یک مشاور تحصیلی: کیفیت آموزشی در کل کشور متفاوت است
پس از اعلام نتایج اولیه کنکور سراسری 1403، گلایههایی از سوی برخی از شرکتکنندگان و خانوادههای آنها درباره تأثیر قطعی معدل پایه دوازدهم در آزمون سراسری مطرح شد. پیش از این، برخی کارشناسان انتقاداتی به این موضوع وارد کرده بودند که از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی نشأت میگرفت.
در همان زمان، برخی از مسئولان دولت و نمایندگان مجلس در سخنانی از ضرورت تغییر در مصوبه کنکوری شورا صحبت کردند و طوری وانمود شد که این مصوبه بزودی با تغییراتی روبهرو خواهد شد و کنکور سال آینده متفاوتتر از سال جاری خواهد بود.
البته شورای عالی انقلاب فرهنگی با صدور اطلاعیهای هرگونه تغییر در ضوابط کنکور در سال 1404 را تکذیب کرد. در این اطلاعیه آمده بود: بر اساس تبصره 1 ماده 2 مصوبه سنجش و پذیرش، هرگونه تغییر در شیوه سنجش و پذیرش داوطلبان ورود به آموزش عالی نیازمند اطلاعرسانی پیش از پایان شهریور هر سال میباشد. بنابراین هیچ تغییری در نحوه برگزاری امتحانات نهایی و آزمون تخصصی در سال 1404 ایجاد نخواهد شد و همچنان، مصوبه مذکور تعیینکننده چارچوب سنجش و پذیرش خواهد بود.»
از سوی دیگر، مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی نیت داشت از تأثیرگذاری آزمون سراسری در قبولی داوطلبان برای ورود به دانشگاهها بکاهد و راهحل را در افزایش تأثیر معدل دانشآموزان پیدا کرد. به نظر میرسد که خود نفرات برتر کنکور و دانشآموزان پایه دوازدهم نیز از این مصوبه دل خوشی نداشتند، زیرا معدلی که اکنون سهم 60 درصدی دارد و در مقایسه با کنکور که سهم 40 درصدی دارد، بهطور طبیعی کسی دوست ندارد سهم 60 درصدی معدل را از دست بدهد. اما با توجه به دفترچه راهنمای آزمون سراسری سال 1404، این علاقهمندی با یک محدودیت مواجه است؛ بدین معنا که داوطلبان فقط یک بار حق ترمیم معدل خود را دارند. این مصوبه کمی شرایط را برای داوطلبان ورود به دانشگاه سخت میکند. اگر آنها در فرصت دادهشده برای ترمیم معدل نتوانند بهخوبی معدل خود را تقویت کنند، تقریبا باید با یک بخش بزرگ از سهم قبولیشان در دانشگاه خداحافظی کنند یا حداقل قبولی در دانشگاههای برتر و رشتههای پررقیب را فراموش کنند.
یک مشاور تحصیلی در خصوص تأثیر 60 درصدی معدل در کنکور سراسری معتقد است که امتحانات نهایی، با توجه به اینکه در پایه دوازدهم و پایه یازدهم ایجاد شده است، برای دانشآموزان مسیر بسیار طولانی و فرسایشی را ایجاد کرده است.
فواد زنگنه در گفتوگو با خبرنگار همدانپیام میگوید: با توجه به اینکه در سالهای اخیر الگوریتم برگزاری کنکور تغییراتی داشته و برای کنکور سال 1404، قبولی داوطلبان تا 60 درصد وابسته به امتحانات نهایی و 40 درصد وابسته به کنکور میباشد، بدین صورت که حتی اگر داوطلبان سالهای قبل کنکور هم بخواهند در آزمون شرکت کنند، میتوانند در صورت تمایل در آزمونهای نهایی سال جاری در پایه یازدهم و دوازدهم شرکت کنند. پس میتوان گفت که این نخستین جنبه مثبت امتحانات نهایی است، یعنی ساختن فرصت برای داوطلبانی که به هر دلیل تصمیم میگیرند در کنکور شرکت نمایند.
او خاطرنشان میکند: یادم نمیرود یکی از خانوادهها جمله طنزی را بیان کرد که در عین سادگی، حاوی نکات عالی و مهمی بود؛آنان میگفتند: «بهتر است قبل از اینکه مسئولان طرحی را ایجاد و اجرا کنند، ای کاش خودشان یک بار بهعنوان تست این مسیر را سپری میکردند تا دقیقتر از چالشهای آن مطلع میشدند.» در عین اینکه این عبارت حالت شوخی داشت، اما به طور کامل منطقی و درست به نظر میآمد.
یعنی قبل از اجرا و برنامهریزی طرحها، باید معاونتهای مرتبط آموزش و پرورش میتوانستند آن را بهعنوان تست روی برخی از دانشآموزان پیادهسازی کنند.
این کارشناس برنامه تلویزیونی «فرصت برابر» در ادامه میافزاید: همچنین داوطلبان پذیرفتهشده و حتی رتبههای برتر کنکور، بیشتر افرادی هستند که هم از پس امتحانات نهایی بهخوبی برآمدهاند و هم از پس کنکور. پس داوطلبان در چندین آزمون غربال شدهاند، بنابراین میتوان گفت که این افراد صرفا بهخاطر داشتن سهمیه یا تقلب وارد دانشگاهها نشدهاند.
زنگنه با اشاره به تأثیرات منفی این مصوبه ادامه میدهد: یکی دیگر از نظرات منفی درباره امتحانات نهایی، آماده نبودن بستر و ساختارهای مرتبط با این حوزه است. اگر یادتان باشد در امتحانات نهایی خرداد 1403، متأسفانه بهدلیل ایرادات فنی و IT، کارتهای ورود به جلسه ابتدا با مشکل و سپس با تاخیر صادر گردید. این اتفاقها نه تنها میتواند در شرایط اضطراب دانشآموزان سبب استرس آنها شود، بلکه میتواند خانوادههای داوطلبان کنکوری را نیز دچار تنش کند.
او میگوید: یکی از چالشهای جدی امتحانات نهایی، بهخصوص در امسال، این است که با توجه به اضافه شدن ترمیم دروس یازدهم در کنار دروس دوازدهم برای آن دسته از داوطلبانی که میخواهند هر 2سال را ترمیم کنند، خستگی بیش از اندازه، بیانگیزگی، ادامه ندادن دانشآموزان و کاهش نمرات آزمونهای آنها را در پی دارد.
این مشاور تحصیلی با تأکید بر اینکه در کل کشور متأسفانه کیفیتهای متفاوت آموزشی در سراسر کشور وجود دارد، میگوید: به این شکل که اگر یک مدرسهای بهصورت غیرانتفاعی باشد و برترین اساتید را داشته باشد، احتمالاً میتواند بهترین متد یادگیری را بهرهبرداری کند، در حالی که این اتفاق برای مدارس کمبرخوردار خیلی مطرح نیست و در نتیجه، رسیدن دانشآموزان به بهترین رشته و دانشگاه حتی با دادن مقداری سهمیه هم امکانپذیر نیست.
نتیجه این بررسیها نشان میدهد بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به نام «مصوبه سیاستها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی (پس از پایان متوسطه)» (مصوبه جلسه 843)، برگزاری آزمون سراسری از سال 1402 با تغییراتی روبهرو شد که شاید مهمترین آن تأثیر قطعی معدل پایه دوازدهم در آزمون سراسری بود که برگزاری 2نوبت کنکور در سال از دیگر تغییرات اعلام شده در این مصوبه بود، به طوری که بر این اساس، داوطلبان در مجموع 4بار (در 2 سال) میتوانند در آزمون سراسری شرکت کنند و نمرات آنها در این آزمونها معتبر است. در نهایت، با بیشترین نمره اخذ شده میتوانند انتخاب رشته کنند.
گفتنی است، این مصوبه پس از چند بار بررسی، در جلسات 855 و 863 مورخ 05/11/1400 و 17/03/1401 اصلاح و در تاریخ 25 تیر 1401 توسط رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی وقت با نام ماده واحده تکمیل و اصلاح موادی از سیاستها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی ابلاغ شد.
