همدان توانایی این را دارد که قطب تراش سنگهای قیمتی کشور شود، اظهار میکند: خرید و فروش جواهرات در دنیا دومین گردش مالی است و اگر برنامهریزان حوزه اقتصادی توجه بیشتری به این مقوله معطوف کنند، شاهد پیشرفت سریع این صنعت در استان خواهیم بود.
گفتنی است بررسی استعدادها و ظرفیتهای ایجاد اشتغال در اقتصاد مناطق یکی از وظایف دولت در شرایط کنونی است. این مسأله بهویژه در نواحی محروم در عین حال بهرهمند از توان بالقوه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی از اولویت بیشتری برخوردار است.
بدون شک یکی از افتخارات هر ملت و کشوری، صنایع بومی و دستی آن کشور است؛ زیرا این صنعت و به عبارتی این هنر-صنعت بیبدیل و بیرقیب حاصل ذوق و هنر، سلیقه، ابتکار و خلاقیت هنرمندان و صنعتگران عزیزی است که صبورانه آداب، سنن و رسوم و در یک کلام پیام فرهنگی نسلها را در محصولات تولیدیشان متجلی کرده و از آن پاسداری مینمایند.
