شهناز کرمی- همدان‌پیام: میزان باقیمانده آفت‌کش‌ها در محصولات باغی و کشاورزی خطرات جبران‌ناپذیری را بر سلامت انسان دارد.
مدیر نظارت بر غذا و فرآورده های خوراکی،آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی گفت: کنترل میزان بقایای آفت‌کش‌ها پس از برداشت محصولات کشاورزی، از اختیار مصرف‌کننده خارج است و مصرف‌کنندگان می‌توانند با استفاده از خیساندن در آب، لایه‌برداری، استفاده از فرآیندهای حرارتی (مانند پاستوریزه کردن، بلانچ کردن، جوشاندن، پختن، بخارپز کردن و کنسرو کردن)، پوست‌گیری محصولات کشاورزی قبل از مصرف، جداسازی برگ‌های بیرونی در سبزیجات برگی، مثل کلم و کاهو، شست‌وشو با محلول نمکی رقیق (محلول کلرید سدیم) به عنوان یک روش کاربردی برای کاهش میزان سموم و آفت‌کش‌ها بکاهند.
حجت‌ا...کمکی اظهار کرد: برداشت زودهنگام و قبل از اتمام دوره کارنس یا مدت ماندگاری (مدت زمان لازم از پایان سم‌پاشی تا تجزیه سم) سبب باقی ماندن میزان زیادی از آفت‌کش‌ها در محصول کشاورزی می‌شود.
وی گفت: در پاسخ به این پرسش که مصرف‌کننده‌ها چگونه می‌توانند بر میزان آفت‌کش‌های باقیمانده در محصولات کشاورزی کنترل داشته باشند، گفت: کنترل میزان بقایای آفت‌کش‌ها پس از برداشت محصولات کشاورزی، از اختیار مصرف‌کننده خارج است و اثرات مخربی نیز بر سلامتی انسان دارد.
مدیر نظارت بر غذای دانشگاه علوم پزشکی همدان با اشاره به خطرات باقیمانده سموم و آفت‌کش‌ها در محصولات کشاورزی اظهار کرد: از جمله این خطرات می‌توان به سرطان، نابینایی، بیماری‌های کبد و سیستم عصبی، بیماری‌های تیروئیدی و واکنش‌های آلرژیک اشاره کرد.
کاهش باروری با سموم کشاورزی
کمکی ادامه داد: آفت‌کش‌ها در بلندمدت می‌توانند منجر به کاهش باروری، افزایش سطح کلسترول، نرخ بالای مرگ و میر نوزادان و چندین اختلال ژنتیکی و متابولیک شوند و همچنین بالا بودن میزان باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی، سبب خسارت به تجارت بین‌المللی محصولات کشاورزی و زیان کشاورزان می‌شود.
راه‌های کاهش بقایای آفت‌کش‌ها
وی اظهار کرد: برای کاهش بقایای آفت‌کش‌ها در محصولات کشاورزی و باغی، راه‌های زیر توصیه می‌شود: پوست‌گیری محصولات کشاورزی قبل از مصرف سبب کاهش باقیمانده سموم در آنها می‌شود. در سبزیجات برگی، غلظت باقیمانده آفت‌کش در برگ‌های بیرونی نسبت به برگ‌های داخلی بیشتر است، بنابراین جداسازی برگ‌های بیرونی در محصولاتی مثل کلم و کاهو، سبب کاهش باقیمانده سموم در آنها می‌شود.
وی یادآور شد: شست‌وشو با محلول نمکی رقیق (محلول کلرید سدیم) روشی مناسب برای کاهش بار آلودگی از سطوح غذا، به خصوص میوه‌ها و سبزیجات و سایر محصولات کشاورزی است و به عنوان یک روش کاربردی برای مصارف خانگی توصیه می‌شود.
مدیر غذای دانشگاه ادامه داد: همچنین استفاده از فرآیندهای حرارتی (مانند پاستوریزه کردن، بلانچ کردن، جوشاندن، پختن، بخارپز کردن و کنسرو کردن) در تخریب آفت‌کش‌ها مؤثر هستند.
خیساندن در آب، لایه‌برداری
وی افزود: بیشتر باقی‌مانده‌ها با شستشو، خیساندن در آب، لایه‌برداری، پوست‌گیری، حذف قسمت‌های خارجی محصولاتی مانند کلم و کاهو و استفاده از محلول‌های شیمیایی مانند سرکه، بی‌کربنات سدیم (جوش شیرین)، محلول نمکی رقیق، کلر، دی‌اکسید کلر، پراکسید هیدروژن، اسید استیک و سایر محلول‌های ضدعفونی و شستشوی میوه‌ها و سبزیجات حذف می‌شوند.
کمکی به نقش کشاورزان برای کاهش باقیمانده آفت‌کش‌ها و سموم کشاورزی در محصولات پرداخت و خاطرنشان کرد: توصیه می‌شود کشاورزان سموم مصرفی خود را از مراکز مجاز تهیه نمایند و از مصرف سموم قاچاق و غیرمجاز پرهیز کنند و به نوع سموم و آفت‌کش مورد استفاده توجه نمایند و دوز مجاز سموم مصرفی را رعایت کنند.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه استفاده از سموم با مشورت و تجویز افراد غیرمتخصص سبب استفاده اشتباه از سموم، خسارت به مزرعه، تحمیل هزینه سم‌پاشی مجدد و زیان به کشاورز می‌شود و از همه مهمتر سبب افزایش سموم باقیمانده در محصول و مخاطره سلامت انسان می‌شود، لذا خرید و استفاده از سموم با مشورت و تجویز گیاه‌پزشکان انجام شود.
وی ادامه داد: در صورت اقدام برای برداشت محصولات، از سم‌پاشی خودداری کرده و یا از سموم دارای دوره کارنس کوتاه استفاده شود و همچنین قبل از سپری کردن دوره کارنس از برداشت و عرضه محصول به بازار مصرف خودداری شود.
