مردم روستاها همانند مردم مرکز شهرها نیازمند توزیع عادلانه خدمات هستند اما گاه به دلايل مختلف مورد اجحاف قرار گرفتهاند. یکی از این اقلام فرهنگی که باید به صورت عادلانه در اختیار مردم قرار گیرد کتاب و کتابخانه است.
با وجود برخي تلاشها اما کتاب به راحتی در دسترس مردم روستاها قرار ندارد، به طوری که از 125 روستای بالای هزار و 500 نفر استان، تنها 23 روستا دارای کتابخانه روستایی هستند.
از طرفی با دستور کار متولیان امر از جمله ادارهکل کتابخانههای استان همدان، روستاها به دو دسته با جمعیت بالای هزار و 500 نفر و زیر هزار و 500 نفر تقسیم شدهاند و برای روستاهای بالای هزار و 500 نفر کتابخانه روستایی و برای روستاهای زیر هزار و 500 نفر کتابخانه سیار تعریف شده است.
ولی آیا باید از 125 روستایی که در استان بالای هزار و 500 نفر جمعیت دارد تنها 23 روستا دارای کتابخانه روستایی باشند و مردم روستاهای زیر هزار و 500 نفر هم از وجود کتاب محروم باشند که حتی کتابخانه سیار در روستای آنها وجود نداشته باشد؟
فرماندار همدان در اين باره، با اشاره به اینکه در شهرستان همدان 9 روستای بالای هزار و 500 نفر جمعیت و از این تعداد 4 روستا بالغ بر 3 هزار نفر جمعیت دارد، به فارس گفت: در برخی از این روستاها کتابخانههای غیردولتی وجود دارد ولی در حال حاضر وضعیت کتابخانههای روستایی امیدوارکننده نیست.
علی تعالی وضعیت فضای متناسب موجود در روستاها برای ایجاد کتابخانه روستایی را مناسب ندانست و افزود: طبق برنامه امسال ایجاد 15 کتابخانه روستایی در استان در دستور کار است که تاکنون تنها سه کتابخانه افتتاح شده است.
وی با اشاره به کمبود بودجه در زمینه ساخت کتابخانه در روستاها تصریح کرد: در صورت ایجاد فضای مناسب برای ایجاد کتابخانه روستایی در روستاها، اداره کتابخانههای عمومی استان آماده تجهیز آنها است. تعالی اعتبارات را یکی از بزرگترین مشکلات در زمینه ایجاد کتابخانههای روستایی برشمرد و اضافه کرد: باید خیران در این زمینه وارد عمل شوند زیرا اعتبارات جوابگوی نیازهای روستایی در این زمینه نیست.
وی گفت: با کمک آموزش و پرورش باید از خیران مدرسهساز در راستای کتابخانهسازی استفاده کرد.
دهياريها همكاري نميكنند
مدير كل اداره کتابخانههای عمومی استان همدان، هم به رویکرد جدید ادارهکل کتابخانهها در ارتباط با کتابخانههای روستایی برای روستاهای بالای هزار و 500 نفر جمعیت اشاره و گفت: با توجه به حق انتفاع مکان در روستاهای بالای هزار و 500 نفر، میتوان در آن روستا کتابخانه افتتاح و در روستاهاي با جمعيت زير هزارو 500 نفر كتابخانه سيار، تجهيز و راهاندازي كرد.
استعدادي به همدان پيام گفت: نهاد كتابخانههاي عمومي كشور فرصتي ايجاد كرده كه ميتوان در روستاهاي بالاي هزارو500 نفر جمعيت اگر فضايي حداقل 80 متري وجود داشته باشد كتابخانه ايجاد كرد كه در صورت فراهم شدن مکان برای ایجاد کتابخانه، اداره کتابخانهها هم تا حدود 20 ميليون تومان و بيش از 2 هزار جلد كتاب تجهيز ميكنيم. به اضافه آن يكي از جوانان تحصيلكرده همان روستا را هم به عنوان كتابدار استخدام ميكنيم.
وي در ادامه گفت: 100 روستا با جمعيت بالاي 1500 نفر، شناسايي شده كه ميتوانند مكاني در اختيار كتابخانه قرار دهند اما دهياريها در اين زمينه همكاري نميكنند و با وجود اينكه بارها در جلسات انجمنها در فرمانداري بر اين موضوع تأكيد شده اما آن را الویت قرار نميدهند. اين در حالي است كه معلوم نيست سال بعد هم امكان اين استخدام وجود داشته باشد.
وي گفت: بهترين راهكار براي توسعه كتاب و كتابخواني ايجاد كتابخانه و توجه به كتابخواني مناطق محروم در روستاهاي بالاي هزارو500 نفر و ايجاد كتابخانه سيار در روستاهاي كمتر از هزارو500 نفر است. كه همين موضوع باعث ميشود سبد فرهنگی خانوارهاي روستایی غنی شود و در نتیجه از مهاجرت مردم روستا به مراکز جلوگیری کرد.
وی همچنين با اشاره به ایجاد کتابخانه سیار به وسیله کانون پرورش فکری کودک و نوجوان در برخی از روستاها گفت: با همافزایی اداره کتابخانهها و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، میتوان خلأهای موجود در کتابخانه سیار کانون را پر کرده و کتابخانه سیار را در روستاها راه انداخت.
شهرداري اتوبوس كتابخانههاي سيار را تأمين كند
استعدادي ادامه داد: اگر شهرداري اتوبوس را براي كتابخانه سيار در اختيار اداره كتابخانهها بگذارد تأمين كتاب و نيرو را اين اداره به عهده ميگيرد.
ارشاد استعدادی، حضور خیران را در ساخت کتابخانههای عمومی در روستاها یکی از ملزومات برشمرد و اضافه کرد: ساخت کتابخانه علاوه بر زمانبر بودن دارای مشکلات مالی است که با دادن حق انتفاع مکانی به اداره کتابخانههای عمومی میتوان این روند را سرعت بخشید.
وی اضافه کرد: همه روستاها دارای خانههای بهداشت، تعاون روستایی، مدارس خالی، بهیاریهای خالی هستند که در صورت دادن حق انتفاع مشکل كتابخانههاي روستايي حل خواهد شد.