اشتراک گذاشتن خدمات و کالا از جمله مواردي است که ميتواند در حوزه مسئوليت اجتماعي تأثيرگذار باشد چه بسا داشتن حس همدلي و مهرباني به دیگران از جمله مباحثي است که در اديان الهي نيز بر آن تأکيد شده است.
زلزله اخير نشان داد که مردم کشور و به تبع آن مردم استان همدان، اين حس را به خوبي در خود تقويت کردهاند که البته وجود نهادهايي چون کميته امداد به عنوان پل ارتباطي بين خيرين و نيازمندان نيز در اين نو دوستي بيتأثير نبوده است.
هر چند هدف از تشکيل اين نهاد مردمي پشتيباني از محرومان و مستضعفان بوده است اما در مواردي چون آموزش، اشتغال و در نهايت خودکفا کردن اين گروه از جامعه نقش بيبديل کميته امداد را نميتوان انکار کرد نقشی که باعث شد فقط در سال گذشته 3 هزار نفر از محرومان به خودکفایی برسند.
به گفته مدیر کل کمیته امداد استان همدان نقطه مثبت مردم همدان اين است که شعور اجتماعي بالايي دارند و درک آنها از وقايع قابل قبول است. وقتي اتفاقي رخ ميدهد حضور آنان در صحنه ستودني است.
پیمان ترکمانه مدیر کلی که مدت یک سال و 9 ماه است مدیریت مجموعه کمیته امداد را در همدان عهده دار شده است میگوید: در اين مدت که به همدان آمدم جلسهاي نبوده که بروم و دست خالي برگردم. پس اگر با مردم باشيم مردم ما را ميفهمند و اين يک ارزش است که در برخي استانها چنين نيست و در همدان مردم به نقش اجتماعي خود واقف هستند که اين بسيار قيمتي است متأسفانه برخي مديران از اين سرمايه استفاده نکردهاند و فقط خود را ديدند.
مدير کل کميته امداد استان همدان که با هدف تعامل هر چه بهتر با رسانهها براي خدمت به جامعه هدف در دفتر همدانپيام حضور يافت تا از طريق اين رسانه صداي مستمندان را به گوش اغنيا برساند معتقد است: کمیته امداد بدون مردم یعنی هیچ .
پيمان ترکمانه در اين نشست 2 و نیم ساعته از برنامههاي خود در حوزه کميته امداد سخن گفت و اظهار کرد: به دنبال آرمان همدان بدون گدا هستيم.
وي بيان کرد: همدان با وجود خيران نيکانديشي که دارد، مستعد اجراي اين ايده است و در اين ارتباط جلسات مختلفي با سمنها، خيريهها و مديران دستگاهها برگزار شده است.
ترکمانه گفت: به دنبال اين هدف، مدل همافزايي و الگوي تعاملي موسسات حاکميتي و مردمي را نوشتيم تا در آن نقش اجتماعي مردم را مشخص و ظرفيت «اقتصاد انفاق» را معين نمائيم.
وي تأکيد کرد: با توجه به اينکه در بسياري از استانها کارکردم و با روحيات مردم هر شهر آشنا هستم، همدان را شهري مستعد براي امور خير ميدانم که ميتوان خيران را به سمت و سوي درستي در اين زمينه هدايت کرد تا کمکها به نيازمندانِ واقعي برسد.
وي با تأکيد بر اینکه در همين ارتباط مطالعه بر روي «اقتصاد فقر» خيريهها و ... در دستور کار قرار گرفت و استراتژي بلند مدت و ماندگار ارائه شد افزود: مدل اشتغال کميته امداد موضوعي است که باعث فقرزدايي و خودکفايي ميشود اين مدل يک الگوي بينظير است که فقط مشکل بازاريابي دارد که آن هم بر عهده ساير نهادهاست و اگر در اين ارتباط بتوان ساير دستگاهها را متقاعد به همکاري کرد همان جامعه آرماني «همدان بدون گدا» محقق ميشود.
مدير کل کميته امداد استان همدان با اشاره به اينکه حجم گرفتاري مردم به قدري است که به دليل بضاعت کميته امداد در برخي بازديدها فقط شرمندگي براي ما ميماند افزود: در کميته امداد مخاطبان ما خاص هستند و کسي که خدمت ميگيرد به دنبال قدرداني از مدير نيست اما اگر نقدي بر اين مجموعه باشد همه مدير را ميبينند.
وي ادامه داد: با وجود گستردگي کار و بضاعت اندکي که اين نهاد دارد هم خواص مردم و هم شخصيتها انتظارات و ديدگاههاي متفاوتي نسبت به اين نهاد دارند که کار را سخت و حساس کرده است.
ترکمانه با اشاره به اينکه از ابتداي ورود به کار به دنبال کارهايي بوديم که «به سفره فقرا چيزي اضافه کند» افزود: فارغ از اينکه مخاطبان ما چه نوع افراد و شخصيتها و با چه رويکردهايي هستند، معتقدم هر کس نيازي دارد بايد دست او را بگيريم و هر کس ميتواند گرهاي از کار فقرا باز کند باید دست او را ببوسيم. در کل آنچه امانت است را بايد حفظ کنيم و لو به قيمت هزينه شدن پست مديريتمان باشد.
وي با ذکر اين نکته که در ابتداي ورودم به استان با توجه به حساسيت همدانيها به مدير غيربومي تيتر شد که «مديرکل کميته امداد از عراق آمد» اظهار کرد: در عراق هم مدير کل بودم با اين عنوان که در آنجا مدل انقلابي کميته امداد را ترويج ميدادم.
ترکمانه اظهار کرد: با صبر و حوصلهاي که در برابر برخي انتقادات داشتم به جاي تکذبيه، جوابيه و... همه چيز را به زمان سپردم و خوشبختانه امروز به لطف خدا هيچ رسانهاي را نداريم که نياز به تعامل داشته باشد اما با محدوديت مواجه شود. از همان روز نخست برخلاف بسياري از مديران درِ دفتر کارم به روي همه باز بوده و هست.
وي گفت: در بحث زلزله ابتدا عدهاي از روي عناد و جهل ميخواستند اطمينان 35 ساله مردم را از اين نهاد با گفتن اين جملات که «کمکها به دست مردم نميرسد»، سلب کنند اما بعد از اينکه کمپينگ اين نهاد راه افتاد خود رسانهها پيشگام شدند و ما حرکت خودجوش مردمي، کمک سمنها، هيأتهاي مذهبي، موسسات خيريه، اهالي مساجد و... را ديديم و بر اين باور رسيديم که "کميته امداد منهاي مردم چيزي برايش باقي نميماند".
مدير کل کميته امداد استان همدان با اشاره به اينکه همه منافع کميته امداد متعلق به مردم است افزود: مديران همگي رفتني هستند، در اختلاسي که در تويسرکان پيش آمد، اين مردم بودند که خسارت ديدند چه از نظر فکري چه از نظر مادي.
وي با اشاره به آيهاي که در آن آمده است «هر کس تمکني و بضاعتي پيدا ميکند بايد حق فقرا را بدهد» افزود: حق فقرا از رسانهها اين است که صداي آنها را به گوش اغنيا، مسئولان و... برساند و حق آنها را مطالبه کنند.
ترکمانه گفت: مجموعه کميته امداد با ميزان گردش مالي،تعداد مستمري بگيران، تعداد خيران، تعداد نيروها و تعداد آسيبديدگاني که با آن سر و کار دارد قطعاً دچار اشتباه هم ميشود، افزود: هر مديري که ادعا ميکند «مو لاي درز نميرود» در عقل او بايد ترديد کرد.
وي خود را مديري انتقادپذير دانست و گفت: انتقادات را ميشنوم و پاسخ لازم را ميدهم اگر قانع کننده بود ما را کمک کنيد تا به نيازمندان کمک کنيم.
در ادامه اين نشست پس از صحبتهاي نصرتا... طاقتياحسن مديرمسئول روزنامه همدانپيام در خصوص روند کار این رسانه و قول مساعد برای همکاری همه جانبه، يدا... طاقتياحسن سردبير روزنامه سوالاتي را مطرح کرد که در زير پاسخ آنها به نقل از مدير کل امداد آمده است.
کميته امداد از نگاه "خود درآمدي" به سمت "وابستگي به بودجههاي دولتي" پيش ميرود که اين به اصل خودکفايي اين نهاد آسيب خواهد زد نظر شما در اين ارتباط چيست؟
مدل حمايتي ما در گذشته به اين اندازه وسيع نبود هر چه رو به جلو ميرويم اين مدل پيچيدگي بيشتر به خود ميگيرد هر چند از نظر امدادي تلاش ميکنيم اين پيچيدگي را محدود کنيم اما اين هم انرژي زيادي از ما ميگيرد، چرا که هر کجا بر اساس سياستهاي دولتي شاخصهاي اجتماعي، سياسي، اقتصادي و... تغيير ميکند سرريز آن که مربوط به دهک پايين جامعه است به کميته امداد وارد ميشو د. افزايش نرخ طلاق، بيکاري، اعتياد، تورم، رکود، مشکلات مربوط به مسکن، بيماري و... هر کدام که ميانگين آن فقط يک رقم زياد ميشود براي کميته امداد چندين برابر مشکل ايجاد ميکنند.
امروز مطالبهگري مردم که هماينک هم شاهد آن هستيم اين است که دولت کجاي اين قضيه است و چه خواهد کرد.
متأسفانه مدل رکود در کشور ما پيچيده است و آسيب آن را بسياري از مردم متحمل ميشوند حال در اين بين خودتان قضاوت کنید که مردم چقدر ميتوانند کمک کنند و ما چقدر ميتوانيم از مردم انتظار داشته باشيم.
آيا زمان آن نرسيده که رويکرد کميته امداد تغيير کرده و از نگاه حمايتي که به نظر ميرسد نوعي گداپروري است به سمت نگاه خدماتي حرکت کنیم تا خودکفايي ايجاد شود؟
تبديل رويکرد حمايتي به خدمات را ميتوان متعادل در نظر گرفت براي اين موضوع ظرفيت سنجي خانوادهها و ارزيابي توان آنها راهکاري است که ارائه دادهام.
بايد مشکلات را در کنار توانمنديهاي جامعه هدف ديد تا بر اساس آن خدمات لازم را ارائه داد. وقتي نيازمندي وارد کميته امداد ميشود از او ميپرسم چند سال قرار است تحت پوشش باشي چه توانمندي داري لذا او مجبور است خود را با شرايط وقف دهد که در اين صورت او را به خودش ميسپاريم.
مدل اشتغال کميته امداد چه شکلي است؟
در مدل اشتغال کميته امداد ميانگين 12 ميليون هزینه ایجاد یک شغل است در حالي که در ساير دستگاهها 100 ميليون میباشد، قبل از هر چيز مشاوره شغلي انجام ميشود. سپس آموزش رايگان (که در سال گذشته يک ميليارد و 800 ميليون در اين ارتباط هزينه شد)، بعد ارايه تسهيلات و در نهايت نظارت بر هزينهکردِ همان تسهيلات در کارگاه مورد نظر ارزيابي ميشود که در اين صورت فرد به خودکفايي ميرسد و تحويل جامعه ميگردد از اين طريق سال گذشته 3 هزار نفر به خودکفايي رسيدند.
