دستور دادستان کشور روی میز ماند

اسکای‌مال همچنان در حاشیه

■ بادامی: بزرگترین مشکل کشور اشتغال و در همدان فرار سرمایه‌گذار است
■ مدیر پروژه: با وجود داشتن مجوز، اقدام به جمع‌آوری کانکس‌ها کردیم
■ استاد دانشگاه: مردم هم نباید از عواید پروژه بی‌بهره باشند

 پروژه پیچ زندان همدان موسوم به «اسکای‌مال» همان پروژه اقتصادی است که هر از چندگاهی به یکی از مهمترین دغدغه‌های مسئولان و رسانه‌های همدان تبدیل می‌شود و پس از خبرساز شدن، حجمی از اظهارنظرهای کارشناسانه و البته غیرکارشناسانه را به همراه می‌آورد.
اسکای‌مال که گفته می‌شود یکی از بزرگترین پروژه‌های عمرانی همدان است قرار است با مشارکت بخش خصوصی و شرکت مخابرات اجرا شود. همچنین باز هم گفته می‌شود قرار است این پروژه تحولی در حوزه سرمایه‌گذاری و اشتغالزایی شهر به وجود بیاورد که همه این اتفاقات برای شهری مثل همدان بسیار پسندیده است.
«اسکای مال» یک پروژه چندعملکردی است که ۹۵ هزار مترمربع زیربنا دارد و در ۱۲طبقه قرار است، ساخته شود.
این پروژه‌ که اکنون 9ماه را بی‌سرانجام گذرانده است، سال گذشته به یکی از پرچالش‌ترین مسائل همدان تبدیل شده بود. بر اساس مستندات رسانه‌ای، مشخصات این پروژه از این قرار است که «اسکای‌مال» با سرمایه‌گذاری 700 میلیارد تومان در بیش از 90 هزار مترمربع زمین احداث شده که درنهایت زیربنای تجاری آن 215 هزار مترمربع تعیین شده است.
اما سال گذشته موانعی سر راه اجرای پروژه قرار گرفت، با آنکه مجوز اجرای پروژه از قبل داده شده بود، اما موضوع جانمایی، همجواری با مراکز درمان و دغدغه‌ برای افزایش بار ترافیکی مانعی برای روند اجرای پروژه «اسکای‌مال» شد.
 

پیگیری‌های استانی و تأکیدات کشوری
مردادماه سالجاری پس از تشکیل جلسات متعدد درون استانی، دادستان همدان در پاسخ به پیگیری رسانه‌ها اعلام کرد که گزارش مفصلی در زمینه «اسکای‌مال» تهیه و به دادستان کل کشور ارسال کرده و منتظر تصمیم هستیم.
پس از آن در تاریخ 28 شهریورماه سالجاری سعید عمرانی، معاون قضائی دادستان کل کشور و رئیس دبیرخانه ستاد مرکزی پیگیری اجرای سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی قوه قضائیه در نامه‌ای خطاب به عدالتخواه، رئیس‌کل دادگستری و رئیس ستاد پیگیری اقتصاد مقاومتی و خانجانی، دادستان عمومی انقلاب و دبیر ستاد پیگیری اقتصاد مقاومتی استان در قالب یک نامه رسمی اعلام کرد: «این پروژه عمرانی پس از اخذ مجوزها و پروانه‌های مربوطه و صرف هزینه‌های کلان میلیاردی بنا بر دلایلی غیرکارشناسی و ناآگاهانه به یکباره پس از 4 سال، در اسفندماه 1399 به دستور معاون محترم شهرسازی وزارت راه‌وشهرسازی متوقف و موجب ایراد خسارات و ضررهای فراوانی گردیده که قابل بازگشت نمی‌باشد و دادگستری استان نیز از حمایت پروژه دست کشید و در نامه‌ای تمامی مکاتبات خود را کان لم یکن اعلام کرده است. تقاضا دارد دستور فرمایید با ملاحظه مستندات و ضمائم پیوستی و استعلام مجوزهای صادره دستور آغاز مجدد تا اتمام ساخت پروژه را صادر نمایید.»

  کانکس‌های اسکای‌مال جمع‌آوری شد
اما برخلاف این تأکیدات در روزهای اخیر کانکس‌های پروژه جمع‌آوری شد. مدیر پروژه «اسکای‌مال» در این زمینه گفت: به دلیل اینکه شهرداری چندین‌بار برای جمع‌آوری کانکس‌های پروژه تذکر داده و ابراز نگرانی کرده بود اقدام به جمع‌آوری تجهیزات کارگاه کردیم.
کریم ملکی با بیان اینکه چند روز گذشته شهرداری 2 بار اقدام به جمع‌آوری کانکس‌ها و نیروهای پروژه کرد، بیان کرد: همچنین پلیس ساختمان شهرداری به دلیل سد معبر به ما تذکر داده است.
وی گفت: با وجود اینکه تمام مدارک، مجوزی که از شورای ترافیک استان داشتیم و مبالغی که بابت حفاری و استقرار کانکس‌ها داشتیم را به ایشان نشان دادیم، اما به نتیجه نرسید.
ملکی ادامه داد: شهرداری درنهایت اعلام کرد کانکس‌ها سد معبر کرده و وارد حریم خیابان شده است و باید جمع‌آوری شود و به دلیل اینکه شهرداری چندین‌بار تذکر داده و ابراز نگرانی کرده بود اقدام به جمع‌آوری تجهیزات کارگاه کردیم.
وی گفت: با وجود داشتن مجوز، اقدام به جمع‌آوری کانکس‌ها کردیم و راهی که برای ادامه فعالیت پروژه به ما پیشنهاد دادند شکایت بود، علاوه بر این از آنجا که «اسکای‌مال» یک پروژه بزرگ اقتصادی است نیاز به تعامل و حمایت دارد و انتظار می‌رود شهردار و شورای شهر در کنار پروژه باشند.

 قبل از آغاز پروژه باید به نظرات کارشناسان توجه کرد
دانشیار رشته طراحی شهری دانشگاه بوعلی‌سینا درباره نقاط قوت و ضعف پروژه «اسکای‌مال»، افزود: استان همدان تاکنون پروژه‌ای به این بزرگی نداشته و «اسکای مال» می‌تواند نقطه عطفی باشد تا پروژه‌هایی با این مقیاس در شهر ایجاد شود و بتواند در کسب‌وکار و رونق اقتصادی و گردشگری مؤثر باشد.
حسن سجادزاده ادامه داد: این پروژه هم شامل نقاط ضعف و نقاط قوت است، خوب است در قدم‌های ابتدایی متولیان امور و صاحبان پروژه در همان ابتدا قبل از هر کاری از نظرات کارشناسانه و اظهارنظرات اساتید و فرهیختگان حوزه‌های مرتبط در دانشگاه‌ها استفاده کنند نه پس از انجام فازهای ابتدایی.
وی مهمترین ضعف پروژه را فقدان نظام ترافیکی دانست و مطرح کرد: مدل ترافیکی برای این پروژه وجود ندارد و با توجه به موقعیت آن و مشکلات ترافیکی همدان، با احداث پروژه مشکلات ترافیکی خیابان‌های اطراف چند برابر می‌شود.
سجادزاده با اشاره به اینکه همدان شهری دایره‌ای و شعاعی است، افزود: وقتی پروژه‌ای با این مقیاس در بافت‌های شهری ایجاد می‌شود هدفش باید محرک توسعه باشد. علاوه بر این در حاشیه شهر و مناطق محروم زمین‌های خاصی وجود دارد که این پروژه می‌توانست آنجا احداث شده و برای مردم مؤثرتر باشد.
به گفته عضو هیأت‌علمی دانشگاه بوعلی‌سینا ساخت پروژه به‌طورقطع برای سرمایه‌گذار سود بسیار خوبی دارد، اما برای مردم همدان چطور؟ بحث این است که مردم هم نباید از عواید پروژه بی‌بهره باشند و وقتی این حجم از ترافیک و ازدحام را به این منطقه بیاوریم بافت را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.  
وی در ادامه مطرح کرد: اگر پروژه در مکان‌یابی مناسب‌تری و با مطالعه خاص و پرداختن به نظام ترافیکی مثل حمل‌ونقل عمومی و حمل‌ونقل هوشمند اجرا می‌شد می‌توانست اهمیت فوق‌العاده‌ای داشته باشد.
به گفته سجادزاده پروژه مال‌ها در ایران نتوانستند موفق شوند، زیرا زمینه‌های این گونه پروژه‌ها با زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی ما سنخیت لازم را ندارد و طراحان و مطالعه‌گران این حوزه نیز هزینه‌ای برای مطالعه آن در نظر نگرفته‌اند درحالی‌که باید پیامدهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و گردشگری پروژه در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت دیده می‌شد.
وی همچنین بیان کرد: ناسازگاری کاربری‌ها نیز در این پروژه وجود دارد و اجرای آن با وجود بیمارستان‌های اطراف، مراکز فروش و بافت‌های مسکونی می‌تواند در درازمدت آسیب‌های خاصی ایجاد کند.

 همدانی‌ها تمایل ندارند در شهر خود سرمایه‌گذاری کنند
یک عضو شورای اسلامی شهر همدان هم گفت: درباره این‌که این پروژه می‌توانست در مکان بهتری جانمایی شود حرفی نیست و منتقدان اشاره درستی به این قضیه دارند و ما هم مخالفت‌های کارشناسانه را می‌پذیریم.
حمید بادامی‌نجات با اشاره به این‌که دوره قبل شورا در جانمایی پروژه تأثیری نداشته است، افزود: برای این زمین ارزش‌افزوده و سرمایه‌گذار تعریف کردند و مالک و سرمایه‌گذار نیز توجیه اقتصادی در این مکان دیدند و مسیرهایی مانند کمیسیون ماده ۵ و کمیته فنی را طی کردند.
وی با اشاره به این‌که برخی‌ به درصد کمیته فنی و ماده ۵ نقد دارند که افراد مرتبط باید به این پرسش‌ها پاسخ دهند، بیان کرد: باید در مباحث سرمایه‌گذاری با ظرافت به موضوعات نگاه کنیم چراکه بسیاری از اظهارنظرها موجب می‌شود سرمایه‌گذارها رغبت به سرمایه‌گذاری در همدان نداشته باشند.
بادامی‌نجات با بیان این‌که شکست برخی از پروژه‌ها موجب می‌شود در آینده حوزه امنیت سرمایه‌گذاری در شهر به خطر بیفتد، ادامه داد: به عنوان نمونه سرمایه‌گذاری چندین پروژه بزرگ در همدان آغاز شده و پروژه‌های عصر طلایی هگمتانه، پرشین یاقوت، میدان‌بار و پروژه ترک‌ها در خارج از شهر هستند و مشکلات ترافیکی هم ندارند، اما در همه آن‌ها به نحوی گره افتاده و به نتیجه نرسیده‌اند.
وی با اشاره به این‌که پروژه «اسکای مال» از دوره چهارم شورا آغاز شده است، گفت: هر یک از پروژه‌های نام برده مخالفانی دارند و به هرحال پروژه‌هایی در حجم بزرگ مخالفانی دارند و هیچ‌گاه اتفاق‌نظر در مورد این‌گونه پروژه‌ها وجود ندارد، بنابراین حتماً عارضه‌هایی در آن است، بنابراین نمی‌توانیم یک پروژه سرمایه‌گذاری را صددرصد مفید ببینیم و مخالفان هم براساس استدلال‌هایی مخالفت می‌کنند.  
عضو شورای شهر همدان مطرح کرد: به عنوان مسئولان و تصمیم‌گیران شهر باید تلاش کنیم صلاح و صرفه مردم را ببینیم تا کمترین عارضه برای شهر ایجاد شود و مزایای آن را هم مدنظر قرار دهیم.
به گفته بادامی‌نجات امروز بزرگترین مشکل کشور اشتغال و در همدان فرار سرمایه‌گذار و سرمایه‌گذاری نکردن است و باید به این نکته توجه شود که چرا همدانی‌ها تمایل ندارند در شهر خود سرمایه‌گذاری کنند.
وی بیان کرد: اگر این پروژه شکست بخورد سرمایه‌گذاری متوقف شده تا ۲۰ سال آینده در ذهن سرمایه‌گذاران خواهد ماند، بنابراین باید با ظرافت در این موضوعات تصمیم بگیریم و همه جوانبش را بسنجیم. به عبارت دیگر متوقف کردن پروژه آسیبی جدی برای شهر است و به سرمایه‌گذاری در استان آسیب می‌زند.