درست یک هفته مانده به روز ملی فناوری هسته‌ای، نخستین رئیس سازمان انرژی اتمی و مؤسس این سازمان پیش از انقلاب اسلامی در سن ۹۵ سالگی درگذشت.
اکبر اعتماد متولد همدان، شخصیت علمی ایرانی، بنیان‌گذار و نخستین رئیس سازمان انرژی اتمی بود که به «پدر فناوری هسته‌ای ایران» شهرت یافت. او در سال ۱۳۰۹ در همدان به دنیا آمد.
دانش‌آموزی سخت‌کوش که خودش را از همدان به سوئیس و فرانسه رساند؛ تا بهترین دانش روزگارش را بیابد و سپس پس از ۱۵ سال به شوق وطن به ایران بازگشت. صراحت لهجه، تخصص و تیزهوشی‌اش سبب جلب اعتماد شد و به جرگه مسئولان کشور راه یافت. او نخستین گام‌های تأسیس سازمان انرژی اتمی ایران را برداشت، اما چند ماه مانده به انقلاب به سبب توقف برنامه‌های هسته‌ای مجبور شد جلای وطن کند.
برای ادامه تحصیل به سوئیس رفت و در سال ۱۹۶۳ از دانشگاه لوزان سوئیس فارغ‌التحصیل شد. در رشته برق در دانشگاه لوزان سوئیس قبل از انقلاب ادامه تحصیل داد و پس از مدت کوتاهی در مرکز تحقیقات اتمی انستیتو فدرال سوئیس مشغول به کار شد. حاصل تحقیقاتش رساله دکتری بود که به دانشگاه پلی‌تکنیک سوئیس تحویل داد و به خاطر تخصصش مورد مشورت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار می‌گرفت.
او در سال ۱۳۴۴ به ایران بازگشت و توسط صفی اصفیا، رئیس وقت سازمان برنامه و بودجه، به عنوان مشاور فنی طرح پژوهش‌های رآکتور اتمی استخدام شد. یک سال بعد، دفتر انرژی اتمی سازمان برنامه و بودجه را بنا گذاشت و خود به مدیریت آن منصوب شد و تا سال ۱۳۴۶ در این مسئولیت باقی ماند.
در سال ۱۳۴۷ به سمت نخستین رئیس مؤسسه تحقیقات و برنامه‌ریزی علمی و آموزشی، که بدیل ایرانی مرکز ملی پژوهش‌های علمی (CNRS) در فرانسه بود، منصوب شد. در سال ۱۳۵۳ ریاست سازمان انرژی اتمی ایران را به دست گرفت و این سازمان را بنیان نهاد.
اعتماد تا سال ۱۳۵۷ ریاست سازمان انرژی اتمی ایران را به دست داشت.
مرحوم اعتماد مؤسس و نخستین رئیس دانشگاه بوعلی سینا همدان بود.
او در کتابی که با ویرایش و پژوهش نگارندگان با عنوان «برنامه سازندگی علوم و آموزش» منتشر شده است، ضمن اشاره به انتخاب محل استقرار دانشگاه و صحبت پیرامون این موضوع با ملاعلی معصومی همدانی، اندیشه بنیان‌گذاری دانشگاه بوعلی سینا را چنین شرح داده است:
«دانشگاه بوعلی سینا بر اساس طرحی که بنده در مؤسسه تحقیقات و برنامه‌ریزی علمی و آموزشی تهیه کرده بودم تأسیس شد. دانشگاه بوعلی سینا یک دانشگاه تجربی و دارای 2شاخه آموزشی بود: یکی شاخه رشد و تحول منطقه‌ای و دیگری شاخه آموزش علوم. شاخه رشد و تحول معطوف به مسائل مناطق کم‌رشد کشور، از جمله بهسازی تولیدات کشاورزی، نوسازی صنایع دستی و موضوعاتی از این قبیل بود. شاخه آموزش علوم معطوف به ایجاد برداشتی نو از آموزش علوم و شاخه علوم شامل آموزش علوم و تکنولوژی آموزشی بود. اگر این دانشگاه در عمل نتایج خوبی به بار می‌آورد، زمینه استفاده از این تجربه در دانشگاه‌های دیگر کشور فراهم می‌شد.»
اعتماد در مصاحبه‌های خود همواره انرژی اتمی را برای ایران لازم و ضروری و دستیابی به این انرژی را حق ایران می‌دانست و بر بی‌اعتمادی نسبت به نیات قدرت‌های غربی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأکید داشت. وی در طول سال‌های گذشته در مصاحبه با رسانه‌های ایرانی و خارجی بارها از مواضع اساسی کشورمان در زمینه استفاده‌های صلح‌آمیز انرژی هسته‌ای حمایت کرده و برخورد اصولی و صحیح غرب با این مسأله را خواستار شده بود.
فیلم مستند «من اکبر اعتماد، اتم می‌شکنم» ساخته احمدرضا گنجه‌ای درباره زندگی و شخصیت دکتر اعتماد ساخته و از تلویزیون پخش شده است.
همچنین در کتاب «در پرتگاه حوادث»، زندگی‌نامه دکتر اعتماد، بنیان‌گذار سازمان انرژی اتمی ایران، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
از جمله دیدارهای رسمی اکبر اعتماد با مقامات کشور، دیدارش با علی اکبر صالحی، رئیس وقت سازمان انرژی اتمی در سال ۸۹ بود.
در این دیدار صالحی از تلاش‌های قابل توجه رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی در قبل از انقلاب و همچنین حمایت‌های معنوی وی در سال‌های پس از انقلاب اسلامی از انرژی اتمی و فعالیت‌های صلح‌آمیز جمهوری اسلامی ایران قدردانی کرد و لوح تقدیری به همین مناسبت به دکتر اعتماد اهدا کرد.
اکبر اعتماد ساکن فرانسه بوده و در این کشور فوت کرده است.
اعتماد، شخصیتی بی‌بدیل، دانشمندی فرزانه و مدیری مدبر بود که عمر پربار خود را وقف اعتلای علم و فناوری در ایران کرد. او با دیدگاهی استراتژیک و آینده‌نگرانه در زمانی که دانش هسته‌ای هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار داشت، اهمیت آن را برای توسعه و پیشرفت کشور درک کرد و با عزمی راسخ، تلاش‌های خود را برای بومی‌سازی این فناوری در ایران آغاز کرد.
اعتماد با تأسیس سازمان انرژی اتمی، نهادی را بنیان نهاد که به مرکز ثقل توسعه دانش هسته‌ای در ایران تبدیل شد. او با جذب و تربیت نخبگان جوان و فراهم کردن زیرساخت‌های لازم، زمینه را برای تحقیق، توسعه و تولید فناوری‌های هسته‌ای در کشور فراهم کرد.
تلاش‌های او منجر به دستیابی ایران به دانش و فناوری هسته‌ای در زمینه‌های مختلف از جمله پزشکی، کشاورزی، صنعت و انرژی شد.
اکبر اعتماد، تنها یک دانشمند و مدیر نبود، بلکه یک رهبر الهام‌بخش و یک الگوی تمام‌عیار برای جوانان ایرانی بود. او با اخلاق نیکو، تواضع و فروتنی خود، همواره مورد احترام و محبت همکاران، شاگردان و تمامی کسانی که با او آشنا بودند، قرار داشت.
او با تربیت نسلی از متخصصان و مهندسان توانمند، میراثی ارزشمند برای کشور به یادگار گذاشت که تا سال‌ها و دهه‌ها، ایران از آن بهره‌مند خواهد شد.
مرحوم دکتر اعتماد، در طول مسیر پر فراز و نشیب توسعه فناوری هسته‌ای در ایران، با چالش‌ها و موانع بسیاری روبرو شد. اما او هرگز تسلیم نشد و با ایمان به هدف خود و با تکیه بر دانش و تجربه، توانست بر تمامی مشکلات فائق آید. او با پشتکار و استقامت خود، نشان داد که با تلاش و کوشش می‌توان به هر هدفی دست یافت.
