■ مدیرکل ارشاد استان: هدف از جشنوارهها تعلیم و تربیت کودکان است
پـرده اول
بازيگران به ترتيب اهميت حضور در صحنه: دانشآموزان و كودكان همداني
توضيح صحنه: مدرسهاي در يكي از شهركهاي شهر، كودكان در صفهاي چند ده نفري در حالي كه بادكنك به دست گرفته در انتظارند! انتظار آغاز شور و هيجاني كه نمايش بيستوچهارمين دوره جشنواره بينالمللي تئاتر كودك نام دارد برای این نقش نیاز به بازيگراني است كه مهارت بازيهاي آنها معطوف بر پاكي، سادگي، صداقت و نفس كشيدن در روزهاي پرشور و نشاط كودكي است. نور خورشيد به ميانه رسيده، حالا نشاط و شادي را در چهرههاي معصوم كودكان همداني ميتوان ديد. بادكنكهاي رنگي دست به دست در ميان آنها موج موج انرژي و شادي را به جریان مياندازد. راوی به روی صحنه می رود: اينجا همدان، پايتخت تاريخ و تمدن ايرانزمين، ميزباني خود را با حضور در جمع كودكان مدرسه برزين با جيغ و دست و هورا آغاز ميكند.
پـرده دوم
بازيگران:
1- مديركل فرهنگ و ارشاد اسلامي
2- مديركل آموزشوپرورش استان
3- دبير جشنواره بيستوچهارم
4- هنرمند پيسكسوت هنر تئاتر و تلويزيون
توضيح صحنه: فضاي ورودي سالن مدرسه همان جايي كه كودكان و دانشآموزان همداني براي نخستين تجربه عرضه استعدادهاي خود برنامههاي صبحگاهي را اجرا ميكنند. تريبوني ساده كه با بنري از آغاز به كار دوره 24ام جشنواره خبر ميدهد قرار دارد، بازيگران به ترتيب اولويت مسئوليتهاي اجرايي وارد صحنه ميشوند.
راوي: دعوت ميشود از آقاي فاضل عبادي، مديركل فرهنگ و ارشاد اسلامي كه براي ايراد سخنراني به روي سن بيايد.
(حالا همه تماشاگران كه تعدادي از آنها را هنرمندان پيشكسوت تئاتر همدان و جوانترهايي كه امروز دغدغه كار هنري در شهر را دارند، شامل ميشود منتظرند تا بازيگر نقش اول استاني كه تأثيرگذارترين نقش را در همدان دارد، در حرفهايش خبرهايي تازه و نو را برايشان قرائت كند.)
مديركل فرهنگ و ارشاد اسلامي: هدف از اجراي جشنوارهها در هر محفل و جامعهاي امروزه بر محور نشاط و شادابي ميچرخد كه جشنوارههاي خاص كودكان چون فستيوال بينالمللي تئاتر كودك علاوه بر ايجاد شور و هيجان هدف والاي آموزش، تعيلم و تربيت را نيز دنبال ميكند.
امروز براي رونمايي از پوستري گردهم آمدهايم كه نويد آغاز به كار يكي از مهمترين و تأثيرگذارترين جشنوارههاي تئاتري كشور را در استاني ميدهد كه در فرهنگ و تاريخ كشور جزو درخشانترينها ميباشد.
مصطفی خزایی، مديركل آموزشوپرورش استان: اين برنامه باشكوه آغاز مسير و راهي است كه مقصد آن جشنواره تئاتر كودك است. جشنوارهاي كه براي كودك و از جنس دنياي شاد و بيآلايش آنهاست بر این اساس باید گفت زبان هنر، زباني است كه ميتواند زمينهاي براي تبادل فرهنگ و انديشه و عقايد باشد. اين رويداد بزرگ فرهنگي استان نيز ميتواند زمينهاي براي تبادل فرهنگها و ساخت دنياي ذهني كودكان براي ساخت فردايي بهتر باشد. توضيح صحنه: اين قسمت از نمايش يكي از بهترين لحظات آن به شمار ميرود. حضور مريم كاظمي به عنوان دبير جشنواره پشت تريبون! حالا هم كودكان منتظر هستند از كلام او خبرهاي شاد بشوند و هم هنرمندان با وسواسي خاص صحبتهايش را دنبال ميكنند تا بدانند تغيير چهره دبيري جشنواره پس از سالها كه نقش آن را شهرام كرمي ايفا ميكرد، امروز چه بازي جالب توجهي را از نقشآفريني مريم كاظمي در قامت دبيري دوره بيستوچهارم به تماشا مينشينند.
دبير جشنواره (چهرهاي خندان با كودك دروني سرزنده پشت تريبون ميرود): سلام، سلام به همدان و كودكان همدان، سلام به مديران و هنرمندان همداني، سلام به هنر مقدس نمايش و سلام به زندگي شاد و به دور از خشونت. خوشحالم، خيلي خيلي خوشحالم كه در همدان مسئوليتي به من داده شد كه با دنياي كودك ارتباط مستقيم و نزديك دارد؛ دنياي پاك و بيآلايشي كه نمايشها ذهنيت آنها را براي ساختن آيندهاي بهتر از جامعه ميسازد.
من شاكرم دبيري بيستوچهارمين جشنواره را در حالي عهدهدار شدم كه اين جشنواره به همت همدانيها و هنرمندان تئاتري آن هر روز بيشتر از گذشته در زادگاه خود رشد و پيشرفت ميكند. اين جشنواره متعلق به تمام كودكان و دانشآموزان همداني و تنها رويداد نمايشي كشور است كه اختصاص به كودكان و نوجوانان دارد.
امروز از پوستر اصلي جشنواره رونمايي ميشود تا هم ما بزرگترها و هم شما كودكان همداني، شهر را براي هرچه بهتر برگزار شدن آن با كمك و همكاري با يكديگر آماده و مهيا سازيم.
هنرمند پيشكسوت تئاتر كودك (چهرهاي آشنا بايد باشد كه گرد پيري بر آن نشسته اما با حضور در مراسم و ديدن شور و هيجانها به شعر آمده و با زبان كودكانه با تماشاگران ارتباط ميگيرد.)
حسين محباهري: از دبير جشنواره تشكر ميكنم كه هماهنگيها را براي مراسم رونمايي به شكلي پيش برد كه بتوانيم در فضايي شاد و ساده درست همانند دنياي دروني كودكانمان نخستين گام را براي سرآغاز فصلي ديگر از جشنواره بينالمللي تئاتر كودك محكم برداريم. اينكه امسال جشنواره كودكان در محل رشد و تعليم آنها، مدرسه! نخستين چهره خود را با پوستر رونمايي كرد، حركت قابل تقديري بود كه نشان از توجه دبير اين رويداد به مهمترين سرمايههاي اين جشنواره يعني كودكان دارد. توضيح صحنه: پرده دوم با پايان سخنرانيها بسته ميشود، تغيير در ميزانسن؟؟، گروهي با كمك هم چيزي شبيه به يك تابلو كه روي آن پوشيده شده است را به روي سن ميآورند. سكوت در فضا حاكم ميشود، صداي تالاپ تولوپ قلب بچهها را ميتوان شنيد كه منتظر هستند اين چيز عجيب و غريب را كه رواندازي به سر دارد، ببينند. نور گرفته ميشود و پرده سوم آغاز ميگردد.
پرده سوم
راوي: از هنرمندان پيشكسوتي چون استاد نصرا... عبادي، دبير جشنواره، مديركل ارشاد استان، مديركل كانون پرورش فكري، مديركل آموزشوپرورش دعوت ميشود تا براي رونمايي از پوستر جشنواره (همان شيء عجيب و غريب روانداز شده براي كودكان) به روي سن بيايد.
توضيح صحنه: موزيك پخش ميشود، هنرمندان و مديران حاضر در جمع با كودكان همنوا شده، شعر كودكانه «آهويي دارم خوشگله» ميخوانند، پس از پايان سكوت و حالا مراسم رونمايي آغاز ميشود.
پوستر زيباي 24امين دوره جشنواره تئاتر كودك و نوجوان خود را به كودكان نمايش ميدهد.
پرده آخر
امسال بيستوچهارمين جشنواره تئاتر کودک و نوجوان در همدان در حالي آغاز به کار خواهد کرد که چون سال گذشته به دليل مقارن شدن با ايام سوگواري سيدالشهداء(ع) و محرم و صفر در آذرماه برگزار ميشود.
جشنوارهاي که اگر بخواهيم آن را با دورههاي پيش از اين يا حداقل يکي دو سال اخير مقايسه کنيم تغيير در کالبد دبيري آن و حضور مريم کاظمي سبب شده تا شور و هيجان مضاعفي به جشنواره داده شود که مصداق عيني آن را ميتوان در شيوه مراسم رونمايي پوستر عنوان کرد که دقيقاً اين ضربالمثل را در ذهن تداعي ميکند که «سالي که نکوست از بهارش پيداست» و بهار جشنواره بيستوچهارم، مراسم رونمايي از پوستر در دل کودکان و دانشآموزان همداني و به دور از مراسمهاي مرسوم و خشک اداري بود.
جشنواره تئاتر اميد يا همان تئاتر کودک و نوجوان در آبان سال 70 در همدان متولد شد. اين جشنواره با هدف هويت بخشيدن به تئاتر کودک و نوجوان، رشد و بالندگي آن کار خود را آغاز کرد البته پيش از اين هم يعني در سالهاي 68 و 69 پس از فروکش کردن جنگ تحميلي گروهي از کودکان و نوجوانان در شهر همدان چند نمايش را با موضوعات مختلف از جمله جنگ، پيامدهاي بمباران و... به روي صحنه بردند که اين آثار عامل توجهي جدي به تئاتر کودک در همدان شد.
بر اين اساس از سال 70 تا 78 اين جشنواره در زادگاه خود کارش را دنبال ميکرد که با حضور استانهاي صاحب نام عرصه تئاتر چون تهران، خراسان، همدان، اصفهان،ايلام، کرمانشاه، فردوس، گنبدکاووس و فولاد شهر برگزار ميشد.
اما پس از هشتمين دوره آن بيتوجهي و بيمهريها دامنگير جشنواره تازه پا اما پرمخاطب تئاتر کودک شد و جشنوارهاي را که همدانيها آن را به دنبال آورده بودند بنا بر دلايلي که بيشتر معطوف به جابهجاييهاي مديران کل در بدنه ارشاد و گرفتن تصميمات سليقهاي آنها ميشد اميد از همدان باربست و به ارگ جديد بم سفر کرد اين اتفاق در سال 79 توسط شرکت عمران ارگ جديد اتفاق افتاد که پرچم جشنواره تئاتر کودک را در بم بالا برد و بنا بر گفته بيشتر کارشناسان از جمله سالهاي طلايي، عمر جشنواره تئاتر کودک و نوجوان محسوب ميشد بعد از موفقيت اهالي هنر نمايشي بم، حالا نوبت مردم و هنرمندان زاهداني بود که يازدهمين دوره جشنواره را ميزباني کنند، نقطه ضعفي که اميد را از زاهدانيها پس گرفت شايد سکوت خبري و شيوه نامطلوب انعکاس اين رويداد بود بر اين اساس دوره دوازدهم اميد به گچساران سفر کرد اما باز هم بودجه ناکافي و بضاعت اندک حوزه تئاتر گريبانگير شد و شدت ضعف در دورههاي دوازدهم و يازدهم باعث شد تا چند روز مرکز هنرهاي نمايشي از برپايي اين جشنواره به بهانه نبود بودجه خودداري کند.
اما با شکل گرفتن هيأت مديره دفتر تئاتر کودک و نوجوان در اواسط دهه 80، اصفهان پاي کار آمد و اميد همدانيها را براي مدت زماني طولاني، چيزي حدود يک دهه از آن خود کند اين امانتداري به قدري به دل اصفهانيها نشسته بود که حاضر به باز پس دادن آن به همدان نبودند. اما نامهنگاريها، نقد و تحليلها، جلسات همانديشي هنرمندان و کمکم جاي خود را در رسانهها باز کرد تا يکبار ديگر اتحاد و همدلي همدانيها پاي کار آمده و جشنواره تئاتر کودک به همدان باز گردد. امروز چند سال از بازگشت جشنواره اميد به زادگاهش ميگذرد اما مسألهاي که همواره هنرمندان و اصحاب فرهنگ و هنر اين شهر و ديار را به اين موضوع ميپردازد که تا چه ميزان اين ظرفيتهاي استاني در بهبود کيفيت برگزاري اين رويداد بزرگ بينالمللي استفاده شود متأسفانه اين جشنواره در بازههايي از زمان حياتش دستخوش برخي مديريتهاي جزيرهاي شد که چهرههاي برگزار کننده آن را به چهرههايي روتين، تکراري و حتي در مراتبي بدون انگيزه تبديل کرده بود، به طور قطع برپايي رويدادهاي بزرگ آن هم در سطح بينالمللي همواره نقدهايي را براي بهتر شدن به دنبال دارد اما موضوعي که داراي اهميت است توجه به انتقادات اصولي و بدون غرضي است که ميتواند بسيجي همگاني از هنرمندان، مديران و رسانهها را در بهتر برگزار شدن آن فعال کند. بر اين اساس انتظار ميرود در دوره جديد جشنواره بينالمللي تئاتر کودک و نوجوان که حالا با روي کار آمدن مريم کاظمي به عنوان دبير و فردي که علاوه بر تخصص به نظر ميرسد انگيزه بالايي براي برنامهريزيهاي جشنواره و هم جنس شدن آن با کودکان دارد با برگزاري جلسات همانديشي، تعيين بودجه کافي و مديريتهاي اصولي امسال همدان بتواند شاهد اتفاقات جديدي در دايره عمر جشنواره اميد باشد.